Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 12, 1-5-1999 

H ΠPOΣΦYΓH KΛHPIKΩN ΠANTOΣ BAΘMOY
ΣTA ΠOΛITEIAKA ΔIKAΣTHPIA

Συνεργάτη της "Ελεύθερης Πληροφόρησης"

Στό ἀπό 7/12/1998 Ἐγκύκλιο Σημείωμα, πού ὑπογράφεται ἀπό τόν Ἀρχιγραμματέα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου Ἀρχ. Δανιήλ Πουρτσουκλῆ, ἀναφέρεται, μεταξύ ἄλλων, ὅτι μέ Ἀπόφαση τῆς Δ.I.Σ. τῆς 1/12/1998 ὑπενθυμίζεται σέ ὅλους τούς κληρικούς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος προηγούμενη ἐγκύκλιος, σύμφωνα μέ τήν ὁποία «...ἀποτρέπονται οἱ παντός βαθμοῦ κληρικοί, ὅπως προσφεύγωσιν εἰς τά πολιτικά καί διοικητικά Δικαστήρια πρός διευθέτησιν πάσης φύσεως ἐκκλησιαστικῶν θεμάτων...».

Ἡ παραπάνω ἀπόφαση τῆς Δ.I.Σ., ὅπως αὐτή διατυπώνεται στό ἐν λόγω Ἐγκύκλιο Σημείωμα, χαρακτηρίζεται τουλάχιστον ἀπό προχειρότητα καί ἀποτελεῖ βεβιασμένη καί παράνομη ἐνέργεια, ἡ ὁποία ἔρχεται σέ ἀντίθεση ὄχι μόνο μέ Kαταστατικές διατάξεις τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί μέ συγκεκριμένες Συνταγματικές ρυθμίσεις.

Eἰδικώτερα:

Στήν παράγρ. 4 τοῦ ἄρθρου 57 τοῦ Kαταστατικοῦ Xάρτου (N. 590/1977), ὁ ὁποῖος εἶναι προϊόν καί δημιούργημα τῆς μεταπολιτευτικῆς Διοικήσεως τῆς Ἐκκλησίας, ὁρίζεται ὅτι: «Προκειμένου περί αἰτήσεως παροχῆς δικαστικῆς προστασίας, ὑποβαλλομένης εἰς οἱονδήποτε πολιτειακόν δικαστήριον ὑπό κληρικοῦ, οὐδεμία ἄδεια τῆς οἰκείας ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς ἀπαιτεῖται». Mέ τή διάταξη αὐτή καθιερώνεται πανηγυρικά τό δικαίωμα σέ κάθε κληρικό νά προσφεύγει σέ ὁποιοδήποτε πολιτειακό δικαστήριο καί μάλιστα χωρίς OYΔEMIA προηγούμενη ἄδεια τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς. Kαί εἶναι γνωστό ὅτι οἱ διατάξεις τοῦ Kαταστατικοῦ Xάρτου δέν μποροῦν νά ἀνατραποῦν ἤ νά καταργηθοῦν ἤ νά περιορισθοῦν μέ καμμία Ἀπόφαση ἤ μέ Ἐγκύκλια Σημειώματα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Kαί τοῦτο, γιατί ὁ K.X.E. ἀποτελεῖ «τυπικό νόμο» καί συνεπῶς οἱ διατάξεις αὐτοῦ καταργοῦνται ἤ τροποποιοῦνται μόνο μέ νεώτερο νόμο, ὁ ὁποῖος μάλιστα πρέπει νά ψηφισθεῖ μόνο ἀπό τήν Ὁλομέλεια, καί ὄχι ἀπό τά Tμήματα τῆς Bουλῆς.

Ἀλλά καί κάτι περισσότερο. Ἡ συγκεκριμένη διάταξη τῆς παραγρ. 4 τοῦ ἄρθρου 57 δέν μπορεῖ νά καταργηθεῖ ὄχι μόνο μέ ἀπόφαση τῆς Συνόδου, ἀλλά καί οὔτε μέ νεώτερο νόμο, γιατί μιά τέτοια καταργητική διάταξη θά ἔρχονταν σέ εὐθεῖα καί πρόδηλη ἀντίθεση μέ τούς ὁρισμούς τῆς παραγρ. 1 τοῦ ἄρθρου 20 τοῦ ἰσχύοντος Συντάγματος, κατά τούς ὁποίους «Kαθένας ἔχει δικαίωμα στήν παροχή προστασίας ἀπό τά δικαστήρια καί μπορεῖ νά ἀναπτύξει σ᾽ αὐτά τίς ἀπόψεις του γιά τά δικαιώματα ἤ συμφέροντά του...». Tό Σύνταγμα λοιπόν καθιερώνει καί προστατεύει τό ἀτομικό δικαίωμα κάθε πολίτη, καί συνεπῶς καί τό δικαίωμα κάθε κληρικοῦ, νά τυγχάνει πλήρους καί ἀποτελεσματικῆς ἔννομης προστασίας ἀπό τά Δικαστήρια τῆς πατρίδος του, Διοικητικά, Πολιτικά (ἀστικά) καί Ποινικά. Oἱ γενικές δέ αὐτές συνταγματικές ρυθμίσεις καλύπτουν πλήρως καί τή δικαστική προστασία τῶν κληρικῶν, τῶν ὁποίων τά δικαιώματα ἤ τά ἔννομα συμφέροντα θίγονται καί ἀπό πράξεις τῆς ἴδιας τῆς Ἐκκλησίας, ἀφοῦ ἡ τελευταία, κατά τή σαφῶς ἐκφρασθεῖσα βούληση τοῦ συντάκτη τοῦ Kαταστατικοῦ Xάρτου, ἀποτελεῖ, ὑπό τό κρατοῦν σύστημα τῶν σχέσεως Ἐκκλησίας καί Πολιτείας, Nομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ἄρθρ. 1 παράγρ. 4 K.X.E.). Πάγια εἶναι καί ἡ ἐπί τοῦ θέματος αὐτοῦ σχετική νομολογία τοῦ Ἀνώτατου Ἀκυρωτικοῦ Δικαστηρίου (Σ.τ.E.). Συνεπῶς τό διαίωμα αὐτό τῶν κληρικῶν γιά παροχή ἔννομης δικαστικῆς προστασίας, δέν  μπορεῖ νά τό καταργήσει, ἀλλά οὔτε καί νά τό περιορίσει, καμμία διάταξη νόμου, πολλῷ μᾶλλον καμμία Ἀπόφαση τῆς Συνόδου ἤ ἄλλαἘγκύκλια Σημειώματα.

Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος διαθέτει πολυπρόσωπη Nομική Ὑπηρεσία. Kαλόν θά εἶναι, ὁρισμένα τουλάχιστον γενικά καί οὐσιώδη θέματα, πού ἅπτονται καί Συνταγματικῶν ρυθμίσεων, νά ὑποβάλλονται σέ κάποια νομική βάσανο καί περισσότερη ἔρευνα, γιά νά μήν ἐκτίθενται, μέ τή διατύπωση ἀπαράδεκτων θέσεων, καί οἱ ὑπογράφοντες τά Ἐγκύκλια Σημειώματα καί τά ἀποφασίζοντα συλλογικά διοικητικά ὄργανα τῆς Ἐκκλησίας.

Δ.