† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Κυριακή Παραλύτου
Ιωάν. Ε΄ 1-15
Του Αρχιμ. Ειρηναίου Μπουσδέκη
Τι ελκύει την αγαθότητα του Κυρίου μας.
«τούτον ιδών ο Ιησούς κατακείμενον και γνους ότι πολύν ήδη χρόνον έχει, λέγει αυτώ. Θέλεις υγιής γενέσθαι;»
Όταν πλησιάζουμε το θεανδρικό πρόσωπο αισθανόμαστε πάντα ένα δέος, αλλά και ένα αιφνιδιασμό αφού μας αποκαλύπτεται μια πραγματικότητα αναπάντεχη και απρόσμενη. Η σημερινή περικοπή της θεραπείας του παραλύτου στην προβατική κολυμβήθρα μας φέρνει αντιμέτωπους με την άπειρη αγαθότητα του Κυρίου μας. Εμείς οι άνθρωποι εγκλωβιζόμαστε στα ανθρώπινα σχήματα. Όταν μιλάμε για αγαθότητα ο νους μας πηγαίνει σε ένα ανθρώπινο πρότυπο αγαθής συμπεριφοράς προς τους άλλους ανθρώπους που έχουμε γνωρίσει. Ας δούμε από την ευαγγελική περικοπή πως μας αποκαλύπτεται η άκρα αγαθότητα του Κυρίου. Για να προσμετρήσουμε όσο μπορούμε τη αγαθότητα του Κυρίου θα μας βοηθήσει η διατύπωση μιας ερώτηση. Τι ελκύει την αγαθότητα του Κυρίου μας;
«τούτον ιδών ο Ιησούς κατακείμενον και γνους ότι πολύν ήδη χρόνον έχει, λέγει αυτώ. Θέλεις υγιής γενέσθαι;»
Η ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΕΛΚΥΕΙ ΤΗΝ ΘΕΪΚΗ ΑΓΑΘΟΤΗΤΑ
1) Θέλετε να δείτε το πρώτο στοιχείο που ελκύει την αγαθότητα του Κυρίου μας; Η σωματική ασθένεια του ανθρώπου. Εμείς οι άνθρωποι οικτίρουμε και ελεεινολογούμε το άνθρωπο που θα περιπέσει σε ποικίλες ασθένειες. Θεωρούμε υποσυνείδητα μέσα μας πως κάποια κακιά μοίρα έπληξε αυτή την ύπαρξη και την έσπρωξε σε ένα συνεχή βασανισμό. Έχουμε σκεφτεί όμως πως ο ασθενής στο σώμα άνθρωπος ελκύει την αγαθότητα του Θεού. Δείτε στη σημερινή ευαγγελική περικοπή. Σε ποιο χώρο βρέθηκε ο Κύριος. Όχι σε τόπο ευωχίας και διασκεδάσεως αλλά σε τόπο πόνου και οδύνης. Στην προβατική κολυμβήθρα με τις πέντε στοές στις οποίες «κατέκειτο» πλήθος των ασθενών, «τυφλών, χολών ξηρών», οι οποίοι ανέμεναν την ταραχή του ύδατος από τον άγγελο Κυρίου για να πέσουν μέσα, και ο πρώτος απ’ αυτούς να θεραπευθεί. Σε ένα ολόκληρο νοσοκομείο λοιπόν πλήρες ασθενών βρέθηκε ο Κύριος. Ο ανθρώπινος πόνος και η αρρώστια προσείλκυσαν την αγαθότητά του. Εκεί κάνει αισθητή την παρουσία του. Εκεί αποκαλύπτει την θεότητά του. Εκεί πλησιάζει λυτρωτικά τις υπάρξεις. Εκεί χύνει πλούσια τη Χάρη του.
Ένας χριστιανός λοιπόν που γνωρίζει τον πλούτο της αγαθότητας που αποκαλύπτει ο Κύριός μας στους ασθενείς βλέπει με άλλο μάτι την ασθένεια. Είναι η κατάσταση εκείνη του ανθρώπου που ευνοεί την επίσκεψη του Κυρίου. Την αποκάλυψη της παρουσίας του. Τη φανέρωση της άφατης αγαθότητάς του.
Η ΑΜΑΡΤΙΑ ΕΛΚΥΕΙ (!) ΤΗΝ ΑΓΑΘΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Θέλετε να δείτε και ένα δεύτερο στοιχείο που προσελκύει την αγαθότητα του Κυρίου μας. Η πνευματική ασθένεια του ανθρώπου, η αμαρτία. Ο παραλυτικός τον οποίο με τόση σπλαχνικότητα και αγάπη πλησίασε ο Κύριος ήταν ένας αμαρτωλός άνθρωπος. Στο τέλος της περικοπής ο Κύριος του φανερώνει και ότι γνωρίζει την αμαρτωλότητά του και ότι η ασθένειά του ήταν ένα αποτέλεσμα της αμαρτίας του. «Ίδε υγιής γέγονας, μηκέτι αμάρτανε» του επισημαίνει. Η ασθένειά σου δηλαδή σου συνέβη από τις αμαρτίες σου. Μη συνεχίσεις λοιπόν να αμαρτάνεις.
Βλέπετε άλλη μια πραγματικότητα. Η αγαθότητα του Κυρίου είναι τέτοιας ποιότητας και τέτοιων διαστάσεων ώστε να προσελκύεται από την αμαρτωλότητα, την πνευματική ασθένεια του ανθρώπου. Σπεύδει στον καθένα από εμάς που πάσχουμε πνευματικά από το πλήθος των αμαρτιών μας. Ο Κύριος ήλθε «αμαρτωλούς σώσαι». Ήλθε να καλέσει «αμαρτωλούς εις μετάνοιαν». Παράξενο, το πιο αποκρουστικό πράγμα για τον Θεό είναι η αμαρτία, και όμως σπεύδει με σπουδή προς τον αμαρτωλό άνθρωπο για να τον θεραπεύσει, να του χαρίσει και την πνευματική υγεία.
Γι αυτό όταν έπεσε στην αμαρτία ο άνθρωπος δεν τον εγκατέλειψε. Τον επισκέφθηκε με πολλούς και ποικίλους τρόπους. Στο τέλος σαρκώθηκε για να κοινωνήσει και πάλι με την ανθρώπινη φύση. Έχυσε το αίμα του πάνω στο σταυρό για να τον καθαρίσει από τις αμαρτίες του. Και δεν παύει να σπεύδει, να ζητάει και να σώζει το απολωλός πρόβατο τον απομακρυσμένο από τον Θεό άνθρωπο.
«τούτον ιδών ο Ιησούς κατακείμενον και γνους ότι πολύν ήδη χρόνον έχει, λέγει αυτώ. Θέλεις υγιής γενέσθαι;»
Παραμένουμε να προσμετρούμε την ποιότητα και το δυναμισμό της θεϊκής αγαθότητας. Μένουμε έκπληκτοι όταν διαπιστώνουμε την επίσκεψη του Κυρίου στους ασθενείς σωματικά και πνευματικά, σε όλους εμάς δηλαδή τους ανθρώπους.
Τόσο καθολικά εκδηλώνεται η αγαθότητα του Κυρίου. Τόσο πλουσιοπάροχα δίνει τις ευεργεσίες του στους πάντες.
Υπάρχει όμως μια πραγματικότητα που πρέπει να μας φοβίσει. Ενώ ο Κύριος σπεύδει να φανερώσει σε εμάς την άπειρη αγαθότητά του, εμείς μπορεί με την στάση μας να μην την αφήσουμε να εκδηλωθεί στη δική μας ύπαρξη.
ΔΙΚΕΣ ΜΑΣ ΣΤΑΣΕΙΣ ΖΩΗΣ ΠΟΥ
ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΝ ΤΗΝ ΑΓΑΘΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΕ ΜΑΣ
Δείτε όμως εκείνη την προσωπική μας στάση που αφήνει ελεύθερο τον Κύριο να ανοίξει τους κρουνούς της θείας Χάριτός του σε εμάς τους ανθρώπους. Μας την φανερώνει ο παράλυτος της σημερινής περικοπής.
ΚΑΡΤΕΡΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
Η καρτερία της ψυχής παρ’ όλη την πολυχρόνια ταλαιπωρία που αντιμετωπίζει. Τριάντα οχτώ έτη κατέκειτο ο παραλυτικός στο κρεβάτι του πόνου. Και με καρτερία παρέμενε στην προβατική κολυμβήθρα για να λάβει την ίαση. Αυτή την καταπονημένη και εξουθενωμένη ύπαρξη, την ελεεινότερη μεταξύ των ανθρώπων σπλαχνίζεται και ευεργετεί ο Κύριος. Αυτήν που έχει ταλαιπωρηθεί σε τόσο μήκος χρόνου πλησιάζει και ιατρεύει. Σε αυτή φανερώνεται και σκορπίζει πλούσια την χάρη του.
Αυτή την ύπαρξη που παρ’ όλη την ταλαιπωρία γνωρίζει να υπομένει με καρτερία την σωτηρία της. Αυτή προτιμά. Επικάμπτεται και την επισκέπτεται και την ελεεί.
ΟΧΙ ΑΠΟΓΝΩΣΗ
Η παντελής έλλειψη ανθρώπινης παράκλησης μέσα στα βάσανα της ζωής που δεν οδηγεί στην απόγνωση. Αυτός που ξεστόμισε το παράπονο ότι «άνθρωπον ουκ έχω» αυτός είχε κοντά του το ίδιο τον θεάνθρωπο. Αυτός που στερείται την ανθρώπινη παράκληση και δεν απογοητεύεται ζεί τη θεία επίσκεψη και την κοινωνία με τον Κύριο. Αγαπά ο Κύριος τους εγκαταλειμμένους ανθρώπους, τις μοναχικές υπάρξεις που ζουν απομονωμένοι το προσωπικό τους δράμα. Τους χαρίζει λοιπόν και τη διέξοδο από το προσωπικό τους βάσανο και την τελείως ξεχωριστή θεία επίσκεψη.
ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΜΟΝΕΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η μετριοπάθεια στη σκληρότητα και η υπομονετικότητα στην περιφρόνηση των άλλων. Δείτε τον παράλυτο. Βαρεία και μακροχρόνια η πάθησή του. Συνάντησε όμως την αδιαφορία και την ασυμπάθεια από τους γύρω του. Κανείς δεν θέλησε να του παραχωρήσει τη σειρά του. Κανείς συγγενής των άλλων ασθενών δεν τον λυπήθηκε για την ασθένειά του και την μοναξιά του. Εισέπραξε 38 ολόκληρα χρόνια την περιφρόνηση των διπλανών του. Παρ’ όλα αυτά υπομένει και δεν γογγύζει, δεν υβρίζει, δεν δυσανασχετεί. Με τον μετριοπαθέστερο τρόπο περιγράφει το δράμα του προς τον Ιησού χωρίς να θίγει και να προσβάλλει κανένα απολύτως. Η όλη απάντησή του προκαλεί την συμπάθεια.
Με μια τέτοια στάση ζωής ο άνθρωπος πρέπει να έχει βέβαιη την πληροφορία μέσα του ότι ελκύει την αγαθότητα του Θεού.
«τούτον ιδών ο Ιησούς κατακείμενον και γνους ότι πολύν ήδη χρόνον έχει, λέγει αυτώ. Θέλεις υγιής γενέσθαι;»
ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ ΣΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ ΤΗΣ
ΑΓΑΘΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
Αδελφοί μου, όσο μεγάλα και σοβαρά και βασανιστικά να είναι τα θέματα που ταλαιπωρούν τη ζωή μας πρέπει να έχουμε την απόλυτη πεποίθηση ότι η αγαθότητα του Θεού μπορεί να τα υπερκεράσει. Και όχι απλά να δώσει τη διέξοδο και την λύση που επιζητούμε. Ο παράλυτος θεραπεύθηκε σωματικά, διδάχθηκε όμως να μην ασθενήσει πλέον πνευματικά. Στέκεται πλέον υγιής αλλά και μάρτυς της θεότητας του Ιησού που τον θεράπευσε. Ζήτησε ένα πρόσκαιρο αγαθό, την υγεία του σώματος, και πέτυχε ένα αιώνιο αγαθό την κοινωνία με το πρόσωπο του θεανθρώπου. Δείγμα και αυτό του πλούτου της αγαθότητας του Κυρίου.
Ας αποκαλυφθεί και στο πρόσωπό μας η αγαθότητα του Κυρίου.
Ας σταθούμε σταθεροί με καρτερία και υπομονή.
Ας υπερβούμε την μοναξιά μας με την κοινωνία με το πρόσωπο του Κυρίου.
Ας είμαστε πάντα μετριοπαθείς και συγκαταβατικοί προς την αδιαφορία των διπλανών μας.
Και ας προσευχηθούμε να πλημμυρίσει την ψυχή μας η Χάρις του Θεού.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων