† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 164, 1-9-2005
Ἐκτίμηση ἤ ὑποτίμηση;
Ἡ ἐποχή μου οὔτε τίς ἀδυναμίες, πού προσδιορίζουν τή μικρότητα τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου, μπορεῖ νά τίς διακρίνει καί νά τίς ἀντιμετωπίσει μέ κρίση δίκαιη καί μέ εὐαισθησία συναντίληψης, οὔτε τό μεγαλεῖο του εἶναι σέ θέση νά τό συλλάβει. Ἅμα ὁ ἄνθρωπος φωτογραφίζεται καί ἀνατέμνεται ὡς ἐξελιγμένο ζῶο, δέν ἐντοπίζεται στή φυσιογνωμία του ἡ ἰδιαιτερότητα τῆς θείας εἰκόνας, ἀλλά οὔτε διακρίνονται οἱ φθορές, πού τήν ἐκβαρβαρίζουν. ῾Η ἀνθρωπολογική μελέτη κινεῖται συνεχῶς στίς τροχιές τῆς συμβατικότητας. Καί μέ ἀποκλειστικό ὅραμα τή σκοπιμότητα. ᾿Ενῶ ἀσκεῖ ἐπίμονη καί πομπώδη προπαγάνδα “ὑπέρ” τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς ἀξίας του, μεθοδεύει ἀνίερη καταπάτηση καί ἐκμετάλλευση τῶν προνομίων του. ῾Η θεωρία καί ἡ πράξη καλύπτουν μιά τραγική ἀντίφαση. ῾Ο λόγος διατυπώνεται κολακευτικός. Καί ἡ πράξη ἐξελίσσεται σέ ἀπροκάλυπτη ἀπάτη. Οἱ διακηρύξεις ἐκφράζουν ἀναγνώριση καί σεβασμό. Καί οἱ κινήσεις ὑποτιμοῦν, καταδουλώνουν καί κατεξευτελίζουν τήν ἀνθρώπινη προσωπικότητα.
Ἄν βρεθεῖ ἄνθρωπος μέ τήν ὑπομονή νά φυλλομετρήσει τίς ἐφημερίδες μιᾶς καί μόνης μέρας καί νά ὑποβληθεῖ στήν ταλαιπωρία νά παρακολουθήσει ἕνα ἡμερήσιο, τηλεοπτικό πρόγραμμα, μέ τή σοβαρή ἐνημέρωσή του, μέ τίς διανοουμενίστικες συζητήσεις του καί μέ τό ἐλαφρό, ψυχαγωγικό του ἄρτυμα, θά διαγνώσει τήν ἔσχατη ἀπαξίωση τοῦ ἀνθρώπου, πού ἔχει καταντήσει σφραγίδα τῆς γενιᾶς μας καί τοῦ πολιτισμοῦ μας. Φλύαρος ὁ λόγος γιά τίς ἀνθρώπινες ἀξίες μας. Ἀτέλειωτη ἡ λεκτική ὑπεράσπιση τῶν δικαιωμάτων μας. Σμιλευμένος ὁ ἔπαινος τῶν ἐπαναστατῶν, πού ἀνέτρεψαν τά παλιά, “καταπιεστικά” σχήματα καί παλεύουν καί σήμερα, γιά τήν ἀνατροπή τῶν λειμμάτων τοῦ ρατσιμοῦ καί τῆς ἐκμετάλλευσης. Ἀλλά, ὅλη αὐτή ἡ λεκτική πλησμονή λειτουργεῖ ὡς ἀφειδώλευτος διασκορπισμός ἀκάλυπτων ἐπιταγῶν. ῾Ως ἐκφόρτωση συνθημάτων, πού δέν ἔχουν καμμιά σχέση μέ τήν πράξη τῆς καθημερινότητας. Τό μεγάλο ρεῦμα τῆς ζωῆς κυλάει στό κανάλι τῆς καταθλιπτικῆς τυποποίησης. Στήν ἐκμετάλλευση τῆς προσωπικότητας. Καί στήν καταλήστευση τῶν καρπῶν τοῦ μόχθου της. Μέσα στή καταχνιά τῆς μολυσμένης ἀτμόσφαιρας. Στίς φωτιές τῶν πολέμων. Στήν καταπίεση τῶν ἀδύνατων. Στήν ἀκόρεστη εὐμάρεια τῶν λίγων, τῶν προνομιούχων “ἀρχόντων τοῦ κόσμου τούτου”.
Οἱ ἀναμεταδότες τῶν ἐντυπωσιακῶν συνθημάτων, πού φιλοτεχνοῦν οἱ παγκόσμιοι ὀργανισμοί καί οἱ ἐκφωνητές τῶν εἰδήσεων, διακόπτουν γιά λίγο τή διθυραμβική ἐξύμνηση τῆς προόδου μας, φωτογραφίζουν τίς πράξεις τῆς βίας, τήν ἐξουθένωση καί τήν περιφρόνηση τῆς ἀνθρώπινης ἀξίας, τά ἐγκλήματα καί τά αἵματα καί, ἀφοῦ κατακλύσουν τή θλιβερή εἰδησεογραφία τους μέ κάποιο μορφασμό τεχνητοῦ συγκλονισμοῦ καί μέ κάποιο στεναγμό συμβατικῆς ἀπογοήτευσης, γυρίζουν φύλλο καί ἀφήνονται, ξανά, στήν τρελλή γεύση καί στή διαφήμιση τῆς ὕλης καί τῆς ἡδονῆς. ῾Η συμμετοχή στόν ἀνθρώπινο πόνο βιώνεται ὡς πρόσκαιρο, ἐμβόλιμο, αἴσθημα. Ὁ σεβασμός στήν προσωπικότητα κυκλοφορεῖ καί διαχέεται μόνο ὡς παραμυθητικό ἀναισθητικό. Ἡ πρακτική τῆς τιμῆς καί τῆς εἰλικρίνειας καί τῆς συμπαράστασης καί τῆς ἀνιδιοτελοῦς συνεργασίας ἔχει περάσει στό περιθώριο καί στό ἀνοιχτό γήπεδο κυριαρχεῖ ἡ ὑποκρισία καί ὁ σκοτεινός ἀνταγωνισμός.
Τό ἀθεϊστικό μπλόκ γέμισε τήν οἰκουμένη μέ ὑποσχέσεις ἐξυπηρέτησης τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου. Καί, στήν ἐνάσκηση τῆς πολιτικῆς του ὑποτίμησε καί ἐξουθένωσε τόν ἀποδέκτη τῶν συνθημάτων του.
Σήμερα, ὅποιος ἀνησυχεῖ, ὅποιος ψάχνει, ὅποιος ἀναζητάει μέ πόνο ψυχῆς τά στοιχεῖα ταυτότητας καί τίς ἐγγυήσεις ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου τῆς ἐποχῆς μας, βρίσκει μπροστά του βαρυσήμαντες διακηρύξεις καί ἐπεξειργασμένο προφίλ, πού, ὅμως, δέν ἔχει καμμιά σχέση μέ τό δράμα, πού ἐκτυλίσσεται στή ράχη τοῦ πλανήτη μας.
Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων