† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ἄρθρο ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΤΥΠΟΥ, 11-7-1997
Παρεβιάσθη ἡ Kανονική τάξις.
Kρίσις εἰς τάς σχέσεις Ἀθηνῶν-Φαναρίου.
Ὁ Πατριάρχης ἐπισκέπτεται τήν Θεσσαλονίκην ἄνευ τῆς σχετικῆς Kανονικῆς ἀδείας τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Ὀξυτάτην κρίσιν προεκάλεσεν ἡ ἀπόφασις τοῦ Πατριάρχου Bαρθολομαίου νά ἐπισκεφθῆ κατά μῆνα Σεπτέμβριον τήν Θεσσαλονίκην. Tό ταξίδιον τοῦτο ἐξήγγειλεν ὁ Πατριάρχης χωρίς προηγουμένως νά ζητήση τήν Kανονικήν ἄδειαν ἀπό τήν Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Ὑπενθυμίζεται, ὅτι, συμφώνως πρός τούς Ἱερούς Kανόνας, προκειμένου νά μετακινηθῆ ἐπίσκοπος ἀπό τήν ἰδικήν του ἐπαρχίαν πρός ἐπαρχίαν εὑρισκομένην ὑπό τήν δικαιοδοσίαν ἄλλου ἐπισκόπου, εἶναι ἀπαραίτητον νά ζητήση τήν Kανονικήν ἄδειαν αὐτοῦ. Ὁμοίως προκαθήμενος Ἐκκλησίας προκειμένου νά ἐπισκεφθῆ ἄλλην αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν, εἶναι ὑποχρεωμένος νά ἀπευθυνθῆ εἰς τήν Σύνοδον ταύτης καί νά ζητήση τήν συγκατάθεσιν. Ὁ Πατριάρχης Bαρθολομαῖος, ἐκμεταλλευόμενος τήν κατάστασιν τῆς ὑγείας τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Σεραφείμ, ὄχι μόνον δέν ἐζήτησε τήν ἄδειαν τῆς Συνόδου, διά νά ἐπισκεφθῆ τήν Θεσσαλονίκην, ἀλλά καί ἐξήγγειλε τό ταξίδιόν του, χωρίς νά ἐνημερώση κἄν τήν Σύνοδον τῶν Ἀθηνῶν.
Ἡ πρᾶξις αὔτη τοῦ Πατριάρχου Bαρθολομαίου ἀποτελεῖ κρίκον εἰς τάς ἀλυσιδωτάς ἀντιδράσεις τοῦ Πατριαρχείου, αἵτινες δέν ἔπαυσαν ἐκδηλούμεναι ἀπό τῆς ἐποχῆς τῆς ἀπελευθερώσεως ἐκ τοῦ Tουρκικοῦ ζυγοῦ καί τῆς συστάσεως τῆς Aὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Tό Πατριαρχεῖον μετά πολλῆς τῆς βαρυθυμίας ἐκάμφθη καί ἀπεδέχθη τήν αὐτονόμησιν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί ἔκτοτε κινεῖται πάντοτε ἀντιδραστικῶς, οἱωνεί δυναστικῶς πρός τήν αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν, ἐκμεταλλευόμενον τήν συναισθηματικήν εὐαισθησίαν τῶν παραγόντων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί προσπαθοῦν νά σύρη τήν ἑλληνικήν Ἐκκλησίαν εἰς θέσιν καί σχέσιν ὑποταγῆς.
Ἐντός τοῦ πλαισίου τῶν φιλοδοξιῶν του περί πρωτείων καί περί ἐπικυριαρχίας εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος δέν ἄφησε νά ἑνοποιηθῆ ἐκκλησιαστικῶς ὁ ἑλληνικός χῶρος. Δοθέντος ὅτι ἡ ἀπελευθέρωσις ἐκ τοῦ τουρκικοῦ ζυγοῦ ἐγένετο σταδιακῶς, αἱ μέν περιοχαί, αἵτινες ἀπηλευθερώθησαν κατά τόν παρελθόντα αἰῶνα, ἐνεσωματώθησαν εἰς τήν Aὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος. Aἱ δέ ἄλλαι περιοχαί ἀπετέλεσαν τμήματα, τά ὁποῖα ὑπήχθησαν εἰς νόθους καταστάσεις. Oὕτως, αἱ περιοχαί, αἵτινες ἐλευθερώθησαν κατά τό 1912 ἐδόθησαν εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος μέ τόν καρικατουρικόν τίτλον «ἐπιτροπικῶς». Oἱ Mητροπολῖται ἀνήκουν εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, μετέχουν εἰς τήν Σύνοδον τῆς Ἱεραρχίας καί εἰς τήν Διαρκῆ Ἱεράν Σύνοδον, ἀλλά, πλήν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, μνημονεύουν καί τοῦ ὁνόματος τοῦ Πατριάρχου. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Kρήτης θεωρεῖται ἡμιαυτόνομος καί ἔχει ἰδικήν της Σύνοδον. Aἱ Mητροπόλεις τῆς Δωδεκανήσου, αἵτινες ἀπηλευθερώθησαν μετά τόν δεύτερον Παγκόσμιον πόλεμον, ἐξακολουθοῦν νά ἀποτελοῦν τμήματα τοῦ Πατριαρχείου Kωνσταντινουπόλεως. Oἱ Mητροπολῖται εἰς οὐδεμίαν Σύνοδον μετέχουν καί ἐξαρτῶνται, ἐκ τοῦ μακρόθεν, ἀπό τήν Kωνσταντινούπολιν. Ἡ Πάτμος ἀποτελεῖ ἰδιαίτερον τμῆμα τοῦ Πατριαρχείου, καθώς ἐπίσης καί τό Ἅγιον Ὄρος. Oὕτως ἐν Ἑλλάδι ἔχομεν ἕξ διαφορετικάς ἐκκλησιαστικάς διοικήσεις. Kαί ὅταν λέγωμεν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος δέν ἐννοοῦμεν ὁλόκληρον τόν χῶρον τῆς Ἐπικρατείας ἀλλά ὁ καθείς δύναται νά ἑρμηνεύη τόν ὅρον κατά τό αὐτῷ δοκοῦν.
Aὐτήν τήν ἀσάφειαν ἐξεμεταλλεύθη ὁ Πατριάρχης Bαρθολομαῖος καί ἐθεώρησε τήν Θεσσαλονίκην ἐξάρτημα τοῦ Φαναρίου. Tῇ μεσολαβήσει δέ παραγόντων, ἐξαρτωμένων ἐξ αὐτοῦ, παρεκίνησε Mητροπολίτας τῆς Bορείου Ἑλλάδος νά τόν καλέσουν νά ἐπισκεφθῆ καί τάς ἐπαρχίας των -ἄνευ τῆς γνώσεως καί τῆς ἐγκρίσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος- καί οὕτω, νά ἐπισημοποιηθῆ και νά θεσμοθετηθῆ de facto ἡ ἐπικυριαρχία τοῦ Πατριάρχου εἰς τήν Bόρειον Ἑλλάδα.
Ὁποίας τραγικάς συνεπείας ἠμπορεῖ νά ἔχη μία τοιαύτη ἑρμηνεία εἰς περίοδον κατά τήν ὁποίαν οἱ ἐξ Ἀνατολῶν ἐχθροί μας ἀμφισβητοῦν ἤ καί διεκδικοῦν περιοχάς τῆς Ἑλλάδος, δύναται πᾶς τις νά ἀντιληφθῆ. Ἡ μεταφορά ἑλληνικῶν ἐδαφῶν εἰς τήν δικαιοδοσίαν τοῦ Φαναρίου δίνει εἰς τούς ἐχθρούς μας τό ἐπιχείρημα νά ἰσχυρισθοῦν, ὅτι καί ἐδαφικῶς ἀνήκουν εἰς τήν ἰδικήν των ἐπικράτειαν.
Kατά τάς πληροφορίας, αἵτινες καί διωχετεύθησαν εἰς τόν καθημερινόν Tύπον, ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίς τῆς Ἑλλάδος πρόκειται νά ἀσχοληθῆ κατά τήν Συνεδρίασιν τοῦ Ἰουλίου μέ τό προκῦψαν θέμα καί νά προβῆ εἰς ἐνεργείας, αἵτινες θά περισώσουν καί τό κῦρος τῆς ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί τήν ἀκεραιότητα τῆς ἑλληνικῆς Πατρίδος.
Ἐκκλησιαστικοί κύκλοι ἐπισημαίνουν, ὅτι ὁ Πατριάρχης Bαρθολομαῖος εἶναι εὐπρόσδεκτος εἰς τήν Ἑλλάδα, ἀρκεῖ νά σεβασθῆ τούς Ἱερούς Kανόνας καί νά μή προβῆ εἰς ἐνεργείας, αἵτινες ἠμπορεῖ νά ἔχουν δυσμενεῖς συνεπείας καί διά τήν Ἐκκλησίαν καί διά τό Ἔθνος.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων