† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Κυριακή Β' Νηστειών
Προσανατολισμός στο μείζον
Μάρκου β΄ 1-12
Του Αρχιμ. Ειρηναίου Μπουσδέκη
Ένα από τα πολλά θαύματα που έκανε ο Κύριός μας ξετυλίγεται μπροστά μας στη σημερινή ευαγγελική περικοπή. Το θαύμα του παραλυτικού της Καπερναούμ.
ΤΟ ΜΕΙΖΟΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΘΑΥΜΑ;
Επειδή διαδοχικά ερχόμαστε να δούμε μέσα από τα ευαγγελικά κείμενα να επιτελούνται πλήθος θαύματα από τον Κύριο, μας δημιουργείται μια λανθασμένη εντύπωση. Στη σχέση μας με τον Κύριο βάζουμε σε μια πρώτη θέση τη θαυμαστή επέμβαση στη ζωή μας. Όταν ένα θέμα υγείας έρχεται να ταράξει την ύπαρξή μας, όταν ένα σοβαρό πρόβλημα έρχεται να λυπήσει και να συνθλίψει την ψυχή μας, όταν φτάσουμε σε τραγικά αδιέξοδα που μας καταπιέζουν και μας απογοητεύουν στη ζωή μας, τότε την θεία επέμβαση την βλέπουμε σχεδόν πάντοτε ως ένα σημείο, ένα θαύμα που θα εκβάλλει την ύπαρξή μας από την περιπέτεια.
Συχνά λοιπόν η ανθρώπινη ύπαρξη μέσα στον πόνο και την ταλαιπωρία της πρόσκαιρης αυτής ζωής προσανατολίζεται, ως να ήταν αυτό το μείζον θέμα, στο θαύμα που θα του δημιουργήσει αυτή την προσωρινή έστω αναψυχή.
Βέβαια η πίστη στο θαύμα είναι ένδειξη της πίστεώς μας στην ζωντανή παρουσία του Θεού στη ζωή μας. Είναι όμως η επιζήτηση του θαύματος ο μείζον προσανατολισμός της ύπαρξής μας;
1) Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή όμως ο Κύριος έρχεται να στρέψει την προσοχή μας σε δυο άλλες πραγματικότητες.
ΜΕΙΖΟΝ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
Μπήκε στην Καπερναούμ ο Κύριος και ακούστηκε ότι ήταν σε ένα σπίτι. Ένα πλήθος λαού μαζεύτηκε γέμισε το σπίτι και ξεχείλισε ώστε να μη χωράει κανείς ούτε στα σημεία κοντά στην πόρτα του σπιτιού. Ο Κύριος όταν είδε την αυθόρμητη αυτή συνάθροιση του λαού, «ελάλει αυτοίς τον λόγο». Τους δίδασκε το λόγο του Θεού. Ο χρόνος είναι παρατατικός που δείχνει την διάρκεια.
Δεν τους διδάσκει ο Κύριος μόνο στον επίσημο τόπο διδασκαλίας των Ιουδαίων, τη συναγωγή, και μόνο το Σάββατο. Ανοίγει το στόμα του και τους αποκαλύπτει τις θεϊκές αλήθειες και μέσα στο ταπεινό σπίτι στο συνωστισμένο λαό. Άλλες φορές τους διδάσκει μέσα στις ομορφιές της φύσεως, τους λόφους και τα λιβάδια και άλλες φορές μέσα από ένα πλοιάριο με τον κόσμο να κάθεται στην ακροθαλασσιά της λίμνης Γενησαρέτ. Διδάσκει παντού και πάντοτε. Είναι η διδασκαλία το έργο που πλέον όλων των άλλων αγαπούσε να επιτελεί αφού μέσα απ’ αυτήν αποκάλυπτε σταδιακά στους ανθρώπους τα μυστήρια του Θεού.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ: ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΘΕΪΚΗ
Γι αυτό και το περιεχόμενο της διδασκαλίας αυτής δεν ήταν «εντάλματα ανθρώπων», διδασκαλίες και εντολές δηλαδή ανθρώπινες αλλά αποκάλυψη θεϊκή. Το περιεχόμενο της διδασκαλίας αυτής ήταν τελείως διαφορετικό.
ΚΥΡΙΟ ΕΡΓΟ ΚΥΡΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΟΧΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΙΑ
Το προσφιλές λοιπόν έργο του Κυρίου είναι η διδασκαλία, ο ευαγγελισμός του λαού. Δεν παρασύρεται ποτέ στην θαυματουργία για να εντυπωσιάσει και να δρέψει, όπως κάνουν οι άνθρωποι, καρπούς δόξας από τον λαό. Διδάσκει τον άνθρωπο για το δρόμο που οδηγεί στην βασιλεία του Θεού, του φανερώνει το θέλημα του Θεού. Ο λόγος του μάλιστα είναι παραμυθητικός αφού είναι λυτρωτικό μήνυμα. Είναι λόγος που ανοίγει όραμα στην ύπαρξη για να ελευθερωθεί από τα δεσμά της αμαρτίας και να εκπληρώσει τον προορισμό για τον οποίο πλάστηκε.
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΝΩΝΕΙ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ
ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΝ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΣΩΘΟΥΝ
Το θαύμα έρχεται σαν επιστέγασμα της διδασκαλίας του. Να τονώσει την πίστη του ανθρώπου προς το πρόσωπό του ότι αυτός είναι ο θεάνθρωπος. Να φανερώσει την παντοδυναμία του αλλά και την άπειρη αγάπη του. Να πείσει έτσι τους ανθρώπους να προσέξουν να κατανοήσουν αλλά και να ακολουθήσουν τη διδασκαλία του.
Παραθεωρούμε αδελφοί μου αυτή την παράμετρο την πλέον ουσιαστική στην πνευματική μας ζωή. Μπορεί να είδαμε και εμείς στη ζωή μας θαυμαστές επεμβάσεις του Θεού. Μένουμε όμως εκεί, και πολλές φορές καυχόμαστε, σαν να ήταν αυτό το μείζον. Δεν υποπτευόμαστε ότι ο Θεός μέσα στην αγάπη του έκανε το θαύμα στη ζωή μας για να πλησιάσουμε τη διδασκαλία του. Να την γνωρίσουμε. Να την κατανοήσουμε. Να την εφαρμόσουμε. Να δείξουμε και συνέπεια προς την ευεργεσία του εισακούγοντας το θέλημά του, και να προσανατολισθούμε στο μείζον που είναι η εκπλήρωση του προορισμού μας, η εισδοχή μας στη βασιλεία του.
ΟΠΟΥ ΠΙΣΤΗ ΕΚΕΙ ΤΟ ΘΑΥΜΑ
2) Δείτε και μια δεύτερη πραγματικότητα. Ο Κύριος παρατείνει το λόγο του. Έρχεται όμως και η ώρα του θαύματος. Δεν επιδίωξε εκείνος κάτι τέτοιο, δεν στράφηκε εκείνος για να προκαλέσει την εντύπωση και τον θαυμασμό. Ήρθε αντιμέτωπος με την πίστη τεσσάρων ανθρώπων που κουβάλαγαν ένα παραλυτικό σε ένα κρεβάτι και μη μπορώντας να πλησιάσουν από τον όχλο, αποστέγασαν την οροφή και έριξαν τον παραλυτικό στα πόδια του. Τόσο τον συγκίνησε η πίστη τους που δε δίστασε ούτε λεπτό για να τον θεραπεύσει. Ακούγοντας τα λόγια όμως του Ιησού ερχόμαστε σε ένα νέο αιφνιδιασμό. Αντί να του πει σήκω και περπάτησε εκείνος του λέγει: «τέκνον αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου».
Δυο στοιχεία αποκαλύπτει ο λόγος του Κυρίου.
Α) Ότι η αιτία που είχε οδηγήσει στην παράλυση αυτή την ταλαιπωρημένη ύπαρξη ήταν η αμαρτία. Ο Ιησούς λοιπόν έρχεται να θεραπεύσει πρώτα τη ρίζα του κακού. Να συγχωρήσει τις αμαρτίες.
ΜΕΙΖΟΝ: ΑΦΕΣΗ ΑΜΑΡΤΙΩΝ, ΟΧΙ ΘΑΥΜΑ
Β) Ότι το μείζον θέμα στη ζωή του ανθρώπου είναι η άφεση των αμαρτιών. Την χαρίζει μόνο ο θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός. Άνθρωποι που παρέμειναν με την ασθένειά τους, επειδή συγχωρήθηκαν οι αμαρτίες τους, ζήσανε μέσα στην ειρήνη του Χριστού και την γαλήνη. Αντίθετα άλλοι που έζησαν το θαύμα του Θεού και αποκαταστάθηκε η υγεία τους, επειδή έμειναν μέσα στην αμαρτία τους, παρέμειναν υποδουλωμένοι, απογοητευμένοι, πνευματικά νεκροί.
ΑΦΕΣΗ ΑΜΑΡΤΙΩΝ: ΕΡΓΟ ΘΕΟΠΡΕΠΕΣ
Ο Κύριος δίνει τη βαρύτητα πρώτιστα στη θεραπεία της αθάνατης ψυχής και όχι του φθαρτού σώματος. Θέλει να την καθαρίσει, να την γιατρέψει, να την αναστήσει από την παράλυση της αμαρτίας. Αυτό το έργο είναι κατ’ εξοχήν θεοπρεπές. Γι αυτό και αμφισβητείται από τους γραμματείς η εξουσία του αυτή.
ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕΙ ΚΑΙ ΧΑΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΦΕΣΗ
ΩΣ ΘΕΟΣ
Τη στιγμή αυτή που αμφισβητείται η εξουσία του να συγχωρεί αμαρτίες για να την αποδείξει στους αμφισβητούντες και αμφιβάλλοντες κάνει το θαύμα στο σώμα του παραλυτικού. Την άφεση των αμαρτιών μπορούσαν να την αμφισβητήσουν γιατί είναι μια εσωτερική διεργασία που τελεσιουργείται στην ψυχή με την Χάρη του Θεού. Την θεραπεία όμως του παραλυτικού όταν τον είδαν με την προσταγή του Ιησού να παίρνει το κρεβάτι του και να πηγαίνει σπίτι του δεν μπορούσε κανείς να την αμφισβητήσει.
Αποδεικνύει έτσι ότι είναι ο θεάνθρωπος. Θεραπεύει το σώμα. Αφήνει και τις αμαρτίες και καθαρίζει τις ψυχές, εκτέμνει τα πάθη και σώζει τον άνθρωπο.
ΜΕΙΖΟΝ: ΑΦΕΣΗ ΑΜΑΡΤΙΩΝ
ΤΗΝ ΧΑΡΙΣΕ ΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥ
Και πάλι είδατε ποιο είναι το μείζον; Το μέγα θαύμα; Ο Χριστός μας χαρίζει την άφεση και θεραπεύει τις ψυχές μας. Για όσους δεν το κατανοούν, ή δεν έχουν τη δύναμη να το πιστέψουν ενεργεί τα θαύματα για να τους οδηγήσει στην άφεση των δικών τους αμαρτιών. Το μείζον, για την επίτευξη του οποίου ο ίδιος ο Χριστός έχυσε το αίμα του πάνω στο σταυρό, είναι η άφεση των αμαρτιών μας. Τα θαύματα τελούνται για να μας αποδείξουν ότι ο Κύριος έχει αυτή την εξουσία, αυτή τη δύναμη.
ΜΕΙΖΟΝ: ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΑΙΩΝΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ
ΜΕ ΣΤΑΥΡΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
Αδελφοί μου, πρέπει να κατανοήσουμε κάτι πολύ σπουδαίο για την πνευματική μας ζωή. Ο Θεός δεν περιορίζεται στο να κάνει πιο άνετη, απρόσκοπτη και ανώδυνη την επίγεια ζωή χαρίζοντάς μας με τις συνεχείς θαυμαστές επεμβάσεις του αυτή την πρόσκαιρη και εφήμερη ευτυχία που εμείς επιζητούμε.
Ο Θεός μας προσανατολίζει και μας καθοδηγεί στην αιώνια βασιλεία του.
Με τη την καθοδήγηση της διδαχής του.
Με την έκχυση της πλούσιας Χάρης του που συγχωρεί τις αμαρτίες μας.
Και εμείς λοιπόν πρέπει να εξοικειωθούμε με το σταυρό μας, τον πόνο και τη θλίψη της πρόσκαιρης αυτής και φθαρτής πραγματικότητας στην οποία ζούμε.
Ο Κύριος δεν αφήνει αυτό το σταυρό βαρύ και ασήκωτο. Τον ανακουφίζει με τις θαυμαστές επεμβάσεις του. Πάντα όμως υπάρχει.
Το μείζον στη δική μας πνευματική ζωή είναι η σωστή κατεύθυνση, ο προσανατολισμός στην αιώνια βασιλεία του Θεού με την καθοδήγηση της διδαχής του Θεού, με την κάθαρση της ψυχής από τις αμαρτίες. Αυτά μας προσανατολίζουν στην εκπλήρωση του προορισμού μας.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων