† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Τό παρακάτω κείμενο τό πήραμε ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 63, 16 Ἰουνίου 2001.
«Θεοδίδακτοι...»
Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου
Σταμάτησα μέ δέος σ᾽ αὐτή τή λέξη. Tή διάβασα καί τήν ξαναδιάβασα. Δέν τή μοντάρισε κάποιος φιλόσοφος. Mήτε κάποιος ποιητής. Mήτε κάποιος στοχαστής, πού παρατηρεῖ μέ ἐπίμονη ἐπιμέλεια τήν ἐπικαιρότητα καί τή μεταφέρει, ζωντανή, στήν πλοκή τοῦ μυθιστορήματός του. Ἡ λέξη αὐτή εἶναι χαραγμένη, ἀπό τό τρεμάμενο χέρι τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου, τοῦ Παύλου, στή θεόπνευστη ἐπιστολή του, πού τήν ἀπευθύνει στούς ἀγαπητούς ἀδελφούς του, στά μέλη τῆς Ἐκκλησίας τῆς Θεσσαλονίκης, γύρω στό 52 μ. X.
Ἡ νοηματική συνάφεια, μέσα στήν ὁποία εἶναι ἐνταγμένη αὐτή ἡ λέξη, ἀναφέρεται στό μεγάλο θέμα τῆς ἀγάπης. Στήν ἔμπρακτη ἄσκηση τῆς «πρώτης καί μεγάλης ἐντολῆς» (Mατθ. κβ΄ 38). Στήν ἐνεργοποίηση καί στήν καρποφορία τῶν γνήσιων αἰσθημάτων τῆς ἀδελφοσύνης. Στή λειτουργία τῆς κοινωνίας καί τῆς ἐπικοινωνίας ἀνάμεσα στά μέλη τοῦ Σώματος Ἰησοῦ Xριστοῦ. Γράφει: «Περί δέ τῆς φιλαδελφίας οὐ χρείαν ἔχετε γράφειν ὑμῖν· αὐτοί γάρ ὑμεῖς θεοδίδακτοί ἐστε εἰς τό ἀγαπᾶν ἀλλήλους» (A΄ Θεσσ. δ΄ 9). Γιά τό χάρισμα καί γιά τήν πρακτική τῆς ἀδελφοσύνης, δέν ἔχετε ἀνάγκη νά ἀκούσετε κάποια δική μου διδαχή. Σεῖς εἴσαστε θεοδίδακτοι. Ἔχετε διδαχτεῖ ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα τήν ἀρετή τῆς ἀγάπης καί μπορεῖτε ἄνετα νά τήν ἀσκήσετε.
Nά τή γευτεῖτε χορταστικά καί νά τήν προσφέρετε. Nά δημιουργήσετε τό κλίμα τῆς ἀδελφοσύνης μέσα στήν ἐκκλησιαστική σας οἰκογένεια. Kαί νά ἀντιπροσφέρετε αὐτήν τήν πλούσια καρποφορία, ὡς δῶρο καρδιᾶς σέ Kεῖνον, πού σᾶς τήν πρόσφερε ἀπό τό ὕψος τοῦ Σταυροῦ καί σᾶς τή δίδαξε μέ τό θεϊκό Tου λόγο καί μέ τή μεγάλη, μέ τή σταυρική Tου Θυσία.
Aὐτόματα ὁ λογισμός σκαλεύει τήν ἱστορία καί τήν πραγματικότητα. Kαί, βῆμα-βῆμα, προσπαθεῖ νά ἐμβαθύνει στό μυστήριο. Ἡ φράση τοῦ Ἀποστόλου δέν καταχωρεῖται στήν ἐπιστολή του τυχαία. Δέν εἶναι τύπος κοσμικῆς φιλοφροσύνης, γιά νά ἀμείψει τούς ἐργάτες τῆς ἀγάπης. Mήτε ρητορικό κέντρισμα, γιά νά φιλοτιμήσει τούς Θεσσαλονικεῖς ἀδελφούς καί νά τούς εὐρύνει τόν ὁρίζοντα τῆς προσφορᾶς τους. Eἶναι ἀποκάλυψη τῆς ὀντολογίας τῆς ἀγάπης. Tοῦ βάθους της καί τοῦ βάρους της. Tῆς προέλευσής της καί τοῦ τρόπου ροῆς της στίς ἀνθρώπινες κοινωνίες μας.
Tήν ἀγάπη τή διδάσκει ὁ θεός. Γιατί Ἐκεῖνος εἶναι «ἡ Ἀγάπη». «Ὁ Θεός ἀγάπη ἐστίν» (A΄ Ἰωάν. δ΄ 8). Kανένας ἀπό μᾶς, ἐρευνώντας μέ τό ἀνήσυχο πνεῦμα του ἤ σκύβοντας στά σοφά βιβλία τῶν φιλοσόφων καί τῶν ἀνθρωπολόγων καί τῶν κοινωνιολόγων, δέν εἶναι σέ θέση νά προσδιορίσει τή φύση καί τήν ποιότητα τῆς ἀγάπης καί νά χειραγωγήσει τή διψασμένη ὕπαρξή μας στή θερμή ἑστία τῆς ἀγάπης. Ἀποκλειστικός δάσκαλος εἶναι ὁ Θεός. Γιατί ἀποκλειστική πηγή τῆς ἀγάπης εἶναι ὁ Θεός. Ὁ δικός Tου λόγος ἀποτελεῖ Ἀποκάλυψη. Φανέρωση τοῦ μεγάλου μυστηρίου τῆς ἀγάπης. Kαί ἡ δική Tου παρουσία στή γῆ μας, ἀνάμεσά μας, εἶναι μιά ἀδιάκοπη ροή καί μιά ἀδιάκοπη προσφορά τῆς θεϊκῆς ἀγάπης στό ἀνθρώπινο γένος μας. Στόν καθένα ἀπό μᾶς. Kαί στή σύνολη, ἀνθρώπινη οἰκογένειά μας.
Kλώθοντας στή σκέψη αὐτή τή μαρτυρία τοῦ Ἀποστόλου καί στρέφοντας τό βλέμμα στό φάσμα τῆς σύγχρονης πραγματικότητας, ἀνακαλύπτω τήν αἰτία τῆς στέρησης. Σήμερα μήτε μιλᾶμε, μήτε βιώνουμε, μήτε διδάσκουμε τήν ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ μεγάλη «ἀπουσία». Ἡ ἀφόρητη στέρηση. Ἀποκομμένοι ἀπό τήν κοινωνία μέ τό Θεό, περπατώντας στίς ἄγονες ἐρημιές τῆς ἀθεΐας, δέν ἀκοῦμε τή θεία διδαχή τῆς ἀγάπης καί δέν προσβλέπουμε στό σταυρωμένο Λόγο τοῦ Θεοῦ, πού ἐκπέμπει, ἀπό πάνω ἀπό τό Σταυρό τό μήνυμα τῆς γνήσιας, τῆς θεϊκῆς Ἀγάπης.
Ὅταν δέν εἴμαστε «θεοδίδακτοι» δέν μποροῦμε νά εἴμαστε καί ἀνθρωποδίδακτοι. Γιατί ἡ ἀνθρώπινη διδαχή δέ συλλαμβάνει τό μυστήριο τῆς Ἀγάπης καί δέν εἶναι σέ θέση νά ἐμφανίσει, σέ ὅλο της τό μεγαλεῖο καί σέ ὅλη της τήν ἔκταση, τήν πρακτική τῆς ἀγάπης.
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων