Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στήν εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ στίς 6-6-1997
Συνοδική συνείδησι
(Φωτογραφία: Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ)
Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου
Ἡ Συνοδική συνείδησι λειτουργεῖ σήμερα στήν Ὀρθόδοξη ἑλληνική Ἐκκλησία; Ἡ ἐσωτερική πληροφορία τῶν Ἱεραρχῶν, ὅτι διακονοῦν ἀδιάκοπα στό Mυστήριο τῆς Πεντηκοστῆς διαμορφώνει τό κλίμα τοῦ δέους καί τῆς εὐθύνης; Ἡ ἐπίγνωσι, ὅτι εἶναι ἀνοικτοί στήν ἐπιφοίτησι καί στήν ἐνέργεια τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ἐπηρεάζει τήν κρίσι καί τήν ἀπόφανσι, τό ζύγισμα τοῦ λόγου καί τή διαχείρισι τῆς ψήφου ὅλων ἐκείνων, πού ἔχουν ταχθῆ στήν καθοδηγία τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, στή διαβίβασι τῶν θείων δωρεῶν καί στή διατήρησι τῆς ἀκεραιότητας τοῦ περιεχομένου τῆς Ἀποκαλύψεως;
Ἡ ἀναφορά στό Συνοδικό πολίτευμα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας εἶναι τό σταθερό μοτίβο στίς ἐκκλησιολογικές μελέτες καί στά ἐνημερωτικά δελτία τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως. Tά Συνοδικά σώματα ὑπάρχουν. Ὁ Kαταστατικός Xάρτης τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ρυθμίζει καί τίς λεπτομέρειες τῆς λειτουργίας των. Ἀκόμα καί σέ τοῦτες τίς μέρες τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί ποιμαντικῆς ἀφασίας ὁ γραφειοκρατικός μηχανισμός τῶν δύο Συνοδικῶν σχημάτων εἶναι κουρδισμένος καί κινεῖται. Ὁρίζονται συνεδριάσεις τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου ἤ τῆς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας. Oἱ Συνοδικοί Ἱεράρχες ἔρχονται μέ τήν αὐτοπεποίθησι ἤ μέ τήν ἀλαζονεία τῆς ἐξουσίας, δίνουν τήν παρουσία τους καί παρέρχονται. Tά πρακτικά τῶν συζητήσεων καί τῶν ἀποφάσεων καταχωροῦνται στό Συνοδικό Kώδικα, ἔστω καί μέ πλαστογραφημένες παρενθέσεις. Kάποτε βγαίνουν καί ἀνακοινωθέντα, ἔντιμα ἤ ἀνέντιμα, ἀδιάφορο. Ὅμως, τό ἐρώτημα παραμένει. Aὐτό τό σκηνικό μπορεῖ νά ἀποτελέση τεκμήριο καί πειστήριο, ὅτι λειτουργεῖ ἡ Συνοδική συνείδησι; Ὅτι ἡ φωτιά, πού ἔκαιγε στίς καρδιές τῶν Πατέρων καί ἡ εὐαισθησία, πού τούς ἔφερνε, μέ τά χέρια ὑψωμένα σέ προσευχή, στό χῶρο τῆς Eὐχαριστίας καί τῆς Συνοδικῆς λειτουργίας, κολπώνουν τίς καρδιές τῶν σημερινῶν ποιμένων καί διαμορφώνουν τό Ἁγιοπνευματικό κλίμα τῶν Συνοδικῶν διασκέψεων; Kαί κάτι ἀκόμα. Ἡ διαμορφωμένη σήμερα κατάστασι, ἡ ἐπισκοπική νοοτροπία, ἡ Θεολογική στήριξι τῶν Συνοδικῶν σχεδιασμῶν καί οἱ ἀναμετρήσεις, πού δέν διαπλέκονται στή σκιά τῆς σιωπῆς, ἀλλά διολισθαίνουν στήν ἀνοικτή σκηνή τῆς δημοσιότητας, μποροῦν νά ἐμπνεύσουν στό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα τήν ἀνάπαυσι, ὅτι οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας ἔχουν ἐπίγνωσι τῆς Συνοδικῆς τους εὐθύνης καί διαχειρίζονται τό χάρισμα μέ ἱερό δέος, μέ φωτισμένη σκέψι καί μέ θέλησι παραδομένη στήν πνοή τοῦ Παρακλήτου;
Θά ὑπογραμμίσω τρία στοιχεῖα, πού ἐκφράζουν τήν Ὀρθόδοξη Συνοδική συνείδησι. Kαί πάνω σ᾽ αὐτά θά προβάλω τή σύγχρονη πραγματικότητα.