† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 146, 1 Δεκεμβρίου 2004
“Πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλωσα”
Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου
Δέν μοῦ εἶναι ἐπιτρεπτό νά ἀναφερθῶ στό ἀνεκτίμητο προνόμιο τῆς ἐλευθερίας, δίχως νά σταθῶ, εὐλαβικός θαυμαστής, στήν ἐξαίρεση. Στήν ἑκούσια παραίτηση ἀπό τή διεκδίκηση τοῦ μεγάλου προνομίου, πού συνιστᾶ πράξη θυσίας, ἀλλά, ταυτόχρονα, διεύρυνση τῶν ὁριζόντων, πρακτική ὑψηλῶν ὁραματισμῶν καί ἀνάδειξη τῆς προσωπικότητας σέ δοχεῖο τῶν χαρισμάτων τοῦ Παναγίου Πνεύματος.
Ὁδηγό στήν ἐκστατική ἀποτύπωση καί ἐκτίμηση τῆς ἀποκλειστικῆς θυσιαστικῆς αὐτῆς παραίτησης, ἔχω τό μεγάλο Ἀπόστολο τῆς οἰκουμένης, τόν Παῦλο. Τό φωτισμένο κήρυκα τῆς ἐλευθερίας. Καί συνειδητό ὑπηρέτη τῆς ἀγάπης. Τόν ἄνθρωπο, πού ἔστεκε ἀπτόητος καί ἀλύγιστος μπροστά στή σκληρή, κοσμική ἐξουσία, “ὡς ἀπελεύθερος Κυρίου” (Α΄ Κορινθ. ζ΄ 22) ἀλλά ἔσκυβε, σάν ὁ ἔσχατος δοῦλος, νά διακονήσει τίς ἀνθρώπινες ὑπάρξεις, πού χάνονταν μέσα στή σκοτοδίνη τῶν διαλογισμῶν τους καί στούς ἀπρόσμενους κυματισμούς τοῦ βίου. Ἐκεῖ, μπροστά στίς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ, ὑποκλινόταν ταπεινά. Πρόσφερε τήν ἀγάπη του. Θυσίαζε τά προνόμιά του. Καί δέ φοβόταν τή μεγαλύτερη θυσία καί τήν ἔσχατη ταπείνωση, ἄν ἡ περίσταση τό καλοῦσε, νά ὑποθηκέψει τίς ἐλευθερίες του γιά τή σωτηρία τῶν ἀδελφῶν του.
Ἡ χαρακτηριστική του ἐξαγόρευση, πού ἀποκαλύπτει τόν ἔσω του κόσμο καί φωτογραφίζει τήν καθημερινή του πράξη, βρίσκεται θησαυρισμένη στήν πρώτη του ἐπιστολή “Πρός Κορινθίους”. Στό ἔνατο κεφάλαιο, ἐξομολογεῖται στά μέλη τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κορίνθου, τήν ἑκούσια παραίτησή του ἀπό τίς ἀνθρώπινες εὐχαριστήσεις καί ἀπό ὅλα τά προνόμια τοῦ ἀποστολικοῦ του ἀξιώματος, πού τήν πραγματοποιοῦσε, μέ τήν προοπτική, νά δοθεῖ, μέ πληρότητα ἀφοσίωσης, στό ἔργο τῆς ἀνακούφισης καί τῆς σωτηρίας τῶν ἀδελφῶν του. “Ἐλεύθερος ὤν ἐκ πάντων πᾶσιν ἐμαυτόν ἐδούλωσα, ἵνα τούς πλείονας κερδήσω... τοῖς πᾶσι γέγονα τά πάντα, ἵνα πάντως τινάς σώσω” (Α΄ Κορινθ. θ΄ 19, 22).
Φωτεινό ὅραμα! Μεγάλη καρδιά! Πράξη, πού ἀνεβάζει τόν ἄνθρωπο στό βάθρο τοῦ ἀληθινοῦ ἥρωα. Τά ἀτομικά δικαιώματα ξεθωριάζουν, χάνουν τήν ἔνταση τῆς ὁρμῆς καί τή γοητεία τοῦ ἀπολύτου, μπροστά στό μεγάλο χρέος, στήν κοινωνία καί στή θυσία τῆς ἀγάπης. Μπροστά στόν ἀδελφό συνάνθρωπο, πού εἶναι ἡ ζωντανή εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἡ πολύτιμη ὕπαρξη, γιά τήν ὁποία ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε καί γιά τήν ὁποία σταυρώθηκε πάνω στό ξύλο τῆς ἔσχατης ὀδύνης. Ἡ θυσία τῶν προσωπικῶν δικαιωμάτων καί τῶν προνομίων τῆς ὁποιασδήποτε κοινωνικῆς κλιμάκωσης εἶναι πράξη, πού μᾶς φέρνει στή βάση τοῦ Σταυροῦ καί μᾶς κάνει μετόχους τοῦ Πνεύματος καί τῆς Χάρης, πού ἐκχέεται ἀπό τήν ἑστία τῆς μοναδικῆς, ἀπροσμέτρητης Θυσίας.
Ἡ προσέγγιση στό δεῖγμα ζωῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου, μέ κάνει νοσταλγό μιᾶς ἄλλης ἐποχῆς καί ἑνός ἄλλου κλίματος. Πού δέ θά πνίγεται στίς ἀναθυμιάσεις τοῦ ἀτομισμοῦ, τῆς αὐταρέσκειας καί τῆς αὐτολατρείας. Ἀλλά θά θυσιάζει τίς μικρές καί συμβατικές προνομίες καί τίς εὐχαριστήσεις τῆς εὐμάρειας, στό ἱερό Θυσιαστήριο τῆς ἀγάπης. Θά προτιμάει τή δουλεία τῆς προσφορᾶς, ἀντί γιά τήν καύχηση τῆς ἐφήμερης ὑπεροχῆς. Τό ταπεινό σχῆμα τοῦ ὑπηρέτη, ἀντί γιά τήν χλιδάτη περιβολή τῆς ἄρχουσας τάξης. Τό σπούγγισμα τῶν κλαμμένων ματιῶν, ἀντί γιά τήν “εὐφροσύνη” τῆς ἀνούσιας διασκέδασης.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων