Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 250, 1-4-2009

Προσδοκίες καρδιῶν

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Στή δίνη τοῦ μιντιακοῦ λίφτινγκ καί τῆς προσωπικῆς διαπλοκῆς στά ἀνοιχτά γήπεδα τή δημοτικότητας ἐμπλέκονται, θελητά ἤ ἀθέλητα (μᾶλλον θελητά καί σκόπιμα) καί οἱ προσωπικότητες τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Συνοδικοῦ σχήματος. Κάποιοι τό θεωροῦν ἀναγκαῖο, γιά νά δημοσιοποιήσουν τίς ἀπόψεις τους πάνω στίς τρέχουσες, κρίσιμες ἐξελίξεις ἤ γιά νά προβάλουν τή διαλεκτική τῆς ᾿Εκκλησίας, πού ὑπερβαίνει τό στενό κύκλωμα τῶν ὁραμάτων τῆς ὑλοφροσύνης καί ἀνοίγει ὁρίζοντες ὑπερβατικῆς καταύγασης τοῦ προσώπου καί τοῦ ἐγκόσμιου ἀθλήματός του. Καί κάποιοι προσφεύγουν μέ τήν κρυφή ἐλπίδα, πώς θά ὑπερπηδήσουν τό βαθύ χαντάκι τῆς μετριότητας καί θά προβληθοῦν στή φωτισμένη ἐξέδρα τῆς ὑπεροχῆς καί τῆς εὐρύτερης ἀναγνώρισης.

Τό ὁρμητικό κύμα τῆς αὐτοπροβολῆς δέν εἶναι ἀποκλειστικό σύμπτωμα τῶν καιρῶν μας. Μπορεῖ, κατά τίς μέρες μας νά ἐκμεταλλεύτηκε τούς ἠλεκτρονικούς μηχανισμούς καί νά μεταποιήθηκε σέ τεχνική ἐπικίνδυνης πλύσης τῶν ἐγκεφάλων μας. ῾Η ἀφετηρία του, ὅμως, βρίσκεται πολύ βαθειά. Στούς περασμένους καί λησμονημένους αἰῶνες. Στίς ἱστορικές ἀνακυκλώσεις καί στά περιβάλλοντα, πού ἡ ἔπαρση καί ἡ φλυαρία ἔστηναν θρόνους πλαστῆς ὑπεροχῆς καί ἔσπρωχναν σέ ἀπόσταση ἐξάρτησης καί δουλικῆς ὑποταγῆς τίς ἀνθρώπινες μάζες.

Τά Εὐαγγελικά μας κείμενα, πού ἱστοροῦν τήν ᾿Επιφάνεια καί τή διαδρομή τοῦ σαρκωμένου Λόγου, εἶναι κατάστικτα ἀπό τίς ὑπεροπτικές συμπεριφορές τῶν Φαρισαίων. Θεατρική παράσταση ἡ καθημερινότητά τους. Κενό τό θησαυροφυλάκιο τῆς ψυχῆς τους. ᾿Εμπλουτισμένη, ὅμως, μέ εὑρηματικές τεχνικές λεπτομέρειες “δῆθεν” ὥριμης πνευματικότητας καί “δῆθεν” θρησκευτικῆς συνέπειας ἡ κοινωνική τους ἀναστροφή. ῾Ο Κύριος τούς στιγμάτισε καί τούς ἀποκάλυψε μέ πυκνό καί δριμύ ἔλεγχο. Ξεσκέπασε τήν ὑποκρισία τους. Θρυμμάτισε τά κακότεχνα εἴδωλά τους. Καί ὁ λαός τούς ἄμειψε μέ τήν περιφρόνησή του.

***

Δέν θά τολμήσω νά ἐντάξω τίς δημόσιες ἐμφανίσεις ὅλων τῶν συνεπισκόπων μου στά προγράμματα καί στίς μεθοδεύσεις τοῦ φαρισαϊκοῦ φόρουμ. Μιά τέτοια πράξη μου θά ἦταν ἀσύμβατη μέ τήν πραγματικότητα καί φορτισμένη μέ μεροληψία. ῾Υπάρχουν καί σέ τούτη τήν ἱστορική καμπή, φορεῖς τοῦ ἀρχιερατικοῦ ἀξιώματος, πού περπατοῦν μέσα στή σύγχρονη παραζάλη μέ ζηλευτή σεμνότητα. Διαχειρίζονται τά πολλά τους χαρίσματα μέσα στή διακριτική σιωπή τῆς ταπείνωσης. Καί ἐκπληρώνουν τήν ἀποστολή τους μέ τήν ἀποτελεσματικότητα τοῦ “κεχρισμένου” ἀποστολικοῦ διαδόχου. Δέν θά ἀρνηθοῦν, ὅμως καί οἱ συνεπίσκοποί μου, ὅτι ὁ καθένας μιτροφόρος, πού ἐμφανίζεται -εὐκαίρως, ἀκαίρως- στά τηλεοπτικά παράθυρα ἤ βρίσκει τό θάρρος νά ἐκχύνει -συχνά, πυκνά- τή “σοφία” του, τή θεολογική του “ἔλλαμψη” καί τήν ἀκάματη ποιμαντική δραστηριότητά του στά σεντόνια τῶν ἐφημερίδων, δέ δικαιοῦται νά τιμηθεῖ μέ τή σφραγίδα τῆς γνήσιας ἀποστολικότητας, ἐνῶ δικαιοῦνται οἱ ἀποδέκτες τοῦ λόγου του καί οἱ θεατές τοῦ ἀλαζονικοῦ ὕφους του νά προβληματιστοῦν γιά τό βαθμό καί τήν ποιότητα τῆς ἀξιοπρέπειάς του καί νά συστείλουν τήν ἐμπιστοσύνη τους στό πρόσωπό του.

῾Υπάρχουν κάποιοι ρασοφόροι καί μεταξύ αὐτῶν καί ᾿Επίσκοποι, πού θεωροῦν τό πλατό τῆς προβολῆς καί τοῦ δημόσιου διαλόγου ὡς παράρτημα τοῦ ἐπιμερισμένου λειτουργικοῦ τους χώρου. Καί πιστεύουν, ὅτι εἶναι ὑποχρεωμένοι νά τό διακοσμοῦν (!!) μέ τήν πυκνή παρουσία τους. Δέν κάνουν, ὡστόσο, τόν κόπο, νά διερευνήσουν καί νά διακριβώσουν τίς συνέπειες τῆς ἀδιάκοπης παρουσίας τους στά μίντια. Τήν παγερή περιφρόνηση, πού ὑποδέχεται τίς ἀπόψεις τους. Τή φθορά καί τήν ἀπαξίωση, πού εἰσπράττει τό πρόσωπό τους. Τά σκωπτικά σχόλια, πού ἐγγράφονται στή φήμη τους. Τίς μομφές, πού προεκτείνονται σέ διαδοχικούς κυματισμούς καί πληγώνουν τό κύρος ὁλόκληρης τῆς Συνοδικῆς ὁμήγυρης.

***

Κατά τούς τελευταίους καιρούς θεωρήθηκε χρέος τῶν Μητροπολιτῶν καί τῶν ὑπηρεσιῶν τους, πού ὀργανώνουν τίς δημόσιες σχέσεις, ἡ δημόσια προβολή τοῦ ἔργου τῶν Μητροπόλεων καί τῆς συνολικῆς ἑλληνικῆς ᾿Εκκλησίας. Καί αὐτό, ὡς ἀπάντηση στήν πλησμονή τῆς ἀθεϊστικῆς προπαγάνδας, πού κύριο στόχο της ἔχει τήν ἀποδόμηση τῆς Εὐχαριστιακῆς συναδέλφωσης, ὥστε νά καταστεῖ ἐφικτή ἡ ἄγρευση καί ἡ καθυπόταξη τῶν μοναχικῶν, ἀπροσανατόλιστων ἀτόμων.

῾Η καμπάνια γιά ἐνημέρωση, πού δρομολόγησαν οἱ φορεῖς τοῦ ἐπισκοπικοῦ ἀξιώματος, ὀργανώθηκε στά πρότυπα καί στά μέτρα τῆς τρέχουσας, μαγικῆς τέχνης τοῦ ἐντυπωσιασμοῦ καί τῆς πρόκλησης ρεύματος. Συγκροτήθηκαν ὑπηρεσίες ἐξειδικευμένες στίς δημόσιες σχέσεις. ᾿Εγκρίθηκαν κονδύλια, γιά τήν ὀργάνωση καί τήν ὑλοποίηση τῶν προγραμμάτων. Στήθηκαν Χολιγουντιανά σενάρια, γιά τήν ἀνάδειξη τῶν “φωτισμένων” πρωταγωνιστῶν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀνανέωσης. ᾿Αναγγέλθηκαν ἔργα μεγάλης πνοῆς, πού θά ἀλάφρυναν τόν προσωπικό πόνο, θά συνόδευαν, στίς ὧρες τῆς ὀδύνης, τίς μοναχικές ὑπάρξεις καί θά ἔφερναν τό χαμόγελο στά παγωμένα χείλη. Καί, στό σύνολό τους, θά συνέχιζαν, μέ πιστότητα, τήν ᾿Ορθόδοξη ἐκκλησιαστική Παράδοση καί θά κατατρόπωναν τίς ἀντίπαλες ἐπάλξεις.

῞Οποιος δέν ἐμπιστεύεται στή μνήμη του, μπορεῖ νά προστρέξει στά ἐπίσημα δημοσιογραφικά ὄργανα τῆς ᾿Εκκλησίας καί νά φρεσκάρει τά ὁράματα καί τίς ὑποσχέσεις, πού ἔστρωσαν στή λεωφόρο τῆς ἐνημέρωσης κάποιοι ἐκκλησιαστικοί ἡγέτες, πιστοί στό σύγχρονο δόγμα τῆς ὑπεραξίας καί τῆς ὑπερδύναμης τοῦ αὐτοθαυμαστικοῦ λόγου καί τῆς διαφημιστικῆς εἰκόνας.

Μέσα σ᾿ αὐτή τήν πληθωρική ἐξαγγελία προγραμμάτων καί ἔργων, λησμονήθηκε ἤ σταδιακά ἀποσβέστηκε “ὁ λόγος ὁ τοῦ Σταυροῦ”. ῾Η ἀλήθεια, πού νοηματίζει τήν ἀνθρώπινη διαδρομή καί ἐλευθερώνει ἀπό τίς αὐταπάτες. ῾Η μαρτυρία, πού βεβαιώνει τήν πληρότητα τῆς θεϊκῆς ᾿Αγάπης καί πλέκει τόν ἀγαπητικό δεσμό τῆς ἀνθρώπινης κοινωνίας. ῞Ολος αὐτός ὁ φόρτος τῆς Εὐαγγελικῆς διδαχῆς καί τῆς πολυεπίπεδης ἐκκλησιαστικῆς ἐμπειρίας ἀφέθηκαν στό περιθώριο. Προβλήθηκαν μόνο κάποιες ἐπισκοπικές -δεσποτικές- προσωπικότητες καί ὑμνήθηκε ἡ παρουσία τους καί οἱ σχεδιασμοί τους.               

᾿Εδῶ κι ἐκεῖ, κάποιοι λησμονημένοι ἤ ἀπωθημένοι λειτουργοί τοῦ ῾Ιεροῦ Θυσιασηρίου ἤ κάποιες ψυχές, ἀφοσιωμένες στή σιωπή καί στήν προσευχή, ἔρριχναν καί ρίχνουν σπόρους ἀλήθειας καί παρηγοριᾶς στίς διψασμένες καρδιές. Καί οἱ σπόροι αὐτοί βλαστάνουν καί καρποφοροῦν. Φέρνουν τήν ἄνοιξη τῆς ἐλπίδας. Τό μήνυμα καί τήν ἐμπειρία, πώς ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι ἐφήμερη ὕλη, ἀλλά ὕπαρξη θρονιασμένη στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ καί ζωογονημένη μέ τό Αἷμα ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ᾿Αλλά ἡ συμβολή τους αὐτή -κατά θεία εὐδοκία- δέν προβάλλεται στά τηλεοπτικά παράθυρα καί δέν ὑμνεῖται ὡς μεγαλεπήβολη εἰσφορά. Μένει θησαυρισμένη στό μυστικό ταμεῖο τῆς καρδιᾶς καί στά ἱερά βιβλία τοῦ οὐρανοῦ. 

***

῾Η ἐπιδεικτική καί φλύαρη δημοσιοποίηση τοῦ “ἐν ἐξελίξει” ἐκκλησιαστικοῦ ἔργου καί τῶν σχεδίων γιά τήν περαιτέρω ἀνάπτυξή του, δέν ἔπεισαν τή σκληρή, ἀθεϊστική ἀντιπολίτευση καί δέν τή βοήθησαν νά συστείλλει τήν ὀργή της. ῞Οσο οἱ ἐκκλησιαστικοί ἄρχοντες ἅπλωναν στό τραπέζι τῆς δημόσιας προβολῆς καί ἐπίδειξης τά ἔργα τῆς ᾿Εκκλησίας, τά μεγάλα καί ἰδιαίτερα σημαντικά κομμάτια τῆς ἀκίνητης περιουσίας Της, τῶν οἰκοπέδων Της καί τῶν ἀγρῶν Της, πού προσφέρθηκαν εἴτε γιά νά χτιστοῦν Νοσοκομεῖα καί ἄλλα κοινῆς ὠφέλειας κτίρια, εἴτε γιά νά παραχωρηθοῦν στόν ἀγροτικό πληθυσμό, γιά καλλιέργεια καί γιά βοσκή τῶν ποιμνίων τους, τόσο τά φανατικά στοιχεῖα τοῦ ἀθεϊσμοῦ πολλαπλασίαζαν τίς ριπές τους καί ἀγωνίζονταν νά ἀνατρέψουν τήν ὁποιαδήποτε ἀγαθή ἐπίδραση, πού περνοῦσε, κατά τή διαδικασία τῆς ἐπιλεγμένης, λειψῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐνημέρωσης, στό ψυχρό, ἀφανάτιστο ἀκροατήριο.

Τό μεγάλο ἀτύχημα, πού πυροδότησε, ἔτι μᾶλλον, τή μανία τῶν ἀθέων καί ἔφερε τήν ἡγετική ὁμάδα τῆς ἑλληνικῆς ᾿Εκκλησίας σέ ἀναγκαστική ἀφωνία, ἦταν οἱ ἀπανωτές ἐκρήξεις, τῶν γνωστῶν πιά καί ἀφόρητα ἀποκρουστικῶν ἠθικῶν σκανδάλων. Αὐτά καταλέρωσαν τήν ἱερή παρεμβολή καί γέμισαν μέ φαρμακερά βέλη τά χέρια καί τά δημοσιογραφικά ὄργανα τῆς ὀργανωμένης ἀντίπαλης πτέρυγας.

῾Ολόκληρη ἡ πρώτη δεκαετία τοῦ νέου αἰώνα μολύνθηκε μέ τά λύματα τῶν ἐκκλησιαστικῶν καί τῶν παραδικαστικῶν σκανδάλων. ῾Ο τότε ᾿Αρχιεπίσκοπος, ὁ ἀπό χαρακτήρα λαλίστατος Χριστόδουλος, ἀναγκάστηκε νά ὁμολογήσει τήν ὕπαρξή τους καί νά ὑποσχεθεῖ, ὅτι θά ἡγηθεῖ σέ Συνοδική καί σέ πάνδημη ἐκστρατεία, γιά νά ἀποκόψει τά σαπρά μέλη τῆς ἀρχιερατικῆς καί τῆς ἱερατικῆς οἰκογένειας καί γιά νά ἀνυψώσει ὁλόκληρο τό Σῶμα τῶν ἐκκλησιαστικῶν λειτουργῶν στήν περιωπή τῶν Πατερικῶν ἀναστημάτων.

Γιά νά θυμίσω τό κλίμα καί τίς ἐπίσημες ἀναφορές τῆς περιόδου ἐκείνης, μεταφέρω ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό τήν εἰσήγηση τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου στή Σύνοδο τῆς ῾Ιεραρχίας, πού τή συγκάλεσε σέ ἔκτακτη Συνέλευση, στίς 18-19 Φεβρουαρίου τοῦ 2005.

᾿Ανάμεσα στά πολλά, πού ἀπό τό ἕνα μέρος ἀναδείκνυαν τήν ἔκταση καί τό βάθος τῆς διαφθορᾶς καί ἀπό τό ἄλλο συγκάλυπτε τά ἔνοχα πρόσωπα, εἶπε:

“Εἶναι ἴσως ἡ πρώτη φορά κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες, πού ἡ Διοικοῦσα ᾿Εκκλησία εὑρίσκεται εἰς τό ἐπίκεντρον κρίσεως, πού ἀπειλεῖ μέ σοβαρό τραυματισμό τά ἐκκλησιαστικά πρόσωπα καί μέ ἀπαξίωση τόν ἱερό θεσμό, πού αὐτά ὑποστασιάζουν. Τό σκάνδαλο ἑνός κληρικοῦ καί μέ τίς προεκτάσεις του ὄχι μόνο στό χῶρο τῆς Δικαιοσύνης, ἀλλά καί τῆς ᾿Εκκλησίας ἐπί ἡμέρες δηλητηριάζει τήν ἀτμόσφαιρα καί οἱ ἀποκαλύψεις πού τό συνθέτουν συγκλονίζουν τούς ἁπανταχοῦ ῞Ελληνες. ᾿Εγενήθημεν ὄνειδος τοῖς γείτοσιν ἡμῶν...”.

“῞Οπως ἀποδεικνύεται, ὑπάρχουν σέ ὅλες τίς βαθμίδες κάποιοι κληρικοί, πού ἔχουν προδώσει τήν ἱερή ἀποστολή των, ἤ ἔχουν συμπεριφερθεῖ κατ᾿ ἐπιταγήν τῶν ἐπιληψίμων ἀδυναμιῶν των. Δύο εἶναι τά βασικά ἀδικήματα τῶν κληρικῶν αὐτῶν: ἡ φιληδονία καί ἡ φιλαργυρία. Καί θά πρέπει νά παραδεχθοῦμε πώς σέ κάποιο βαθμό εἴμαστε ὅλοι ἔνοχοι γιατί, ἀπό ὅ,τι φαίνεται, ἀνεχθήκαμε αὐτές τίς καταστάσεις, ὅπου ὑπάρχουν, ἐφ᾿ ὅσον τίς γνωρίζαμε, πού ἔχουν διαβουκολήσει τίς συνειδήσεις καί ἔχουν ἐκθέσει πρόσωπα καί τόν ἱερό θεσμό, πού ὑπηρετοῦμε. Εἴμαστε ὑπεύθυνοι διότι ἀπό μία κακῶς ἐννοούμενη πρόνοια γιά ἀποσόβηση μείζονος σκανδαλισμοῦ τοῦ λαοῦ, ἀποσιωπήσαμε ἔνοχες συμπεριφορές, πού ἔφθασαν στή δημοσιότητα καί προκάλεσαν ἰσοπεδωτικά γιά τήν ᾿Εκκλησία καί ὑποτιμητικά γιά τούς κληρικούς σχόλια... Μετατρέψαμε τίς Μητροπόλεις μας σέ θερμοκήπια ἀθλιοτήτων...”.

Αὐτή καί μόνο ἡ ὁμολογία, πού πέρασε ἀπό ὅλους τούς πομπούς τῆς ἐνημέρωσης καί ἔγινε ἔναυσμα σκληρῆς κριτικῆς, ἔπρεπε νά ὁδηγήσει σέ πλήρη ἀνατροπή τῆς κατεστημένης Συνοδικῆς συγκρότησης καί νά φέρει στή θέση της ἄλλη σύνθεση, μέ ἦθος ἀδιαμφισβήτητο καί μέ προσόντα, πού δέν ἐπιδέχονται ψόγο.

῞Ομως, δέν ἔγινε αὐτό. ῾Η σύνθεση ἔμεινε ἡ ἴδια. Τά κουσούρια ἐξακολούθησαν νά διολισθαίνουν “ἀνά τάς ὁδούς καί τάς ρύμας”. ῾Η κριτική τῆς ἀθεϊστικῆς ἀντιπολίτευσης νά πυρώνει ὁλοένα καί περισσότερο. Τό δάκρυ τῶν “πιστῶν” νά γίνεται καταρράκτης. Καί ἡ ὁμάδα τῆς “ἐξουσίας” ἀπρόθυμη νά τολμήσει τήν ἐπιχείρηση τῆς καθολικῆς κάθαρσης, ἔφτιαχνε κουκοῦλες, γιά νά κρύψει τούς βαρειά ἔνοχους ἤ σκηνοθετοῦσε “μαϊμού” ἀνακρίσεις, ὄχι γιά νά ἐπιμερίσει τίς εὐθῦνες, ἀλλά... γιά “νά μή παραμείνει ἡ παραμικρή ὑποψία ἐνοχῆς”, σέ βάρος τῶν προσώπων, πού ἡ σκοτεινή βιοτή τους εἶχε καταντήσει σίριαλ. 

῾Η ἀδράνεια, ἡ κρυψίνοια καί ἡ σιωπή, πού διαδέχτηκαν τίς δακρύβρεχτες ὁμολογίες καί κάποια ἐπίσημα Συνοδικά ἔγγραφα, πού ἐξαπολύθηκαν ἀπροσδόκητα, γιά νά ἐπαινέσουν καί νά συγχαροῦν κάποιους ἀπό τούς ἐμπλεκόμενους στό χορό τῆς διαφθορᾶς, ἐνίσχυσαν τό κύμα τῆς καταφορᾶς κατά τῆς ὑπεύθυνης ἡγεσίας καί βάρυναν τό πένθος τοῦ πιστοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος. Καί, ὅπως ἦταν ἀναμενόμενο, τό χάσμα ἀνάμεσα στούς ποιμένες καί στό ποίμνιο κατάντησε ἀδιαπέραστο.

***

῾Η διαδοχή στήν προεδρική, ἀρχιεπισκοπική καθέδρα, ἅπλωσε στήν ἐπικαιρότητα ἄλλα ὁράματα καί καινούργια δέσμη ἐπιτελικῶν ὑποσχέσεων.

Δέ θά βιαστῶ νά τά ζυγίσω καί νά τά ἀποτιμήσω, πρίν τρέξουν στήν καθημερινότητα καί ἐνταχτοῦν στήν καρδιά  μας καί στή ζωή μας. Πρίν φέρουν τήν ἄνοιξη στήν ἐκκλησιαστική μας ἐμπειρία ἤ μᾶς περιορίσουν σέ ἀτέρμονα χειμώνα. Πρίν ἀποκόψουν ὁριστικά τό λῶρο τῆς διαφθορᾶς ἤ καταστήσουν πνικτική τήν ἐξάρτηση. Πρίν στερεώσουν ἕνα διάφανο, Πατερικό κλίμα ἤ κρατήσουν, μέ ὕποπτη μεθόδευση, τό καμουφλάζ  τῆς σκοτεινῆς ἀρχοντιᾶς. Πρίν σταματήσει ἡ κενή διαφήμιση καί ἐγκαινιστεῖ ἡ λυτρωτική μετάνοια.

᾿Αφήνοντας τήν ἐπικαιρότητα νά τρέξει καί τό νέο Προκαθήμενο νά ὁλοκληρώσει τίς πρῶτες, διαπιστωτικές ἐγγραφές του, προσφέρω τόν ἑαυτό μου σέ μιά ἀδελφική καί, ταυτόχρονα, δημοσιογραφική ἀναστροφή μέ τό πλῆθος τῶν ἐπώνυμων ἤ καί ἀνώνυμων μελῶν τῆς ᾿Εκκλησίας. Στόχος μου, νά συλλέξω ἀπό τή σκέψη τους και ἀπό τήν καρδιά τους τό δικό τους ὅραμα γιά τήν αὐριανή μέρα τῆς ᾿Εκκλησίας μας. Τίς δικές τους προσδοκίες. Τίς διακριτικές ἤ τίς ἐπίμονες ἀπαιτήσεις τους, πού τά σχηματοποίησαν μέσα τους καί τά ἀνάδειξαν σέ κραυγή ὁριζόντια (πρός τούς ποιμένες τους) καί ἱκεσία κάθετη (πρός τόν Σταυρωμένο ᾿Αρχιποίμενα ᾿Ιησοῦ).

Παραθέτω, συνοπτικά, τόν κατάλογο τῶν αἰτημάτων καρδιᾶς, πού τόν συνέταξα, εἴτε μιλώντας προσωπικά μέ τούς προβληματισμένους ἀδελφούς μας, εἴτε συλλέγοντας τίς πιό ἀμερόληπτες ἐγγραφές, ἀπό αὐτές, πού ἔχουν περάσει στήν τυπογραφική ἤ στήν ἠλεκτρονική ἐνημέρωση:

1) Δέν εἶναι ἐπιτρεπτό, δέν τό ἀντέχουν οἱ πληγωμένες καρδιές, νά συναντοῦν, σέ κάθε τους βῆμα, τά ἀποκρουστικά λύματα τῆς ἐκκλησιαστικῆς διαφθορᾶς. Νά μπαίνουν μέσα στό Ναό τοῦ Θεοῦ καί νά τούς τυλίγουν τά φίδια τῶν ὑποψιῶν ἤ νά τούς ἀκυρώνουν τά αἰσθήματα τῆς λατρείας οἱ ψίθυροι τῶν διπλανῶν τους.

Τό φαινόμενο τῆς δημοσιοποίησης καί τῆς διαπόμπευσης τῶν ἀποκρουστικῶν ἰδιαιτεροτήτων ἀνθρώπων, πού ἔταξαν τόν ἑαυτό τους στήν ὑπηρεσία τοῦ ῾Ιεροῦ Θυσιαστηρίου καί στήν ὑποδειγματική διακίνηση καί διακονία ἀνάμεσα στό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα, ἔχει κατακουράσει καί ἔχει ἐξεγείρει ὁλόκληρη τήν παρεμβολή. Καί ὅλοι ζητοῦν τήν ἄμεση καί δραστική ἀντιμετώπισή του.

Τίς προδιαγραφές καί τίς ἐντολές τῶν ῾Ιερῶν Κανόνων τίς γνωρίζουν -ἤ εἶναι ὑποχρεωμένοι νά τίς γνωρίζουν- ὅλοι οἱ ᾿Επίσκοποι, πού εἶναι τιμημένοι καί ἐπιφορτισμένοι μέ τή Συνοδική ἁρμοδιότητα. Δέ δικαιοῦνται νά ἐθελοτυφλοῦν. Καί δέν τούς ἐπιτρέπεται νά ἀδρανοῦν.

῾Η κραυγή τοῦ λαοῦ, κραυγή πληγωμένης καρδιᾶς, εἶναι νά καθαρίσει ὁ τόπος. Νά φύγουν οἱ λύκοι. Νά παραμεριστοῦν οἱ ἔνοχοι. Νά στρατευτοῦν οἱ ἄριστοι. Οἱ ποιμένες μέ τό ἀποστολικό ἦθος καί μέ τήν πατρική αὐτοθυσία. Αὐτοί, πού δέν θά διαιωνίσουν τήν ἐπιδημία τῆς διαφθορᾶς, ἀλλά θά ἀναπλάσουν τή βιοτή καί θά ἀποκαταστήσουν τήν πρακτική τῶν ἁγίων Πατέρων μας.

2) ῾Η καρδιά μεγάλου μέρους τοῦ πληρώματος, ὅλων ἐκείνων τῶν μελῶν τῆς ᾿Εκκλησίας, πού ἔχουν τή σχετική κατάρτιση, τίς πνευματικές ἀντοχές καί τήν ἱκανότητα νά παρακολουθοῦν τίς Συνοδικές ἴντριγκες διατυπώνουν ἔντονο τό αἴτημα, νά ἀλλάξει τό σύστημα ἐκλογῆς τῶν Μητροπολιτῶν τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. ῾Ο σημερινός συνωστισμός τῶν ρασοφόρων -ἔντιμων καί ἀνέντιμων, ἱκανῶν καί ἀνίκανων, πού ὁραματίζονται τή λάμψη τῶν ἐπισκοπικῶν προνομίων καί διασήμων- στούς διαδρόμους τοῦ Συνοδικοῦ Μεγάρου καί οἱ βαθειές, ὑποκριτικές μετάνοιες, πού προσφέρονται, ἀφειδῶς, ὡς προκαταβολή τῆς ἰσόβιας δουλοπρέπειας, δέν ἀνεβάζει στούς θρόνους ἀναστήματα χαρισματικά, ἀλλά ξεφτίδια τοῦ παράδρομου, τοῦ γεμάτου μέ τά ἀπορρίμματα τῆς σύγχρονης ὑποκουλτούρας.

Τήν ἀνάγκη ριζικῆς ἀλλαγῆς τοῦ συστήματος ἐπιλογῆς καί ἀνάδειξης τῶν νέων Ποιμένων τῆς ᾿Εκκλησίας τή διαπίστωσε καί τήν ὑπογράμμισε ὁ σημερινός ᾿Αρχιεπίσκοπος ῾Ιερώνυμος. ᾿Αλλά, πρέπει νά ἐπισημανθεῖ ὅτι, ἕνα χρόνο μετά τήν ἀνάληψη τῶν ἀρχιεπισκοπικῶν καθηκόντων του καί τῆς προεδρικῆς Συνοδικῆς εὐθύνης του, δέν ἔχει προσδιοριστεῖ, ἀκόμη, τό εὖρος καί τό βάθος τῆς ἀλλαγῆς καί δέν ἔχει διαβιβαστεῖ στό ἀνήσυχο ποίμνιο οὔτε κἄν ἡ ἐλπίδα, πώς εἶναι δυνατόν, στό ἄμεσο μέλλον, νά σκύψει καί νά ἀσπαστεῖ ἕνα ἀψεγάδιαστο ἀρχιερατικό χέρι.             

3) Διψασμένες εἶναι οἱ καρδιές τοῦ πληρώματος καί γιά μιά βαθειά καλλιεργημένη καί Πατερικά συγκροτημένη Θεολογική διδαχή. ῾Ο λόγος γιά τό Θεό καί ἡ μεταφορά τῶν μηνυμάτων τῆς ᾿Αποκαλύψης, τῶν ἱστορικῶν γεγονότων, μέ τήν κοσμογονική “σημαντική” τους, τῶν Παλαιοδιαθηκικῶν διδαχῶν, μέ τήν ἀμεσότητα τῆς μεταφορᾶς τῶν θεϊκῶν ἐξαγγελιῶν καί τῶν Καινοδιαθηκικῶν, πού ἀποτελοῦν τόν προσωπικό λόγο τοῦ σαρκωμένου Κυρίου μας, δέν ἐπιτρέπεται νά λειτουργοῦν ὡς παίγνια στά χέρια ἀπαίδευτων ρασοφόρων, πρεσβυτέρων ἤ ᾿Επισκόπων, πού βαπτίζουν τήν ἀγραμματωσύνη τους καί τήν ἀπειρία τους, ὡς ἄνοιγμα καί αὐτοπαράδοση στή φωτιστική ἔμπνευση τοῦ Παναγίου Πνεύματος.

῾Η κρίση καί ἡ διάκριση τῆς πλούσιας, θεοφώτιστης καί δυναμικῆς θεολογικῆς παραγωγῆς τῶν μεγάλων Πατέρων μας, ὅλων ἐκείνων, πού ἀντιμετώπισαν μέ διαλεκτική θεοφώτιστη καί μέ λόγο πειστικό τά ποικίλα θρησκευτικά καί κοινωνικά ρεύματα τῆς ἐποχῆς τους, ἀποκαλύπτουν ἀγεφύρωτο χάσμα. Οἱ Πατέρες κατάρδευσαν “τήν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι”. ᾿Ενῶ, πολλοί ἀπό αὐτούς, πού ἐμφανίζονται ὡς κληρονόμοι τῆς σοφίας τους καί συνεχιστές τῆς “κατάρδευσης” τοῦ πληρώματος, συλλαβίζουν ἀδέξια, ὡς παράγωγα τῆς θεολογικῆς τους καθυστέρησης, κάποιες ἔννοιες καί αὐτοπροβάλλονται, ὡς ἀξιόχρεοι καί ἀξιοσέβαστοι συνεχιστές τῆς Πατερικῆς παράδοσης.

Δέν θά ἐντάξω τό σύνολο τῶν σημερινῶν ποιμένων στόν πίνακα τῆς ὑπανάπτυξης. ᾿Αλλά καί -μέ θλίψη πολλή- θά καταθέσω τή διαπίστωσή μου, ὅτι οἱ προσεκτικοί διαχειριστές τοῦ Πατερικοῦ Θεολογικοῦ πλούτου, σε τούτη τήν προβληματική ἐποχή, σπανίζουν.  Αὐτοί, οἱ ἐξαίρετοι, μελετοῦν καί ἐμπλουτίζονται καί ἐκφέρουν θεολογική μαρτυρία, ἱκανή νά ἀνταποκριθεῖ στίς ἀπαιτήσεις τῶν καιρῶν. Οἱ ἄλλοι, κομπάρσοι ἤ καί ἐντελῶς ἀμέτοχοι, ἀποδυναμώνουν, μέ τήν παρουσία τους, τό Συνοδικό Σῶμα καί ἀλλοιώνουν ἀπαξιωτικά τό προφίλ, πού περνάει στά κανάλια τῆς ἐνημέρωσης.

4) Τό τέταρτο αἴτημα: Οἱ ἀδελφοί μας ζητοῦν ἡ διαποίμανση νά γίνει πραγματική χειραγωγία στήν ἀλήθεια καί στό φῶς καί στήν πληρότητα τῆς ἐμπειρίας, πού σταθερά βιώνει, ἐπί εἴκοσι ὁλόκληρους αἰῶνες, ἡ χαρισματική, ἐκκλησιαστική κοινότητα.

Δέν εἶναι ἀρκετό νά προωθηθεῖ στό πλατό τῆς τηλεοπτικῆς ἐπίδειξης ὁ Μητροπολίτης, μέ τό φτιαχτό ὕφος τῆς ὑπεροχῆς καί μέ τόν ξύλινο λόγο τῆς κρύας, τῆς παγωμένης πατρότητας, γιά νά κατηχηθεῖ τό πλῆθος καί νά ἐνσωματωθεῖ στή θερμή ἑστία τῆς Εὐχαριστιακῆς ᾿Αγάπης. ῾Η κατήχηση καί ἡ διαποίμανση εἶναι μεταμόσχευση προσωπικῶν ἐμπειριῶν. ῎Αμεση κοινωνία τῆς φλεγόμενος καρδιᾶς τοῦ λειτουργοῦ, πού τήν πυρώνουν καί τήν ἀναμορφώνουν οἱ πύρινες γλῶσσες τῆς Πεντηκοστῆς, μέ τήν καρδιά τοῦ κατηχούμενου. Καί μεταβίβαση τῆς  ἀκόρεστης δίψας, γιά βαθύτερη γνώση τοῦ Θεοῦ καί γιά ὁλοκάρδια ὑποταγή στό θέλημά Του.

Τά λαϊκά μέλη τῆς ᾿Εκκλησίας, οἱ πιστοί, πού προσβλέπουν στό κολλέγιο τῶν ποιμένων, μέ τό μοναδικό αἴτημα νά συναντήσουν τούς γνήσιους διαδόχους τῶν ῾Αγίων ᾿Αποστόλων, διερευνοῦν μέ εὐλάβεια τίς ἀποστολικές ἐκμυστηρεύσεις, πού βρίσκονται θησαυρισμένες στίς θεόπνευστες ᾿Επιστολές τους καί τίς προβάλλουν, ὡς ὑπομνήσεις καί ὡς καθοριστικές διατάξεις στούς σύγχρονους διαδόχους τους.

῾Ο ἀπόστολος Πέτρος, ὁ κορυφαῖος τοῦ χοροῦ τῶν ἁγίων ᾿Αποστόλων, γράφει στούς ποιμένες καί τούς παρακαλεῖ: “Πρεσβυτέρους τούς ἐν ὑμῖν παρακαλῶ ὁ συμπρεσβύτερος καί μάρτυς τῶν τοῦ Χριστοῦ παθημάτων, ὁ καί τῆς μελλούσης ἀποκαλύπτεσθαι δόξης κοινωνός, ποιμάνατε τό ἐν ὑμῖν ποίμνιον τοῦ Θεοῦ, ἐπισκοποῦντες μή ἀναγκαστῶς, ἀλλ᾿ ἑκουσίως, μηδέ αἰσχροκερδῶς, ἀλλά προθύμως, μηδ᾿ ὡς κατακυριεύοντες τῶν κλήρων, ἀλλά τύποι γινόμενοι τοῦ ποιμνίου” (Α΄ Πετρ. ε΄ 1-3).

῾Ο μεγάλος ᾿Απόστολος, ὁ Παῦλος, στήν πρώτη ἐπιστολή, πού στέλνει στούς Θεσσαλονικεῖς, ἀνοίγει τήν καρδιά του καί ἀφήνει τόν κρυστάλλινο θησαυρό τῆς ἀνόθευτης ἀποστολικότητας νά πληρώσει καί νά θερμάνει τίς καρδιές τῶν ἀγαπημένων του μαθητῶν. “Αὐτοί γάρ οἴδατε, ἀδελφοί, τήν εἴσοδον ἡμῶν τήν πρός ὑμᾶς ὅτι οὐ κενή γέγονεν... ἀλλά καθώς δεδοκιμάσμεθα ὑπό τοῦ Θεοῦ πιστευθῆναι τό εὐαγγέλιον, οὕτω λαλοῦμεν, οὐχ ὡς ἀνθρώποις ἀρέσκοντες, ἀλλά τῷ Θεῷ τῷ δοκιμάζοντι τάς καρδίας ἡμῶν. οὔτε γάρ ποτε ἐν λόγῳ κολακείας ἐγενήθημεν, καθώς οἴδατε, οὔτε ἐν προφάσει πλεονεξίας, Θεός μάρτυς, οὔτε ζητοῦντες ἐξ ἀνθρώπων δόξαν οὔτε ἀφ᾿ ὑμῶν οὔτε ὑπό ἄλλων, δυνάμενοι ἐν βάρει εἶναι ὡς Χριστοῦ ἀπόστολοι, ἀλλ᾿ ἐγενήθημεν ἤπιοι ἐν μέσῳ ὑμῶν, ὡς ἄν τροφός θάλπῃ τά ἑαυτῆς τέκνα· οὕτως ὀμειρόμενοι ὑμῶν (δεμένοι μαζί σας) εὐδοκοῦμεν μεταδοῦναι ὑμῖν οὐ μόνον τό εὐαγγέλιον τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί τάς ἑαυτῶν ψυχάς, ὅτι ἀγαπητοί ἡμῖν γεγένησθε” (Α΄ Θεσσ. β΄ 1-8).

Καί ὁ Εὐαγγελιστής τῆς ἀγάπης, ὁ ᾿Ιωάννης, μέ τά ἴδια αἰσθήματα καί μέ τά ἴδια κίνητρα περπατοῦσε, ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους καί ἔσπερνε τούς σωστικούς σπόρους τῆς ᾿Αλήθειας. Πάντοτε θερμός καί πάντοτε ἀνοιχτός στήν κοινωνία τῆς ἀγάπης, γράφει στούς ἀγαπημένους του μαθητές: “῞Ο ἐωράκαμεν καί ἀκηκόαμεν, ἀπαγγέλλομεν ὑμῖν, ἵνα καί ὑμεῖς κοινωνίαν ἔχητε μεθ᾿ ἡμῶν· καί ἡ κοινωνία δέ ἡ ἡμετέρα μετά τοῦ πατρός καί μετά τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. καί ταῦτα γράφομεν ὑμῖν, ἵνα ἡ χαρά ἡμῶν ᾖ πεπληρωμένη. Καί αὔτη ἐστίν ἡ ἐπαγγελία ἥν ἀκηκόαμεν ἀπ᾿ αὐτοῦ καί ἀναγγέλλομεν ὑμῖν, ὅτι ὁ Θεός φῶς ἐστι καί σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν οὐδεμία” (Α΄ ᾿Ιωάν. α΄ 3-5).

Ποιμαντική πρόσβαση στά λαϊκά στρώματα, πού δέ φορτίζεται μ᾿ αὐτή τήν ἀποστολική ἔλλαμψη, δέν ἀνταποκρίνεται, μέ κανένα τρόπο, στό χρέος τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τοῦ λαοῦ καί στήν “ἐν ἀγάπῃ” καί “ἐν αὐτοθυσίᾳ” χειραγώγησή του. Μπορεῖ νά εἶναι ἐξουσιαστική αὐτοπροβολή. Μπορεῖ νά εἶναι ἐπικοινωνιακό τρύκ. Μπορεῖ νά εἶναι φαντασμαγορική τελετουργία. Μεταφορά τοῦ δυναμικοῦ Εὐαγγελικοῦ μηνύματος τῆς ἀγάπης στίς διψασμένες ψυχές, δέν εἶναι. Μήτε χαράσσει ποιμαντική χειραγωγία, πού λυτρώνει ἀπό τήν ἁμαρτία καί τήν ἀπόγνωση καί ἀνυψώνει στό φῶς καί στή χαρά τῆς ἁγιότητας.

***

Πρόδηλο, ὅτι ἀνάμεσα σ᾿ αὐτό, πού ἐξαγγέλλει καί προσφέρει (ἐξαιρούμενης τῆς εὐσυνείδητης μειονότητας) ἡ πλειοψηφία τῆς σημερινῆς ἐκκλησιαστικῆς ἡγεσίας στό διψασμένο πλήρωμα καί σ᾿ αὐτό, πού προδιαγράφει ἡ ᾿Αποστολική καί ἡ Πατερική μας Παράδοση, ὑπάρχει χαῶδες κενό. ῾Η ἔλλειψη δέν μπορεῖ νά καμουφλαριστεῖ καί νά ἀποκρυβεῖ.

Τό ἀθεϊστικό μέτωπο ἐκμεταλλεύεται τήν ἀδυναμία. Καί ἐνισχύει τή φαρέτρα του μέ τίς ἀδιάκοπες ὑπομνήσεις τῶν στραβοπατημάτων τῆς ὑποβαθμισμένης ἐπισκοπικῆς παρουσίας καί τῆς λυμφατικῆς “πνευματικῆς” εἰσφορᾶς της.

Τό ἀνήσυχο, διψασμένο ποίμνιο, ὁ λαός τοῦ Θεοῦ, πού ἁπλώνει ἀκοή καί καρδιά, γιά νά δεχτεῖ τή δροσιά τῆς θείας Διδαχῆς καί τήν παρηγοριά τῆς θείας ᾿Αγάπης, μέσα στή μελαγχολία, πού τοῦ προκαλεῖ ἡ στέρηση καί μέσα στόν προβληματισμό, πού τόν ὀξύνει ἡ συντεταγμένη, ἀθεϊστική καταφορά, ἁπλώνει ἱκετευτικά χέρια καί ζητάει ἀπό τούς ᾿Επισκόπους του, τούς -κατά τήν ἐντολή τοῦ Κυρίου μας- πατέρες καί ποιμένες νά εὐθυγραμμιστοῦν στό βηματισμό τῶν ἁγίων ᾿Αρχιερέων καί νά κομίσουν μήνυμα λυτρωτικό στήν ἀποκαμωμένη γενιά μας.

Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ