Ἄξιος ἐργάτης τῆς Ἐκκλησίας
Τοῦ Ἐλευθερίου Χ. Οἰκονομάκου
Μηχανολόγου-Ἠλεκτρολόγου ἘΜΠ
Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος κυρός Νικόδημος ἔμεινε στή διοίκηση τῆς Μητροπόλεώς του, τήν ὁποία τοῦ ἐμπιστεύθηκε τό Πανάγιο Πνεῦμα νά διαποιμάνει, ἕξι μόνο χρόνια, πού σφραγίστηκαν ἀπό τήν ἀγάπη καί τήν ἐργώδη μέριμνά του, ὡς ὑπεύθυνου πατέρα, γιά τό λαό τοῦ Θεοῦ. Ἡ θητεία αὐτή διακόπηκε βίαια μέ ἄδικες καί ἀντικανονικές πράξεις τῆς διοίκησης τῆς Ἐκκλησίας μας, μιᾶς Συνόδου «ληστρικῆς», ὅπως ἀνέκυψε μέσα ἀπό τίς ἀνώμαλες πολιτικές ἐξελίξεις τοῦ 1973. Ὁ ἀνίερος αὐτός διωγμός κράτησε 40 χρόνια. Τήν 1/4/2013 ὁ μακαριστός Γέροντας Ἱεράρχης κλήθηκε ἀπό τόν Κύριο, τόν στρατολόγο καί ἀληθινό ἐργοδότη του στόν ἀγρό τῆς Ἐκκλησίας, νά ἀναπαυθεῖ, «κεκμηκώς», στούς οὐράνιους κόλπους Της.
Στή διάρκεια τῶν 40 αὐτῶν χρόνων ὁ μαρτυρικός Ἐπίσκοπος πλαισιώθηκε ἀπό πλῆθος πιστῶν, πού, ἄλλοι ἐγγύτερα, ἄλλοι ἀπό κάποια ἀπόσταση, τόν συνόδευαν συμπάσχοντες στή λιτάνευση τοῦ πάθους του. Ὑπῆρξαν ὅμως καί ἀρκετοί, πού στάθηκαν ἐπικριτικά ἀπέναντί του. Ἦταν εἴτε οἱ συνήθεις μίσθαρνοι κεκράκτες κάθε μορφῆς κέντρων ἐξουσίας εἴτε ἀγαθοί πιστοί, ἀλλά εὔπιστοι καί περιδεεῖς μπροστά στήν ὅποια, καλή ἤ κακή ἀδιακρίτως, σφραγίδα ἐκκλησιαστικῆς ἐξουσίας. Κάποιοι ἐξακολουθοῦν νά τόν ἐπικρίνουν ἀκόμα καί τώρα, μετά τήν κοίμησή του. Ἡ κύρια μομφή ἐναντίον του εἶναι ὅτι ἔβλαψε τήν Ἐκκλησία μέ τήν «γεμάτη ἐμπάθεια»(!) ἐμμονή του στήν διεκδίκηση τοῦ δίκιου του. Καί ἀναγνωρίζουν μέν ὅτι ἀναίτια, ἀντικανονικά καί παράνομα διώχθηκε, ὅμως τόν κατηγοροῦν: «Κρίμα! Ἔθετε τή δικαίωσή του πάνω ἀπό τήν εἰρήνη καί τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας· πάνω ἀπό τήν προαγωγή τοῦ ἔργου Της. Μέ δεδομένες τίς ἀρετές, τίς γνώσεις, τίς κηρυκτικές καί συγγραφικές του ἱκανότητές, μέ τήν γλωσσομάθειά του καί τή δραστηριότητά του θά λάμπρυνε τήν Ἐκκλησία μέ τό ἔργο του, ἄν γινόταν πιό διαλλακτικός ἄν δεχόταν προτάσεις, πού τοῦ ἔγιναν, γιά τοποθέτησή του σέ «προσωποπαγῆ» Μητρόπολη ἤ, τέλος πάντων, ἄν ἔθετε τόν ἑαυτό του μέ ὑπακοή στή διάθεση τῆς Ἱ. Συνόδου γιά νά τόν ἀξιοποιήσει, ὅπως ἐκείνη ἔκρινε». Παλιός Μητροπολίτης εἶχε πεῖ: «Κανονικῶς-ἀντικανονικῶς, νομίμως-παρανόμως, ὅτι ἔγινε, ἔγινε. Πρέπει νά τό δεχθεῖ»!
Ἔσχατος ἀπ᾿ ὅσους, τά τελευταῖα χρόνια, βρέθηκαν κοντά στό μακαριστό Ἐπίσκοπο, εἶδαν τό διωγμό του καί ἀκοῦνε πότε-πότε ἀκόμα καί τώρα τίς ἴδιες ἐπικρίσεις, νιώθω χρέος μου νά τίς σχολιάσω. Δέν θά ἀναφερθῶ στά γεγονότα τῶν σκληρῶν 40 χρόνων, στίς μεθοδεύσεις καί τίς ἴντριγκες, στό τί πράγματι τοῦ προτάθηκε, καί τί ἀφέθηκε τεχνηέντως νά διαρρεύσει ὅτι τάχα τοῦ προτάθηκε, στό τί τοῦ ζητήθηκε καί πῶς ἐκεῖνος ἀνταποκρίθηκε. Ὅλ᾿ αὐτά ἔχουν ἐκτεθεῖ μέ ντοκουμέντα σέ εἰδικά συγγράμματα τοῦ μακαριστοῦ Πατέρα καί ἀπό τίς στῆλες αὐτοῦ τοῦ περιοδικοῦ, ὅπου καί συνεχίζουν νά δημοσιεύονται καί μετά τήν κοίμησή του. Ὅλο αὐτό τό ὑλικό εἶναι στή διάθεση τοῦ ἐρευνητῆ τῆς σύγχρονης ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀλλά καί κάθε πιστοῦ, πού θά ἤθελε νά ἐνημερωθεῖ. Ἐγώ θά ἤθελα μόνο νά καταθέσω κάποιες προσωπικές προσεγγίσεις στά ψυχογραφήματα τῶν συντελεστῶν τοῦ θλιβεροῦ αὐτοῦ ἐκκλησιαστικοῦ δράματος.
Κατά τήν ἄποψή μου, τά παραπάνω εὐσεβοφανῆ ἐπικριτικά σχόλια, πού διοχέτευαν κύκλοι διωκτῶν τοῦ μακαριστοῦ Ἱεράρχη, ἀποκαλύπτουν ὑπέρμετρη ὑποκρισία. Ἐνῶ, δηλαδή, ἀναγνωρίζονται στό Γέροντα ἀνώτερο ἦθος, ἀκεραιότητα καί σπάνια χαρίσματα, ἐνῶ κρίνεται ἄδικη ἡ δίωξή του καί ἐπιζήμια γιά τήν Ἐκκλησία ἡ ἀποπομπή του ἀπό τή διοίκησή Της, ἐν τούτοις, ἐπιρρίπτεται ἡ εὐθύνη γιά τήν ὅποια ζημία ὑπέστη ἡ Ἐκκλησία σ᾿ αὐτόν, τό θύμα, καί καταβάλλεται κάθε προσπάθεια νά τεθεῖ στό ἀπυρόβλητο, ὡς ἐξ ὁρισμοῦ ἄμεμπτος, ὁ θύτης, ὁ «βαθύς πυρήνας» τῆς ἐξουσίας μέ τίς ραδιουργίες του. Ἡ λογική ἀσυνέπεια αὐτῆς τῆς συλλογιστικῆς δέν συνάδει μέ τούς ὅρους τοῦ «Νόμου τῆς Χάριτος», πού πρέπει νά πρυτανεύει στή διοικητική σφαίρα τῆς Ἐκκλησίας· μόνο στά πλαίσια τοῦ … «νόμου τῆς ζούγκλας» μπορεῖ νά βρεῖ δικαίωση!
Ἡ ἀδικία, πού διαπράχθηκε στό πρόσωπο τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη μας, πρέπει νά κριθεῖ καθ᾿ ἑαυτήν ὡς πράξη ἀπάδουσα πρός τή χρηστή διοίκηση ἑνός ἱεροῦ καθιδρύματος καί μάλιστα τῆς Ἐκκλησίας. Καί τοῦτο ἀνεξάρτητα ἀπό τήν προσωπικότητα τοῦ ἀδικηθέντος. Οἱ Ἅγιοι Σύνεδροι, μέλη τῶν Συνόδων, ἐπί 40 χρόνια ἐπανειλημμένα τόν ἔκριναν κατά πλειοψηφία ἀνάξιο δικαίωσης, χωρίς νά τοῦ ἀπαγγείλουν κάποια, ἔστω στοιχειώδη, πραγματική κατηγορία. Οἱ μόνες «κατηγορίες» σέ βάρος του ἦταν ὅτι … διεκδικοῦσε τή δικαίωσή του (!)· δηλαδή, δέν ἀποδεχόταν τήν ἄνευ δίκης καταδίκη του, καί ζητοῦσε εἴτε νά δικαστεῖ κατά τούς Ἱερούς Κανόνες, ἄν κάτι κακό εἶχε διαπράξει, εἶτε νά ἐπανέλθει στή θέση του. Καί αὐτό τό κατηγορητήριο-φενάκη συνοψίστηκε ψευδεπίγραφα σέ μιά φράση: «Ἀνυπακοή στήν Ἐκκλησία». Φαίνεται, ὁ Μακαριστός ἦταν «βαρύς καί βλεπόμενος» γιά τούς κρατοῦντες!
Τέτοια ἄθλια διοικητικά τερτίπια ἀποτελοῦν προσβολές στό ἀκήρατο πρόσωπο τῆς Ἐκκλησίας καί δυσχεραίνουν τήν ἀποδοχή τοῦ μηνύματός Της ἀπό τόν κόσμο. Αὐτά εἶναι πού βλάπτουν, δέν οἰκοδομοῦν τήν Ἐκκλησία καί τό λαό Της. Ἀποτελεῖ δέ σπουδαία ὑπηρεσία πρός Αὐτήν ἡ στηλίτευσή τους, κάτι πού θεωροῦσε χρέος του ὁ μακαριστός Ἱεράρχης, γιά νά μήν καθιερωθεῖ χωρίς ἀντίδραση ὡς ἀποδεκτή ἀπό τό λαό τοῦ Θεοῦ ἡ καταπάτηση τῶν Ἱ. Κανόνων στή διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας. Τήν ἐνημέρωση τοῦ ποιμνίου καί στά θέματα αὐτά τή θεωροῦσε ἀναπόσπατο τμῆμα τῆς ὅλης ποιμαντικῆς του μέριμνας. Γιατί ἀπό τήν ἄλλη πλευρά κυκλοφοροῦσαν σχιζοφρενικές ἐκκλησιολογικές θέσεις, πρός παραπλάνηση τοῦ κόσμου, τοῦ τύπου: «Ἀφῆστε τί λένε οἱ Ἱεροί Κανόνες. Τί λέει Ἐκκλησία»! Δηλαδή, ἡ ὁποιαδήποτε περιστασιακή συνοδική πλειοψηφία, ἔστω καί αὐθαιρετοῦσα ἀντικανονικῶς καί παρανόμως, ἔστω κι ἄν οἱ ἐπίσκοποι πού τήν ἀποτελοῦσαν ἐνεργοῦσαν ὡς «προβατόσχημοι λύκοι»!....
Ὁ Μητροπολίτης κυρός Νικόδημος εἶχε ἀπό τή νεότητά του δοθεῖ ὁλοκληρωτικά στό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὁ εὐαγγελισμός τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ καί ἡ κάλυψη τῶν ἀναγκῶν τῆς πνευματικῆς ἐν Χριστῷ ἐπιβίωσής του, ἦταν φλόγα κινητήρια στήν καρδιά τοῦ μακαριστοῦ Ἐπισκόπου, ὅταν, λαϊκός ἀκόμα, ἐντάχθηκε στήν μοναστική, μέσα στόν κόσμο, ἀδελφότητα «ΖΩΗ». Ἀπό τά κείμενά του περί ἱερωσύνης εἶναι πασιφανές πόσο ἡ διακονία του στό Ἱερό Θυσιαστήριο τοῦ φλόγιζε τήν καρδιά καί πόσο εὐγνώμων ἦταν πρός τό Θεό πού τόν ἐκάλεσε νά τό ὑπηρετήσει. Ὅμως ὁ σχεδιασμός του γιά τήν ἔνταξή του στό ἐργατικό δυναμικό τῆς Ἐκκλησίας δέν ἔθετε ὡς προαπαιτούμενο τήν ἔνταξή του στόν κλῆρο, πολύ δέ περισσότερο τήν ἀνάρρησή του στό βαθμό τῆς Ἀρχιερωσύνης. Σέ ἄλλες σελίδες τοῦ περιοδικοῦ μας καταγράφονται οἱ διάφορες φάσεις τῆς διαδρομῆς του στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ μακαριστός Γέροντας εἶχε ἀναθέσει στόν Κύριο ὅλο του τό εἶναι καί περίμενε Ἐκεῖνον νά τόν ἐπιστρατεύσει στό ἔργο Του, ὅταν καί ὅπως ἤθελε. Ὁ Ἐπίσκοπός μας, πάντως, ἀξιοποίησε σέ κάθε περίσταση τῆς ζωῆς του, κάτω ἀπ᾿ ὅποιες συνθῆκες καί ἄν βρέθηκε, τά πλούσια τάλαντά του πρός δόξαν Θεοῦ. Τούτων οὔτως ἐχόντων, ἀκούγεται ἀστεία καί ἐξωπραγματική ἡ ἐπίκριση ὅτι ἔβλαψε τήν Ἐκκλησία μέ τήν μή ἀποδοχή τῆς ἀντικανονικῆς καί παράνομης καταδίκης του.
Τό πλῆθος τῶν πιστῶν, πού μέ ἀγάπη καί ἀνιδιοτέλεια ἐπικοινωνοῦσε ἐλεύθερα μέ τόν μακαριστό Ἐπίσκοπο καθ᾿ ὅλη τή διάρκεια τοῦ διωγμοῦ του καί δεχόταν τήν ποιμαντική μέριμνά του καί τή χάρη τῶν μυστηρίων ἀπό τά χέρια του, τοῦ προσέφερε τήν εὐφρόσυνη ἐμπειρία τῆς ἄδολης σχέσης τοῦ γνήσιου ποιμένα πρός τό ποίμνιό του. Σχέσης ἀνυστερόβουλης ἐμπιστοσύνης, πού ξεπερνᾶ τά ὅρια τούτου τοῦ κόσμου. Σέ πολλά κείμενά του ἔχει ἐκφράσει τήν εὐγνωμοσύνη του πρός τόν Κύριο γιά τήν ἐμπειρία αὐτή, πού τήν θεωρεῖ ὡς ἐξ οὐρανοῦ ἀντίδοτο τοῦ διωγμοῦ του. Ἀπ᾿ ὅσους πῆγαν κοντά του ἀπό τήν ἀρχή, μερικοί ἀπομακρύνθηκαν, ἄλλοι πάλι προστέθηκαν σέ διάφορες φάσεις τῆς 40χρονης πορείας. Ὅλοι, ὅμως, κατά τό μέτρο τῆς δεκτικότητας καί τῆς προαιρέσεως τοῦ καθενός, πολλά ὠφελήθηκαν καί ἐμπνεύστηκαν ἀπό τήν ἀγάπη του πρός τό Θεό, τή θυσιαστική του προσήλωση στό σωτήριο ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, τίς γνώσεις, τή σοφία, τήν καρτερία, τήν ἀγωνιστικότητα, τήν πνευματικότητά του.
Τώρα πού ὁ κύκλος τῆς ζωῆς τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχη μας ἔκλεισε, ἡ προσφορά του στήν Ἐκκλησία μένει θησαυρισμένη στά συγγράμματά του καί στίς μνῆμες καί ἐμπειρίες ὅλων, ὅσοι εἴχαμε τήν εὐλογία νά σχετιστοῦμε πνευματικά μαζί του. Εἶναι πλοῦτος, «προστεθεῖσα ἀξία», στή συνείδηση τῆς μητέρας μας Ἐκκλησίας, πού προσφέρεται ἀδάπανα καί ἀπλόχερα σέ ὅσους ἀπό τά παιδιά Της ἐπιθυμοῦν νά τόν γευθοῦν ….
