† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Πήραμε τό ἄρθρο αὐτό ἀπό τήν ἐφημερίδα «Ὀρθόδοξος Τῦπος», ἔτος 1996
Ἀναφερόμενος ὁ μακαριστός μητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικόδημος στό ἐκκλησιαστικό πρόβλημα, τήν παράνομη δηλαδή καί ἀντικανονική στάση τῆς διοίκησης τῆς Ἐκκλησίας ἔναντι τῶν 12 μητροπολιτῶν, ἐπεκτείνει τό ἐκκλησιαστικό πρόβλημα καί σέ κάτι ἄλλο: Τήν ὑποβάθμιση τοῦ ἱεραρχικοῦ σώματος. Πόσο φανερή ἔγινε καί στίς μέρες μας αὐτή ἡ ὑποβάθμιση πού ἀπέδειξε τήν διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας μας τελείως ἀδύναμη νά διαχειριστεῖ μεγάλα θέματα (Οὐκρανικό, κορονοϊός καί Ἐκκλησία κ.α.)
Ἡ ἄλλη ὄψι
τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ προβλήματος
Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου
Στίς ἔσχατες μέρες ἀναδύεται, μέ ἐφιαλτικές ἀποκαλύψεις, ἡ ἄγνωστη σελίδα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ προβλήματος. Σκάει ἡ κρυμμένη νάρκη. Φανερώνεται ὁ θολός βυθός τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ὀργανισμοῦ. Ἀποκαλύπτεται αὐτό, πού ὑπάρχει πίσω ἀπό τή μάσκα τῆς ἐθιμοτυπίας, τή λαμπρότητα τῶν τελετῶν καί τή σκηνοθεσία τῶν δημοσίων σχέσεων. Ἡ γάγγραινα. Ἡ ἀθεράπευτη πληγή. Ἡ ἀλλοτρίωσι τοῦ γράμματος καί τοῦ πνεύματος τῆς ἁγιοπνευματικῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως.
Xρόνια τώρα, οἱ ἔνοχοι ἐκκλησιαστικοί μοχλοί καί οἱ ἐπαγγελματίες δημοσιογράφοι προσπαθοῦν νά μετατοπίσουν τίς εὐθῦνες. Tοξεύουν τά βέλη τῶν κατηγοριῶν τους ἀποκλειστικά καί μόνο ἐναντίον τῶν πληγωμένων Mητροπολιτῶν, πού ἐπί εἰκοσιδυό χρόνια λιτανεύουν τό ματωμένο λάβαρο τοῦ διωγμοῦ των. Tούς κατηγοροῦν, ὅτι μέ τήν ἀκαμψία τους καί μέ τούς ἀγῶνες τους δημιουργοῦν ἀναστάτωσι καί διαταράσσουν τή γαλήνη τῆς Ἐκκλησίας. Ὅτι μέ τήν ὑποτιθέμενη ἀνυπακοή τους καί μέ τίς προσφυγές τους στή δικαιοσύνη τῆς Πατρίδας ἀνατρέπουν τήν κανονική τάξι καί εἰσάγουν καινά διαμόνια.
Στόν καταιγισμό τῶν κατηγοριῶν δέν ἀφίνουν περιθώρια καταλογισμοῦ εὐθύνης σέ κείνους, πού ἐμπνεύστηκαν καί ὀργάνωσαν τό διωγμό καί τήν ἐξόντωσι τῶν ἀδελφῶν καί συλλειτουργῶν τους. Tό βάρος φορτώνεται ἀκέραιο στούς ὄμους τῶν θυμάτων. Oἱ διῶκτες ἀπαλλάσσονται. φωτίζονται σάν ἄσπιλοι ἄγγελοι, σταλμένοι ἀπό τόν οὐρανό, μέ τήν ἀποκλειστική ἐντολή νά ἀφανίσουν μέ τή σπάθη τους τούς δώδεκα ἐπαναστάτες.
Δέ θά παρουσιάσω, σέ τοῦτο μου τό σημείωμα, τό χρονικό τῶν ἐνεργειῶν καί δέ θά ἀναλύσω τίς ἀνεξίτηλες καταγραφές τῆς εὐθύνης. Γεγονός πάντως εἶναι, ὅτι ἡ πληγή αὐτή, πού ἄνοιξε στήν περίοδο τῆς δικτατορίας, κατά τό 1974, ἔχει ἁπλώσει τή θωριά τοῦ θανάτου στό Ἱεραρχικό σῶμα. Ἀπορρόφησε τούς χυμούς τῆς δραστηριότητας. Ἔσπειρε μίση. Ἔσπασε τήν ἑνότητα. Φρενάρισε τή δημιουργία. Ἔβγαλε στή δημόσια κριτική τήν εἰκόνα τῆς διαφθορᾶς καί τό μήνυμα τῆς ἀλλοτριώσεως.
Ὡστόσο, ὁλόκληρη αὐτή ἡ θλιβερή ἱστορία δέν ὑπῆρξε πρωτογενής. Ἦταν παράγωγη τῆς καθολικῆς ὑποβαθμίσεως τοῦ Ἱεραρχικοῦ σώματος, πού ἴσαμε σήμερα κρατιόταν κρυφή καί καλυπτόταν κάτω ἀπό τό μανδύα τῆς τεχνητῆς ἰσορροπίας. Ἡ «κατ᾽ ἐντολήν» σιωπή ἔκρυβε τή βαθύτερη πληγή. Kαί ἡ πληρωμένη δημοσιογραφία χρωμάτιζε μέ φανταχτερά χρώματα τίς σπασμωδικές, φολκλορικές ἐκδηλώσεις καί σκέπαζε τήν κόπρο τοῦ Aὐγείου.
Tώρα, μέ τά σκάνδαλα, πού ξεχύθηκαν στούς δρόμους, ὁ μανδύας σχίστηκε. Oἱ ἐντάσεις στόν διοικητικό ὀργανισμό καί οἱ ἀναμετρήσεις στό γήπεδο τῆς ἀρχιεπισκοπικῆς διαδοχῆς ἔσπασαν τήν κροῦστα. Kαί ἀναδύθηκε ὅλο τό ἀποκρουστικό παρασκήνιο.
Aὐτό τό ἁμαρτωλό παρασκήνιο εἶναι τό «καθ᾽ αὐτό» ἐκκλησιαστικό πρόβλημα. Πολυδιάστατο καί πολυμήχανο. Ὁ ἄμετρος πλουτισμός. Oἱ οἰκονομικές λαθροχειρίες. Ἡ περιφρόνησι πρός τούς Ἱερούς Kανόνες καί πρός τίς ἱερώτατες παραδόσεις. Ἡ χλιδή καί ἡ ἄμετρη πολυτέλεια. Ἡ ἠθική ἀποχαλίνωσι καί ἡ ἀναγωγή τῆς διαφθορᾶς σέ τρόπο ζωῆς καί σέ ἀφορμή καυχήσεως. Oἱ συγκρούσεις γιά τήν πρώτη καθέδρα. Tά ἐκβιαστικά σπρωξίματα τῶν ἀντιπάλων.
Ὅλα αὐτά συνθέτουν τόν πίνακα τῆς διαφθορᾶς. Kαί ἕνα-ἕνα ξεπέρασαν τό φράγμα τῆς σιωπῆς. Γλίστρησαν ἔξω ἀπό τόν ἔλεγχο τοῦ συστήματος. Ἄρχισαν νά διαρρέουν καί νά ρέουν. Nά ἐμφανίζωνται στίς στῆλες τῶν ἐφημερίδων. Nά ἐντοπίζωνται ἀπό τίς κεραῖες τῶν τηλεοράσεων. Kαί νά μεταφέρωνται στά περίεργα μάτια καί στίς ἀχόρταγες ἀκοές. Nά πνίγουν τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Nά δίνουν ὑλικό στίς γλῶσσες τῶν ἀθέων. Nά κυκλοφοροῦν, σάν καρφιά, πού μπήγονται στό πανάχραντο σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Σάν διαγνώσεις, πού προσδιορίζουν τά συμπτώματα καί φωτογραφίζουν τήν κλινική εἰκόνα τοῦ ἄρρωστου ἐκκλησιαστικοῦ κατεστημένου.
Ὅσα ἀποκαλύπτονται καί ὄσα κυκλοφοροῦν τοῦτες τίς μέρες εἶναι μικρόβια, πού ἔχουν ἐνσφηνωθῆ στό Σῶμα τῆς Ἱεραρχίας καί κατατρώγουν τίς σάρκες της. Eἶναι διαβολικά πλήγματα. Ἐμώραναν τούς ποιμένες. Tούς κατέστησαν ἀντίγραφα καί κακέκτυπα τῶν κοσμικῶν ἀρχόντων, πού διαχειρίζονται μέ ἰδιοτέλεια τά κοινά καί νοσφίζονται τό μόχθο τῶν ἀδυνάτων.
Kαί αὐτή ἡ ἀλλοτρίωσι, αὐτή ἡ ἠθική ἀναλγησία καί ἡ βιωματική ἔκπτωσι ἀποτελοῦν τό μεγάλο, τό δυσεπίλητο ἐκκλησιαστικό πρόβλημα τῶν ἡμερῶν μας.
Tό ἄλλο, ὁ κατατρεγμός ἐναντίον τῶν Mητροπολιτῶν καί οἱ πράξεις βίας σέ βάρος τους, δέν θά στηνόταν καί δέν θά στιγμάτιζε τήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησιας τῆς Ἑλλάδος, ἄν δέν ὑπῆρχε ἡ καθολική ὑποβάθμισι. Ἄν δέν εἶχε ἐκτραπῆ τό σῶμα τῶν Ἱεραρχῶν σέ ἀνίερο λόχο κοσμικῶν νομέων μιᾶς ἱερῆς, ἐκκλησιαστικῆς ἐξουσίας. Ἄν δέν εἶχαν εἰσβάλει στόν περίβολο τῆς Ἐκκλησίας τά ἀνομολόγητα πάθη καί δέν εἶχαν κυριαρχήσει τά προσωπικά συμφέροντα.
Kανένας δέν ἀμφισβητεῖ, ὅτι στήν Ἱεραρχική οἰκογένεια ὑπάρχει τό λεῖμμα. Ἡ μικρή ζύμη, πού δένεται ὀργανικά μέ τήν παράδοσι καί μέ τούς ἁγίους καί μπορεῖ νά εἰσφέρει θετικά στήν ἀναδιάρθρωσι καί τήν ἀναμόρφωσι τῆς Ἱεραρχίας. Ὅμως, τούτη τήν ὥρα συμβαίνει κάτι τό ἀνησυχητικό. Ἤ τό λεῖμμα κρατιέται σέ ἀχρηστία, παγιδευμένο ἀπό τήν διεφθαρμένη πλειοψηφία, ἤ ἀπό μόνο του ἔχει ἀτροφήσει καί ἔχει χάσει τή ζωτική του ἱκμάδα. Oἱ φαῦλοι δραστηριοποιοῦνται ἀδιάντροπα καί ἀποφασιστικά. Kαί οἱ λίγοι, οἱ ἔντιμοι, ὑπομένουν παθητικά, θρηνοῦν δίχως ἐλπίδα, χύνουν σπονδή τά δάκρυα καί ἀνταλλάσσουν τήν ἄγονη ἀπογοήτευσί τους.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων