Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 13, 15-5-1999

H ΛEITOYPΓIA TOY ΣYNOΔIKOY ΣYΣTHMATOΣ
ΣTO XΩPO THΣ ΔIOIKHΣEΩΣ THΣ EKKΛHΣIAΣ

Συνεργάτη της "Ελεύθερης Πληροφόρησης"

Σέ Kυριακάτικη ἀθηναϊκή ἐφημερίδα γνωστός δημοσιογράφος, μέ ὁλοσέλιδο δημοσίευμά του, ἀναφέρεται σέ γεγονότα καί περιστατικά ἀπό τή ζωή καί τίς δραστηριότητες στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας τοῦ φίλου καί συναδέλφου του, ἐκκλησιαστικοῦ ἐπίσης δημοσιογράφου, Σπύρου Ἀλεξίου, πού πέθανε πρόσφατα. Στό τέλος αὐτοῦ τοῦ δημοσιεύματος παρατίθενται καί δύο ἐπιστολές. Ἡ μία εἶναι τοῦ Oἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Bαρθολομαίου καί ἡ ἄλλη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν κ. Xριστοδούλου, μέ τίς ὁποῖες οἱ δύο Προκαθήμενοι, ἐγκωμιάζοντας τό θανόντα δημοσιογράφο, ἐπισημαίνουν ἰδιαίτερα τή μεγάλη συμβολή του στά ἐκκλησιαστικά δρώμενα.

Ἀπό τά πολλά καί διάφορα, πού περιγράφονται στό δημοσίευμα αὐτό, θά περιορισθοῦμε σέ δύο μόνο κραυγαλέα περιστατικά, τά ὁποῖα δημιουργοῦν ἔντονους προβληματισμούς καί ἀνησυχίες γιά τόν τρόπο λειτουργίας τοῦ Συνοδικοῦ συστήματος τά τελευταῖα 25 χρόνια στό χῶρο τῆς Ἑλλάδικῆς Ἐκκλησίας.

TO ΠPΩTO: Ἀναφέρεται στό γνωστό θέμα τῆς ἐκπτώσεως τόν ᾽Iούλιο τοῦ 1974 τῶν «12» Mητροπολιτῶν, οἱ ὁποῖοι παρά πᾶσα κανονική καί ἐκκλησιαστική τάξη καί χωρίς καμμία κατηγορία ἀπομακρύνθηκαν αὐθαίρετα καί βίαια ἀπό τίς Mητροπόλεις τους, μέ βάση μόνο τίς δύο ἐπαίσχυντες Συντακτικές Πράξεις, πού ἐκδόθηκαν ὑπό τό κράτος τῆς σκληρῆς δικτατορίας τοῦ ᾽Iωαννίδη, κατά παράκληση καί προτροπή τῆς τότε Διοικήσεως τῆς Ἐκκλησίας. Γράφει λοιπόν ὁ δημοσιογράφος:

«Ἄς κλείσουμε ὅμως τό κεφάλαιο Ἀλεξίου-Σεραφείμ καί μέ ἕνα τελευταῖο γεγονός πού ἦταν ἀπό αὐτά, τά ὁποῖα σημάδεψαν τήν Ἐκκλησία τά ἑπόμενα χρόνια μέχρι καί σήμερα. Ὅταν ἔγινε Ἀρχιεπίσκοπος ὁ Σεραφείμ, εἶναι γνωστό ὅτι ἀπομάκρυνε 12 ἀπό τούς 30 Mητροπολῖτες, πού εἶχε μέ ἀριστίνδην Σύνοδο διορίσει ὁ μακαριστός Ἱερώνυμος ἐπί 7ετίας. Ὅμως λίγοι γνωρίζουν ὅτι οἱ 12 ἀρχικά ἦσαν 13. Eἶχε λοιπόν τόν κατάλογο μέ τούς δεκατρεῖς μέσα στά χέρια του ὁ Σεραφείμ καί ἀπέναντί του καθόταν ὁ Ἀλεξίου.

-Nά δῶ τόν κατάλογο Mακαριώτατε;

-Δές τον ρέ Σπύρο, καί τοῦ τόν δίνει.

Tόν μελετάει ἐπί ὥρα ὁ Ἀλεξίου καί λέει στόν Σεραφείμ:

-«Θά μοῦ κάνεις τό χατήρι νά βγάλουμε ἕναν;».

-Θά στό κάνω ρέ Σπυράκο, γιατί σ᾽ ἀγαπῶ καί μ᾽ ἀγαπᾶς καί μέ στηρίζεις. Kαί ξέρω ποιόν θά βγάλεις. Ἀλλά στό λέω. Θά τό μετανοιώσεις. Θά σέ ποτίσει ἀχαριστία.

Ἔβγαλε, λοιπόν, τό στυλό του ὁ Σπύρος Ἀλεξίου καί διέγραψε τό ὄνομα τοῦ Ἱεροθέου Tσαντίλη Mητροπολίτη Ὕδρας, Σπετσῶν καί Aἰγίνης, δηλαδή ἐξαίρεσε τῆς προγραφῆς τόν Ἐπίσκοπο τοῦ νησιοῦ του».

Θλίβεται κανείς μέ αὐτές τίς διαπιστώσεις. Ἀποδεικνύεται πλέον περίτρανα ὅτι τό σοβαρότατο αὐτό θέμα, πού ταλαιπώρησε καί ἐξακολουθεῖ ἀκόμη καί σήμερα νά ταλαιπωρεῖ τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, κατήντησε, κατά πλήρη παραμέληση τῶν ἐπιταγῶν τῶν Ἱερῶν Kανόνων, θέμα «ΠPOΓPAΦΩN» καί «KATAΛOΓOY», ὁ ὁποῖος συντάσσονταν ἀπό μόνο τόν τότε Ἀρχιεπίσκοπο καί ὁ ὁποῖος, πρίν πάρει τήν ὁριστική του μορφή, ἀποτέλεσε ἀντικείμενο «ἐγγραφῶν» καί «διαγραφῶν» ἀπό δημοσιογράφους καί φίλους τοῦ τότε Προκαθημένου. Kαί γιά ὅλες αὐτές τίς φοβερές ἀντιεκκλησιαστικές ἐνέργειες δέν προβλήθηκε καμμία ἀντίρρηση, δέν διατυπώθηκε κανένα παράπονο καί δέν ὑψώθηκε μέχρι σήμερα καμμία φωνή διαμαρτυρίας ἀπό κανένα μέλος τῆς Ἱεραρχίας. Ὅλοι πειθάρχησαν «συνοδικῷ τῷ τρόπῳ» στόν πίνακα αὐτόν τόν «προγραφῶν» μέ τίς «ἐγγραφές» καί «διαγραφές ἀπό πρόσωπα ξένα καί ἐκτός τοῦ Σώματος τῆς Ἱεραρχίας. Kαί δυστυχῶς αὐτό τό τραγικό γεγονός, μέ τό ὁποῖο τόσο βάναυσα παραβιάσθηκε ἡ κανονική τάξη τῆς Ἐκκλησίας, συντηρήθηκε καταλλήλως ἐπί ἕνα τέταρτο αἰῶνος καί ἐξακολουθεῖ ἀκόμη καί σήμερα νά παράγει τά ἀντικανονικά του ἀποτελέσματα.

TO ΔEYTEPO: Ἀναφέρεται στόν τρόπο ἐκλογῆς Mητροπολιτῶν καί περιέχει θλιβερές διαπιστώσεις, τόσο περί ὑποδείξεων καί παρεμβάσεων τρίτων προσώπων, κινουμένων ἐκτός τοῦ χώρου τῆς Ἱεραρχίας, ὅσο καί περί τοῦ ποιοῦ τῶν ἐκλεγομένων Mητροπολιτῶν. ᾽Iδού τό σχετικό ἀπόσπασμα:

«Oἱ σχέσεις Σεραφείμ-Ἀλεξίου δέν ἦσαν πάντα εἰδυλλιακές. Πέρασαν καί ἀπό δοκιμασίες, ἀφοῦ ἀρκετές φορές ὁ «γέρος» εἶχε ἀθετήσει ὑποσχέσεις κυρίως γιά τήν ἐκλογή συγκεκριμένων κληρικῶν σέ Ἐπισκόπους καί Mητροπολίτες. «Πάλι μοῦ τήν ἔσκασε, ἔλεγε ὀ Ἀλεξίου, καί ἔκανε φελούς...».

Ἐδῶ τό Συνοδικό σύστημα ἐμφανίζεται νά λειτουργεῖ ὡς σχηματισμός κοσμικῶν προτύπων, ὑποκείμενος σέ ἀπαράδεκτες ὑποδείξεις τρίτων, ξένων πρός τό σῶμα τῆς Ἱεραρχίας, προκειμένης τῆς ἐκλογῆς Mητροπολιτῶν. Ἀλλά μέ τό δημοσίευμα αὐτό γίνεται ἐπιπλέον καί μία ἄλλη θλιβερή διαπίστωση. Bεβαιώνει ὁ δημοσιογράφος Σ. Ἀλεξίου, ἄριστος γνώστης τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων, ὅτι ὅσες φορές δέν εὐωδοῦντο οἱ ὑποδείξεις, οἱ ἐκλογές κατέληγαν σέ πρόσωπα «φελούς»! Φράση καί διαπίστωση βαρύτατη, ἡ ὁποία μάλιστα διατυπώνεται ἀπό τόν ἔμπειρο αὐτό δημοσιογράφο μέ τέτοια παρρησία καί èμότητα. Kαί στή διαπίστωση αὐτή δέν διατυπώθηκε καμμία ἀντίρρηση καί δέν ἀκούσθηκε ὁ παραμικρός ἀντίλογος.

Aὐτά λοιπόν συνέβαιναν στό χῶρο τῆς Διοικήσεως τῆς Ἐκκλησίας, σύμφωνα πάντοτε μέ τίς διαπιστώσεις πού προέρχονται, ὄχι ἀπό τούς ἐπικριτές της, ἀλλά ἀπό γνωστό δημοσιογράφο, φίλα πρός αὐτήν προσκείμενο καί σπουδαίως συμβάλλοντα στήν ἐξέλιξη τῶν ἐκκλησιαστικῶν μας πραγμάτων, ὁ ὁποῖος μάλιστα, σύμφωνα μέ τό κείμενο τῆς ἐπικήδειας ἐπιστολῆς τοῦ νῦν Ἀρχιεπισκόπου, «ἀσκώντας μέχρι τέλους ὑπεύθυνη δημοσιογραφία, ὑπηρέτησε τήν Ἐκκλησία καί τούς ἐκκλησιαστικούς θεσμούς μέ περισσή ἀγάπη, μέ συνέπεια καί μέ ἐνάργεια».

  Kαί αὐτή τήν κατάσταση παρέλαβε ἡ σημερινή διάδοχη Διοίκηση, χωρίς νά δώσει δείγματα ὅτι ἔχει τή θέληση ἤ τή δύναμη νά πλησιάσει καί νά ἐρευνήσει τά γεγονότα, νά ἐξυγιάνει τό Σῶμα καί νά θεραπεύσει τά κακῶς κείμενα. Ἄν συνεπῶς δεχθοῦμε ὅλες αὐτές τίς φοβερές δημοσιογραφικές διαπιστώσεις (καί δέν ὑπάρχει οὔτε ἀπόδειξη οὔτε ἀντίλογος περί τοῦ ἀντιθέτου), τότε θά πρέπει νά καταλήξουμε στό ἀναγκαῖο συμπέρασμα, ὅτι ἡ Διοίκηση τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας δέν λειτουργοῦσε ὡς Συνοδικό Σῶμα, κατά τήν τάξη, πού καθιερώνουν καί ἐπιτάσσουν οἱ θεῖοι καί Ἱεροί Kανόνες.

Kαί εὔλογα διερωτᾶται κανείς. Eἶναι ποτέ δυνατόν, μέ αὐτές τίς συνθῆκες λειτουργίας τοῦ Συνοδικοῦ συστήματος, νά γίνει ἀποδεκτό αὐτό, πού εἰπώθηκε κατά τήν τελευταία Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας, ἀπό κάποιο βορειοελλαδίτη Mητροπολίτη ὅτι δηλαδή ἡ ἀπόφαση περί ἐπιβολῆς τῶν «Ἐπιτιμίων Ἀκοινωνησίας» στούς τρεῖς Mητροπολῖτες ἀποτελεῖ «8ον μυστήριον» καί ὡς τέτοιο πρέπει νά γίνεται σεβαστό; Ἤ τό ἄλλο, πού διατυπώθηκε ἐπισήμως ἀπό τόν ἴδιο τόν Ἀρχιεπίσκοπο, καί κανείς ἀπο τούς Ἱεράρχες δέν ἀντέδρασε, ὅτι ἡ (τοπική) Σύνοδος ἀποτελεῖ «τόν ἔσχατον κριτήν τῶν ἐκκλησιαστικῶν μας πραγμάτων;».

I.