Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 81, 16-3-2002

Ὁ ἄλλος ὁρίζοντας

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Βλέπω, μπροστά μου, φωτισμένο, τόν ἄλλο ὁρίζοντα. Τό ἄλλο βιβλίο τῆς ἱστορίας. Πού δέν καταγράφει τίς ἀναμετρήσεις στόν πολιτικό ἤ στόν κοινωνικό στίβο. Μήτε ἱστορεῖ τούς πολέμους καί τούς νικητήριους θριάμβους τῶν δυνάμεων τῆς ὑπεροχῆς ἤ τούς ἀκράτητους θρήνους τῶν ἀδύναμων καί τῶν καταπιεσμένων. Τό βιβλίο τῆς παγκόσμιας ἱστορίας, πού ἀνοίγει τοῦτες τίς μέρες μπροστά στά μάτια μας καί τροφοδοτεῖ μέ δέος τίς καρδιές μας, εἶναι τό τύπωμα τῆς ἄλλης πραγματικότητας. Τῆς μυστικῆς καί, ταυτόχρονα, ὁλοφάνερης. Τῆς ὑπερούσιας καί, ἀδιαμφισβήτητα, ἐγκόσμιας, ψηλαφητῆς καί ἐγγεγραμμένης στόν πίνακα τῆς ἀνθρώπινης περιπέτειας.

Τό μεγάλο ἄνοιγμα σηματοδοτεῖται μέ τήν εἴσοδό μας στό πένθιμο κλίμα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Μέ τόν ἐγκαινισμό μιᾶς πορείας, πού τό κάθε βῆμα καί τό κάθε συναπάντημα ἀποκαλύπτουν, σταδιακά καί μεθοδικά, τήν τραγική περιπέτεια τοῦ ἀνθρώπινου γένους καί τό ἀληθινό νόημα τῆς ἱστορίας. Φανερώνουν καί σηματοδοτοῦν τήν ἄπειρη θεία Ἀγάπη. Καί ἰχνογραφοῦν, μέ ἀνεξίτηλες γραφές, τήν ἀβυσσαλέα ἀνθρώπινη μικρότητα.

Ἀπό τήν πρώτη μέρα τῆς σαραντάμερης, κατανυκτικῆς αὐτῆς περιόδου, ἡ σκιά τοῦ Σταυροῦ πέφτει στή γῆ μας. Τό κουβάρι τῶν γεγονότων ἀρχίζει νά ξετυλίγεται. Οἱ προβληματισμοί μας ζυμώνονται μέσα στόν ἀνήσυχο λογισμό μας. Τά ἐρωτηματικά κλιμακώνονται καί ζητοῦν τήν ἀπάντηση. Τά αἰσθήματα τῆς συγκίνησης, τῆς ντροπῆς καί τῆς βαρειᾶς ἐνοχῆς δίνουν διαδοχικό παλμό στήν καρδιά μας. Τά γεγονότα τῆς καθημερινότητας ξεθωριάζουν καί περνοῦν σέ δεύτερο πλάνο ἐνδιαφέροντος καί ἀγωνίας. Καί τό κεντρικό γεγονός τῆς ἱστορίας, ἡ Σάρκωση καί ἡ μεγάλη Θυσία τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἀπορροφάει τίς ἀκτίνες τῆς προσοχῆς μας καί νοηματίζει τήν ἐγκόσμια διαδρομή μας.

Συγκρίνω τόν ὁρίζοντα τῆς βιοπάλης μέ τόν ὁρίζοντα τῆς θείας Ἀγάπης, πού ἀνοίγεται, φωτεινότατος καί μεστός μηνυμάτων, μέ τήν προσπέλασή μας στό λατρευτικό κλίμα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἡ καθημερινότητα, στενόχωρη καί ἀθεράπευτα προβληματική. Τά μηνύματά της δέν ξεπερνοῦν τό ῾῾ἐδῶ᾿᾿ καί τό ῾῾τώρα᾿᾿. Τό ῾῾φάγωμεν καί πίωμεν, αὔριον γάρ ἀποθνήσκομεν᾿᾿ (Α΄ Κορινθ. ιε΄ 32). Τήν ἀπεριόριστη αὔξηση τοῦ κατά κεφαλήν εἰσοδήματος. Καί τή λαίμαργη γεύση τῆς εὐμάρειας. Πέρα ἀπό τήν κατανομή τῆς ὕλης καί τόν κορεσμό τῶν αἰσθήσεων, ἡ σύγχρονη κοινωνικοπολιτική καί πολιτιστική ἀναζήτηση, δέν ὁραματίζεται τίποτα καί δέν προβληματίζεται γιά τή μεγάλη περιπέτεια τῆς ὕπαρξης καί γιά τό νόημα τῆς διαδρομῆς, πού σηματοδοτεῖται μέ τά δυό ἐντυπωσιακά τέρματα, τή γέννηση καί τό θάνατο.

Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή μᾶς ἀνοίγει τόν ἄλλο ὁρίζοντα καί μᾶς χειραγωγεῖ στήν ἄλλη πραγματικότητα. Μᾶς δείχνει τήν ἀξία τοῦ προσώπου μας. Τήν εὐτέλεια, στήν ὁποία ἐμεῖς ἐπιτρέψαμε νά κατρακυλήσει ἡ ὑπόστασή μας. Καί τό μεγάλο σχέδιο τοῦ Θεοῦ, πού βρίσκεται ὁλόκληρο τυπωμένο στόν πάπυρο τῆς Ἀγάπης Του καί μέ τούς χαρακτῆρες τῆς παντοδυναμίας Του καί τῆς συγκατάβασής Του. ῾῾Θεός ὤν προαιώνιος, ἐπί τῆς γῆς ὤφθη καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη καί... ἐκένωσεν ἑαυτόν, γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ᾿᾿ (Θεία Λειτουργία Μ. Βασιλείου). Αὐτή ἡ πραγματικότητα, ἡ θεμελιακή τοῦ ἱστορικοῦ ῾῾γίγνεσθαι᾿᾿ καί ἀπερίγραπτη στό μέγεθος τῆς θεϊκῆς συγκατάβασης, γίνεται, μέ τή συνεχή μελέτη καί τή λατρευτική προσέγγιση, κτῆμα τῆς ψυχῆς μας. ῞Οραμα καί ἐλπίδα. Πεποίθηση καί προσδοκία. Φῶς, πού φωτίζει τό δρόμο μας. Τό ὀδυνηρό ῾῾σήμερα᾿᾿ καί τό ἀναστάσιμο ῾῾αὔριο᾿᾿.