Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 247, 16-2-2009

᾿Εμπλοκή καί διαπλοκή

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Κατάθεσα, σέ δυό συνέχειες, τίς ἐκτιμήσεις μου καί τίς ἀνησυχίες μου γιά τό  σχῆμα “τῆς Νόμῳ κρατούσης Πολιτείας”. Γιά τό καταπιεστικό σύστημα διοίκησης τῆς ᾿Ορθόδοξης ἑλληνικῆς ῾Εκκλησίας μας, πού τή δεσμεύει καί τήν καθυποτάσσει στό ἀτίθασο ἅρμα τῆς κοσμικῆς Πολιτικῆς ἐξουσίας καί τή σύρει σέ μιά σκόπιμη, ἀδιάκοπα ἐναλλασσόμενη καί τραγικά ἀτελέσφορη διακύμανση ἀπό τήν ἰσοπεδωτική ἐμπλοκή στά γρανάζια τῆς κρατικῆς μηχανῆς στή σκοτεινή διαπλοκή μέ τούς ἐξουσιαστές τῆς ἡμέρας.

Στό διάστημα τῆς ἐνασχόλησής μου μέ τό θέμα αὐτό, ξέσπασαν, ἀδόκητα, οἱ τραγικές ἐξεγέρσεις, πού ἔφεραν στό ὅριο τῆς ἀπόγνωσης καί τοῦ ἀλληλοσπαραγμοῦ ὁλόκληρη τήν ἑλληνική οἰκογένεια. Τά Σχολειά ἔκλεισαν. Τά παιδιά μας ξεχύθηκαν στούς δρόμους. Οἱ διαμαρτυρίες τους, τά παράπονά τους καί οἱ καταφορές τους στρίμωξαν στά ἑδώλια τῆς ἐνοχῆς τήν κατεστημένη γενιά καί τήν ἐπιλεγμένη ἡγεσία της. Τό αἷμα ἔβαψε τήν πολύπαθη ἑλληνική γῆ. Οἱ φωτιές ἀπανθράκωσαν περιουσίες, πού ἀποκτήθηκαν μέ βαρύ μόχθο. ῾Η καθημερινότητα πῆρε “τήν ἀνάποδη” καί κατάντησε κόλαση.

῾Η ἐμπειρία τῆς κοινωνικῆς αὐτῆς καταιγίδας, μέσα στά πλαίσια τῆς εὐρύτατης προβληματικῆς της, μοῦ ἔδωσε τό ἔναυσμα, νά ξανατοποθετήσω στήν τράπεζα τῆς ἔρευνας καί τῆς ἐπισταμένης τομογραφίας τό σχῆμα ἐξάρτησης τῆς ᾿Εκκλησίας ἀπό τήν Πολιτεία καί νά φωτογραφήσω τά ἀρνητικά καί, κατά περίπτωση, καταστροφικά παράγωγα τοῦ ἄθεσμου ἐναγκαλισμοῦ τοῦ χαρισματικοῦ ἐπισκοπικοῦ ἡγετικοῦ λειτουργήματος μέ τήν, ἐντυπωσιακά πολύχρωμη ἤ διακριτικά καμουφλαρισμένη, κοσμική σκοπιμότητα.

***

᾿Απομόνωσα, πρός στιγμή καί κράτησα σέ ἀπόσταση ἀπό τόν ἀνήσυχο λογισμό μου, τούς βανδαλισμούς. Τή φωτιά καί τό αἷμα καί τήν κοινωνική ἀναταραχή, πού ἔδωσαν τό στίγμα τῆς κόλασης, σέ περίοδο, παραδοσιακά, σφραγισμένη μέ τό οὐράνιο ἄγγελμα τῆς εἰρήνης. ῎Εμεινα ἀκούγοντας καί ἀναλύοντας τά συνθήματα τῶν πυρωμένων -γιατί ὄχι καί ἔξαλλων- διαδηλωτῶν. Τῆς γενιᾶς πού ἔρχεται πίσω μας, γιά νά  κλείσει τίς πληγές τῶν ἀνομημάτων μας καί γιά νά χαράξει δρόμους ἀξιοπρέπειας, αὐτοσεβασμοῦ καί ἀνάδειξης τῆς δύναμης καί τῆς ὀμορφιᾶς τοῦ ἀτίμητου ἀνθρώπινου προσώπου μας.      

Τό πρῶτο τους σύνθημα, ἦταν ἕνα παράπονο. ῎Ετσι, πού διακινεῖστε καί λειτουργεῖτε σεῖς, ἡ προωθημένη γενιά τῶν γονιῶν μας καί τῶν δασκάλων μας καί τῶν πολιτικῶν ἀρχόντων μας, στραπατσάρετε τήν ἀνοιξιάτικη ἀνθοδέσμη τῶν ὁραμάτων μας καί μᾶς πνίγετε στά μαῦρα λύματα τῆς ἀπόγνωσης. Δέ βλέπουμε μπροστά μας ἀνοιχτούς τούς ὁρίζοντες τῆς προσωπικῆς μας ἀνάπτυξης καί ἀνάδειξης. ῞Ολες οἱ πόρτες κλειστές. Καί ὅλες οἱ δυνατότητες μετοχῆς μας στό κλάμπ τῆς ἐπιτυχίας καί τῆς εὐμάρειας, παγιδευμένες. ῎Αν μοχθήσουμε, σκυμμένοι στή μελέτη καί στήν ἔρευνα, θά πέσουμε, ἀπροσδόκητα, στό περιθώριο τῆς ἀναδουλειᾶς, τῆς ὑποαπασχόλησης, τῆς πλεμπάγιας, πού ἀμείβεται μέ τό ἐξευτελιστικό μηνιάτικο τῶν 700 εὐρώ. ῎Αν δοθοῦμε στή σκληρή ἐπαγγελματική ἤ ἐργατική βιοπάλη, θά συναντήσουμε, στόν τραχύ δρόμο μας, τήν ὑπερτροφική ἐκμετάλλευση.

Τό δεύτερο σύνθημα τῆς ἐπαναστατημένης ἑλληνικῆς νεολαίας ἦταν ἡ ἐξασφάλιση τῆς ἀπεριόριστης ἐλευθερίας. ῾Η κατακύρωση τῶν δικαιωμάτων, πού τά συμπιέζει καί τά ἐξουθενώνει ἡ κρατική παρεμβατικότητα καί τό σιδερένιο χέρι τοῦ μηχανισμοῦ τῆς ἀστυνόμευσης.

Καί τό τρίτο αἴτημα -ἕνα σύνθημα, πού χτυπάει τή θύρα τοῦ μηδενισμοῦ καί τῆς ἀπόλυτης ἄρνησης εἰσφορᾶς πειθαρχημένου μόχθου στήν ἀνάπτυξη καί εὔρυθμη λειτουργία τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου- ἦταν ἡ ἐξασφάλιση ἀσυδοσίας καί ἀσυλίας, ἀκόμα καί στίς περιπτώσεις ἐμπρησμῶν καί ὁλικῆς καταστροφῆς τῆς περιουσίας καί τῶν ὀνείρων τοῦ μισητοῦ γείτονα ἤ τοῦ ἀνεύθυνου συμπολίτη.

***

Πρόσεξα, ἀνήσυχος, τήν ἀπουσία ἤ τήν ἀποσιώπηση, κατά τίς φορτισμένες ἐκδηλώσεις διαμαρτυρίας, ὅλων ἐκείνων τῶν ἀνησυχιῶν καί τῶν προβληματισμῶν, πού ὄχι ἁπλῶς ἐγγίζουν, ἀλλά μαστίζουν κυριολεκτικά τή σύγχρονη νεότητα. Τῶν ἀρνητικῶν κοινωνικῶν ἐξελίξεων. Τῶν συμπτωμάτων ἐκτροπῆς ἀπό τά φυσιολογικά ὅρια τῆς ὕπαρξης καί τῆς ἔκπτωσης στήν ἀρρυθμία καί στή σκότωση. Τήν ἀπώλεια τοῦ μονοπατιοῦ τῆς καταξίωσης καί τῆς χαρᾶς. Καί τήν ἐμπλοκή στή σκοτεινιά τῆς ἀθεράπευτης θλίψης.

Οἱ ἐπίσημοι ὀργανισμοί, πού ἀσχολοῦνται μέ ἀναλύσεις τοῦ μοντέρνου κοινωνικοῦ φάσματος καί τά μέσα τῆς μαζικῆς ἐνημέρωσης, πού ἐπεξεργάζονται καί δημοσιοποιοῦν τά πορίσματα τῶν ἐρευνῶν καί τά στοιχεῖα τῶν δημοσκοπήσεων, ἐμφανίζουν καί ὑπογραμμίζουν ἀνήσυχα, κάποιες τραγικές ἐμπλοκές, πού ἀναστέλλουν τή ζωτικότητα τῆς νεολαίας μας καί σκοτίζουν τόν ὁρίζοντα τῶν ὀνείρων της καί τῶν ἐπιδόσεών της.       

Ποιές εἶναι αὐτές;

Πρώτη, ἐμπλοκή, τραγικά ἀσύμβατη μέ τό νεανικό σθένος καί τήν ὁρμή γιά δημιουργία, εἶναι τό ψυχικό σύνδρομο τῆς κατάθλιψης. Οἱ νέοι μας σήμερα, στή μεγάλη τους πλειονότητα, δέν ἀναπνέουν τήν ἄνοιξη καί δέν ἰχνογραφοῦν τήν αὐριανή τους πορεία, δίχως νά βαραίνουν τήν ψυχή τους καί τά δάχτυλά τους οἱ σωρευμένες, ἀρνητικές ἐμπειρίες. Πρίν ἀνθίσουν καί δώσουν καρπό, ἔχουν ζήσει τήν ἀπογοήτευση καί τή θλίψη. Τή σκότωση τοῦ νοῦ. Καί τή βαρυθυμία τῆς καρδιᾶς. Καί ἔχουν προσφύγει, σά σέ μοναδικό σωτήρα, στά ἀντικαταθλιπτικά σκευάσματα, πού τούς τά προμηθεύει, μέ ἐπαγγελματική εὐσυνειδησία, ἀλλ᾿ ὄχι μέ ἀμεσότητα ἀγάπης, τό κατεστημένο σύστημα. 

Πόση ἔκταση καί ποιά καταστροφική ἐπίδραση ἔχει τό σύνδρομο τῆς κατάθλιψης στούς σχηματισμούς τῆς σύγχρονης νεολαίας ἐπισημαίνεται καθημερινά μέ ἀνακοινώσεις καί μέ στατιστικές καί ὁμολογεῖται ἀπό τίς ἴδιες τίς καρδιές, πού νοιώθουν προδομένες καί παραλυμένες.

῾Η δεύτερη ἐμπλοκή εἶναι τά ναρκωτικά. Μάστιγα θανατηφόρα, πού πληγώνει τή νεανική ζωντάνια, κλέβει τή δύναμη, γκρεμίζει τά ὄνειρα,  καί ἀφήνει, στήν ἄκρη τοῦ δρόμου τῆς ζωῆς, ἐρείπια, ἀπομεινάρια ἀνθρώπινων ὑπάρξεων.

Πῶς διακινοῦνται τά ναρκωτικά καί πῶς φτάνουν στά χέρια τῶν παιδιῶν μας, τό γνωρίζουν ὅλοι. Καί ἡ ἀνώτατη πολιτική ἡγεσία καί ἡ κατεστημένη δικαστική ἐξουσία καί ἡ προνομιακή κοινότητα τῶν δασκάλων καί παιδαγωγῶν τῆς νεότητας καί οἱ πατεράδες καί οἱ μανάδες, πού δίνουν ζωή καί τρέφουν μέ ὄνειρα τά παιδιά, ὅλοι διαθέτουν, μικρή ἤ μεγάλη, ἐνημέρωση γιά τήν ἐμπορεία τῆς ἀποβλάκωσης καί ἐξουθένωσης. ῾Ωστόσο, ἡ ἀντίδραση εἶναι ἀναιμική καί ἀναποτελεσματική.

Προχωρῶ στήν ἐπισήμανση τῆς τρίτης ἐμπλοκῆς. Πρόκειται γιά τήν ἀφόρητη μοναξιά, πού κατακυριεύει, σήμερα, τή νεανική ψυχή καί τήν ἀναγκάζει νά περπατάει, δίχως τό γέμισμα τῆς συντροφικότητας καί τῆς ἀγάπης, ἄγνωστη καί ἄφιλη, δίχως τή ζεστασιά τῆς στοργῆς καί δίχως τή συμπαράσταση κατά τίς ὧρες τῆς περιπέτειας καί τῆς ὀδύνης, στίς διογκωμένες πληθυσμιακά σύγχρονες πολιτεῖες μας.

Καί, δυστυχῶς, ἀπόληξη ὅλων αὐτῶν τῶν ἐμπλοκῶν, πού ἡ καθεμιά κλονίζει καί ἀποδυναμώνει θανάσιμα τίς νεανικές ὑπάρξεις, εἶναι τό ἔσχατο τόλμημα, ἡ φυγή στήν αὐτοκτονία. Οἱ στατιστικές, πού ἐμφανίζονται κάθε τόσο σέ κρυφές στῆλες τῶν ἐφημερίδων, εἶναι τρομακτικές. Οἱ τελευταῖες ἀπ᾿ αὐτές, ἀνεβάζουν τόν ἀριθμό τῶν νέων ἀδελφῶν μας, πού ἔνοιωσαν νά γεμίζει τίς ψυχές τους τό σκοτάδι καί ἡ ἀπόγνωση καί πῆραν τήν ἀπόφαση νά πνίξουν τά ὄνειρα καί νά κόψουν τό νῆμα τῆς ζωῆς τους, σέ 6.000 περιπτώσεις, γιά ἕνα καί μόνο χρόνο. Μπορεῖτε νά τό συλλάβετε; Στή μικρή μας πατρίδα, μέ τό συρρικνωμένο πληθυσμό της, 6.000 παιδιά, ἀπό 14 ἴσαμε 18 χρονῶν, χάνουν τή δύναμη τῶν ὀνείρων, νοιώθουν σβησμένο ὁλότελα τό φῶς τῆς ἐλπίδας καί κάνουν τό ἅλμα πρός τό σκοτεινό μνῆμα.          

῞Ολες αὐτές οἱ ἐμπλοκές εἶναι βιώματα καί παθήματα τῆς σημερινῆς νεολαίας. ῾Ομολογημένες καί ὑπογραμμισμένες. ᾿Αλλά -κατά λαθεμένη ἤ σκόπιμη ἐκτίμηση- δέν ἀποτυπώθηκαν στά συνθήματα τῆς ὀργανωμένης νεανικῆς ἐξέγερσης, οὔτε ἀναγράφηκαν στά κατάστιχα τῶν αἰτημάτων της. Τό “γιατί;” παραμένει ὡς ἐρωτηματικό καί, γιά πολλούς, ὡς αἴνιγμα. ῏Αραγε δέν ἔνοιωσαν τήν ἀνάγκη νά τίς προβάλουν καί νά  τίς καταγγείλουν οἱ νέοι μας, αὐτοί, πού βιώνουν τήν κρίση καί ὑφίστανται τίς τραγικές ἐπιπτώσεις τῆς μοναξιᾶς, τῶν ναρκωτικῶν καί τῆς κατάθλιψης; ῎Η, μήπως, ἡ κρυφή καθοδήγηση τῆς πολιτικοποιημένης ὁμάδας κρούσης καί πρόκλησης ταραχῶν ἔκρινε, ὅτι ἡ ἐπικέντρωση τῆς καθολικῆς, λαϊκῆς προσοχῆς μόνο στίς τραγικές ἐξελίξεις τοῦ σημερινοῦ οἰκονομικοῦ κράχ, στόν ἐγωκεντρισμό καί στήν ἀναισθησία τῶν παραγόντων τοῦ ἄμετρου πλούτου καί στήν κλειστή ἀγορά, πού δέν ἀφήνει χῶρο γιά τήν ἀναπτυσσόμενη νεότητα, ἀποτελοῦν σαλπίσματα ἀφυπνιστικά, ἱκανά νά γκρεμίσουν τήν ἐφήμερη πολιτική ἡγεσία καί νά ἀνοίξουν τό δρόμο, γιά τήν “προσκαρτεροῦσα” διάδοχη;

***

Τήν ἀποσαφήνιση αὐτῶν τῶν ἐρωτηματικῶν τήν παραπέμπω στούς ἁρμόδιους ἀναλυτές τῶν καθαρά πολιτικῶν ἐξελίξεων. ᾿Εγώ καλῶ τούς ἀναγνῶστες μου σέ μιά καί μοναδική ἐπισήμανση:

Οἱ νέοι μας, μέ τίς φωνές τους καί μέ τίς διαμαρτυρίες τους καί μέ τούς ἐμπρησμούς τους, ἔστησαν στά ἑδώλια τῆς κρίσης καί τῆς ἐνοχοποίησης ὁλόκληρο τόν πολιτειακό μηχανισμό. Μέ ὅλες τίς διακλαδώσεις του. Καί μέ τήν ποικιλότητα τῶν ἁρμοδιοτήτων του. Καί μέσα σ᾿ αὐτό τό πολύπλοκο καί πολυποίκιλο σύστημα, ἐνέταξαν καί τήν ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος. Τή θεώρησαν καί τήν ὑπολόγισαν ὡς ἕνα μέρος, ἕνα ἐξάρτημα καί ἕνα συντελεστή τῆς γενικῆς ἀρρυθμίας καί τῆς κακοδαιμονίας τοῦ σύγχρονου κοινωνικοῦ καί οἰκονομικοῦ μας status. Καί τή φόρτωσαν μέ τίς κατηγορίες τῆς ἀσυμπάθειας καί τῆς περιφρόνησης στά προβλήματα καί στίς πικρίες τῆς νέας γενιᾶς.

῾Η ὀργισμένη ἐξαγγελία μομφῆς σέ βάρος τῆς ᾿Εκκλησίας, ἐξ αἰτίας τῶν ἐπιφυλάξεών Της ἤ τῆς ἀπροθυμίας Της νά δραστηριοποιηθεῖ καί νά ἡγηθεῖ στόν ἀγώνα, γιά τήν ἐπίλυση τῶν νεανικῶν αἰτημάτων, πού ἀναφέρονται στήν αὐριανή ἐπαγγελματική τους ἔνταξη καί στήν ἐξασφάλιση ἐπαρκῶν πόρων γιά τή μετοχή στό ἀπολαυστικό τραπέζι τῆς εὐμάρειας, ἔχει ἕνα στίγμα δικαιολογημένης ἀφετηρίας, ἀλλά καί ἕνα στίγμα σκόπιμης ἤ ἀθέλητης παραπλάνησης.

῾Η σκόπιμη ἤ ἀθέλητη παραπλάνηση, πού ἀποτελεῖ τό ὑπόβαθρο τῆς νεανικῆς καταφορᾶς, ἔγκειται στό γεγονός, ὅτι οἱ νέοι μας εἶδαν ἤ καί ἔνοιωσαν τήν ᾿Εκκλησία μόνο σά θεσμό δεμένο καί ἐξαρτημένο ἀπό τό Κράτος. Σάν ὑπηρεσία ἐνταγμένη στό σύστημα διαπλοκῆς τῶν ἐγωκεντρικῶν συμφερόντων καί τῶν πολλαπλῶν διακρίσεων. Δέν τούς δόθηκε ἡ εὐκαιρία ἤ δέ θέλησαν νά προσεγγίσουν τήν ᾿Εκκλησία καί νά τή γνωρίσουν ὡς Σῶμα ἀνεξάρτητο, θεμελιωμένο στή βάση τοῦ Σταυροῦ τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ῾Ως φορέα μηνυμάτων ὑπαρξιακῆς ἀπελευθέρωσης ἀπό τήν τυραννία καί τήν ἐξουθένωση τῆς ὑλοφροσύνης καί ὡς παραστάτη στήν ἀναζήτηση φωτισμένου ὁράματος καί καταξιωμένου νοήματος τῆς σύντομης, ἀλλά καί πολύτιμης διαδρομῆς τοῦ βίου. Τή χτύπησαν καί τήν πολέμησαν, γιατί πίστεψαν, ὅτι ἐνέχεται, ὡς ἑταῖρος καί μέτοχος, στήν ἰδιοτελή κατανομή τοῦ πλούτου καί τῶν κοσμικῶν προνομίων καί -παράλληλα- στήν περιθωριοποίηση τῶν ὀνείρων τῆς διάδοχης γενιᾶς καί στήν ἐκμετάλλευση τοῦ δυναμισμοῦ της.

῾Η καταφορά τῆς νεολαίας μας ἐνάντια στήν ᾿Εκκλησία οἰκοδομεῖται στήν πλανεμένη μονόπλευρη φωτογράφηση τῆς ᾿Εκκλησίας. ᾿Αναλαμβάνω, ὅμως, τήν εὐθύνη νά τή δικαιολογήσω -ὄχι νά τήν καλύψω- γιατί ἡ μακρά πρόσδεση τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοίκησης στό ἅρμα τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας προκάλεσε ἀλλοίωση τῆς χαρισματικῆς ποιμαντικῆς ὑπευθυνότητας καί παρουσίασε τό προφίλ τοῦ ᾿Επισκόπου ὡς πιστό ἀντίγραφο τοῦ προφίλ τοῦ κρατικοῦ ἄρχοντα.  

῾Η ᾿Εκκλησία, σέ διάστημα 180 χρόνων, εἶναι ἐξαρτημένη ἀπό τό Κράτος. Καί -κατά συνέπεια- δέσμια στίς θελήσεις καί  στούς προγραμματισμούς παραγόντων, πού δέν ἔχουν κανένα πνευματικό δεσμό καί καμμιά κοινωνία μέ τά ὁράματα τῆς ᾿Εκκλησίας. ῾Η πραγματική Της ζωή καί ἡ ἀτίμητη προσφορά Της ἐκδιπλώνονται ἔξω ἀπό τό κιγκλίδωμα τῆς Κρατικῆς ἐπιτήρησης καί μακρυά ἀπό τούς σχεδιασμούς τῆς ὑπαρξιακῆς καταδυνάστευσης. ᾿Αλλά ἡ συχνή παρουσία τῆς ἡγεσίας Της στήν πλουμιστή ἐξέδρα τῆς Κρατικῆς ἐξουσίας καί ἡ πολλαπλή -συχνά σκοτεινή- διαπλοκή Της μέ τούς μηχανισμούς καί μέ τά πρόσωπα τοῦ Κυβερνητικοῦ χώρου, τήν ἐμφανίζουν “ἐκκοσμικευμένη” καί φαλκιδευμένη “εἰς πειρασμόν καί ἐπιθυμίας πολλάς ἀνοήτους καί βλαβεράς, αἵτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειαν” (Α΄ Τιμοθ. στ΄ 9).

***

῾Η δικαιολογημένη ἀφετηρία τοῦ νεανικοῦ ξεσπάσματος -ἔστω καί ἄν ἡ πλειονότητά τους δέν τή συνειδητοποιοῦν ἤ δέν τήν ἀναγνωρίζουν- εἶναι ἡ ἐπί αἰῶνες γόνιμη παρουσία τῆς ᾿Εκκλησίας στό κοινωνικό γήπεδο καί τό ἀναφαίρετο δικαίωμά Της νά ἐκφέρει λόγο ἀποφασιστικό στή διαδικασία χειραγώγησης τῆς ἀνθρώπινης ὑπόστασης καί στή διαμόρφωση τοῦ κοινωνικοῦ καί πολιτιστικοῦ μοντέλου, ἀλλά, ταυτόχρονα, ὑπέχει καί βαρύτατη εὐθύνη γιά τό κλίμα τῆς κατάθλιψης καί τῆς ἀπογοήτευσης, πού ὑποδέχεται, στή συγκεκριμένη ἱστορική στροφή, τή στρατιά τῶν νέων μαχητῶν τῆς ζωῆς.

῎Εστω καί ἄν τά τρέχοντα κοσμικά συγκροτήματα πασκίζουν νά τήν ἀπομονώσουν, νά τήν πετάξουν ἔξω ἀπό τό γήπεδο τῆς προσφορᾶς καί τῆς δημιουργίας, ἔστω καί ἄν τή σπιλώνουν μέ τή ρετσινιά, ὅτι δέν εἶναι τίποτα ἄλλο, παρά ἕνα ἀπολίθωμα τοῦ μακροῦ παρελθόντος, ἡ ζωντάνια Της παραμένει ἀκατάβλητη καί ὁ λόγος Της οὐσιαστικός καί καθοδηγητικός γιά τίς ἀνθρώπινες ὑπάρξεις.

῾Ο σαρκωμένος Υἱός τοῦ Θεοῦ διακήρυξε· “᾿Εγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή” (᾿Ιωάν. ιδ΄ 6). Καί ἡ ᾿Εκκλησία λιτανεύει αὐτή τήν ᾿Αλήθεια μέσα στόν ἀσταμάτητο κλυδωνισμό τῆς ἱστορίας καί τήν ἐκδιπλώνει μπροστά στά μάτια καί στίς καρδιές, πού ζητοῦν φῶς καί καθοδήγηση.

῎Εχοντας αὐτή τήν ἀποστολή ἡ ᾿Εκκλησία καί αὐτή τήν εὐθύνη, εἶναι φυσικό νά κρίνεται ἤ καί νά κατακρίνεται γιά τίς ὅποιες παραλείψεις τῶν λειτουργῶν Της καί γιά τίς ὅποιες, ἄθεσμες, προσχωρήσεις τους στό πνεῦμα καί στίς ἐκτροπές τοῦ κοσμικοῦ περιβάλλοντός τους.

***

᾿Εδῶ θά ἤθελα νά κάνω μιά στάση ἐξομολογητικῆς ἀναφορᾶς στή διάδοχη γενιά μας. Νά μιλήσω ὄχι γιά τά δικά τους λάθη, ἀλλά γιά τά δικά μας.

῎Οχι γιά τίς διάστροφες προπαγάνδες, πού ἀράδιασαν στό δρόμο τους τήν ποικιλόχρωμη ἀπάτη, ἀλλά γιά τόν ξύλινο λόγο καί τή φτηνή ὡραιολογία τῶν φορέων τοῦ ἡγετικοῦ ἐκκλησιαστικοῦ χαρίσματος, πού δέ φωτίζουν τούς ὁρίζοντες τοῦ βίου καί δέν ἐμφυσοῦν ῞Αγιο Πνεῦμα στά βάθη τῆς νεανικῆς ψυχῆς.

῎Οχι γιά τήν παγωνιά τῆς ἀδιαφορίας, πού κυριαρχεῖ στίς ἐγωκεντρικές πολιτιστικές δομές καί εἰσβάλλει, ὡς νόθος ἡγετικός δανεισμός, στά ἐκκλησιαστικά διευθυντήρια, ἐπηρεάζοντας ἀρνητικά τήν κοινή γνώμη  καί κάνοντας τό νεανικό περπάτημα ἐγχείρημα ἀπόγνωσης. ᾿Αλλά γιά τήν ἀπόψυξη τῆς ἀγάπης στίς καρδιές, πού τάχτηκαν νά τή διατηροῦν ἀμείωτη καί ἀνόθευτη καί νά τή μεταλαμπαδεύουν, ὡς φῶς καί ζεστασιά τοῦ οὐρανοῦ στήν ἀνθρώπινη κοινωνία μας.

῎Οχι γιά τήν ἐκμετάλλευση, πού ἔχει καταντήσει πίστη καί θεωρία καί τρόπος ζωῆς. ᾿Αλλά γιά τή συναδέλφωση κάτω ἀπό τήν πατρική προστασία τοῦ κοινοῦ, μεγάλου Πατέρα καί Πλάστη μας. 

Ναί, θέλω νά βεβαιώσω καί νά προσυπογράψω, ὅτι στήν πρόκληση αὐτῆς τῆς καταλυτικῆς ἔκρηξης, αὐτοῦ τοῦ ἀδιέξοδου, πού ἔφερε στό ὅριο ζωῆς καί θανάτου τή νεολαία μας, ἔχουμε μεγάλο μερίδιο εὐθύνης καί ὅλοι ἐμεῖς, πού δέν προβάλαμε μπροστά της, ὡς ἄνοιγμα γνώσης, ὡς γεύση ἐμπειρίας καί ὡς δεῖγμα πράξης τήν κοινωνία τῆς ᾿Αγάπης, πού θεμελιώθηκε τή βραδυά τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, ὑπογράφηκε στή βάση τοῦ Σταυροῦ καί ἀναπτύχτηκε, σέ διάσταση οἰκουμενική, ἀκόμα καί μέσα στίς ὁρμητικότατες θύελλες τῶν διωγμῶν καί στά βαρβαρότατα αἱματοκυλίσματα τῶν τυραννικῶν συστημάτων.

Νύσταξε καί ἀποκοιμήθηκε ἡ δική μας φρόνηση καί τά παιδιά μας διδάχτηκαν τήν ἀπονιά, τράφηκαν μέ τά συνθήματα τῆς ἐπιθετικότητας καί ποτίστηκαν μέ τό ἀφιόνι τοῦ μίσους.

Μέσα στά σπίτια τους, ἐκεῖ, πού στήθηκε τό λίκνο τους καί ἀνοίχτηκε ἡ πρώτη ἀγκαλιά, δέ διάκριναν τήν κοινή, ἀγαπητική δέσμη τῶν γονιῶν τους, νά τά φωτίζει καί νά τά ζεσταίνει. Κάπου ἐκεῖ, στίς παγωμένες κάμαρες τοῦ καλοστολισμένου σπιτικοῦ τους, ἀνακάλυψαν κρυμμένη τήν καχυποψία, τήν ψυχρότητα, τήν ἀπώθηση, ὅλα τά ἀρνητικά αἰσθήματα, πού ἀντιστρατεύονται στήν ἀγάπη καί γκρεμίζουν τό ἀνάκτορο τῆς στοργῆς.

Καί σάν πέρασαν τά πρῶτα τους χρόνια, πολλά ἀπό αὐτά εἶδαν νά γκρεμίζεται, ὁλοκληρωτικά καί ὁριστικά, τό ἀνάκτορο, τό ὑψωμένο γιά νά στεγάσει τήν οἰκογενειακή ἀγάπη. ῎Εχασαν, ξαφνικά καί ἀπότομα, ἀπό μπροστά τους τή φυσιογνωμία τοῦ πατέρα ἤ τῆς μάνας καί εἶδαν νά θρονιάζεται στήν πατρική ἤ στή μητρική θέση ἕνα ξένο πρόσωπο, ἕνας ψυχρός καί ἀπρόσιτος “πατέρας” ἤ μιά κρύα καί ἀδιάφορη “μάνα”, πού δέ διάθεταν στίς καρδιές τους ἀποθέματα στοργῆς καί δέν εἶχαν τόν τρόπο νά ἀγκαλιάσουν τό νεαρό βλαστάρι καί νά τό ζεστάνουν μέ τή γονική ἀγάπη τους. Μέσα σ᾿ αὐτές τίς συνθῆκες, πῶς νά νοιώσουν καταξιωμένο τό πρόσωπό τους καί πῶς νά ἀγαπήσουν τήν ἀνθρώπινη μάζα, πού στροβιλίζεται γύρω τους;

Μέσα στά σχολειά τους, δάνεισαν τήν προσοχή τους στήν ἕδρα, γιά νά πάρουν γνώση ζωῆς καί ἐλπίδα καταξίωσης. Καί δέν ἄκουσαν, παρά μονάχα τυποποιημένες διδαχές, πού ἐνημέρωναν γιά τήν πρόοδο τῆς ἐπιστημονικῆς ἔρευνας ἤ τῆς τεχνικῆς ἀνάπτυξης. Χρόνια ὁλόκληρα στά θρανία, δέν ἄκουσαν ἔστω καί ἕνα λόγο, γέννημα ἀνύσταχτης, πνευματικῆς ἀναζήτησης, πού νά προσεγγίζει ὑπεύθυνα τό μυστήριο τῆς ζωῆς καί νά χειραγωγεῖ στήν πληρότητα τῆς εὐτυχίας. ᾿Αντίθετα, ἡ ἀκοή τους καί ἡ καρδιά  τους φορτίστηκαν μέ τά μίση τοῦ πεζοδρομίου καί μέ τή σκληρότητα τοῦ ἐκδικητή.

Στά χρυσά χρόνια τῆς ἐφηβείας τους, στή στροφή τοῦ δρόμου, πού οἱ καρδιές ἀναζητοῦν τήν ἰσόβια συνοδοιπορία μέ τό πρόσωπο τῆς ὑπέρτατης ἀγάπης, τό “σύζυγο” ἤ τή “σύζυγο” καί ὁραματίζονται τόν ὅρκο τῆς ὁλοκληρωτικῆς ἀφοσίωσης, τό μοίρασμα τῶν πόθων καί τῶν μόχθων, τό κοινό σκύψιμο στό λίκνο τοῦ βρεφικοῦ κλάματος καί τοῦ ἁγνοῦ, παιδικοῦ χαμόγελου, τά παιδιά μας ἀπομονώθηκαν καί ἀποξενώθηκαν ἀπό τήν ὀμορφιά τῆς συζυγικῆς ἀφοσίωσης και στρατεύτηκαν στήν ἀναζήτηση τῆς μαγείας τοῦ σέξ καί στό κυνήγι τῆς ὑπερτονισμένης “ἀπελευθέρωσης” πού θυσιάζει τή στέρεη, ἰσόβια ἐμπειρία τῆς ἀφοσίωσης στό βωμό τῆς στιγμιαίας ἀπόλαυσης καί τῆς ἀένναης ἀλλαγῆς. Φλόμωσαν μέ τά κηρύγματα καί τίς διδαχές τῆς σεξουαλικῆς ἀσυδοσίας. Καί δέν ἄκουσαν οὔτε μιά λέξη ἐνημέρωσης καί διδαχῆς, ὅτι “ἔρωτας”  σημαίνει σφοδρή, ὁλόψυχη καί ἀκατάλυτη ἀγάπη, ἑνότητα ψυχῶν, πού δέν τήν κλονίζει καί δέν τήν ἀκυρώνει οὔτε ὁ θάνατος.   Καί τό ἀποτέλεσμα ποιό ἦταν; Οἱ νέοι μας ἀπομονώθηκαν καί εὐτελίστηκαν στήν τραγική δοκιμή τῶν διαδοχικῶν διαζυγίων, στή διαπάλη μέ τό βρυκόλακα τοῦ ἔιτζ καί στήν ἀναμέτρηση μέ τήν παγερή μοναξιά.

Μετά ἀπό ὅλες αὐτές τίς σκοταδιστικές παραπλανήσεις καί τά ἰδιοτελή προγράμματα πολιτικῆς -καί μόνο- ἐκμετάλλευσης τῆς νεανικῆς ἀπόγνωσης, δέ δικαιοῦται κανένας ἀπό τούς ψυχρούς παρατηρητές τῶν σύγχρονων κοινωνικῶν καί πολιτιστικῶν ἐξελίξεων, νά ἐκπλήσσεται καί νά διαμαρτύρεται, γιά τίς κουκοῦλες τῶν νέων μας, πού κρύβουν τά ἀπογοητευμένα ἤ καταντροπιασμένα “πρόσωπά” τους καί γιά τά ρόπαλα, πού τά ὑψώνουν, γιά νά σηματοδοτήσουν τήν ἀκραία ἀποστροφή τους καί τή μανία τους, ἐνάντια στή ρυτιδωμένη γενιά, πού τούς ἄφησε, σά μοναδική κληρονομιά, τή μοναξιά καί τήν κοινωνική ἀπαξίωση.

***

Δέν ἔχω, τούτη τήν ὥρα, τήν παραμικρή ἐγγύηση, πώς ἡ πλειονότητα τῶν σημερινῶν νέων μας διαθέτει τό κουράγιο νά σταθεῖ καί νά δώσει προσοχή σέ μιά προβληματισμένη καί βαθειά πονεμένη ἐξαγόρευση ἑνός λειτουργοῦ τῆς ᾿Ορθόδοξης ᾿Εκκλησίας, πού βιώνει, γιά δεκαετίες ὁλόκληρες τίς δραματικές ἀνακατατάξεις καί σηκώνει, στούς δικούς του ὤμους, ἕνα σημαντικό μερίδιο τῆς ὀδύνης. Θά τολμήσω, ὅμως, νά ἐκφραστῶ ἐλεύθερα καί τίμια, τουλάχιστο γιά κείνους, πού βάζουν αὐτί νά ἀκούσουν καί τήν ἄλλη ἄποψη.  Θά διατυπώσω, ὄχι σέ σχῆμα συμβουλῶν, ἀλλά σέ ὁρμητικό ξέσπασμα αὐτοκριτικῆς καί γόνιμης κριτικῆς, τά λάθη τῆς σημερινῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ἡγεσίας, πού -σέ ἔκταση καί σέ ἔνταση ὄχι τυχαία- ἀποτελοῦν συνέπεια τῆς ἔνταξής της στό κοσμικό σχῆμα τῆς Πολιτειακῆς καί πολιτικῆς ἐξουσίας. Τῆς κακόγουστης ἀντιγραφῆς τῶν ὑπεροπτικῶν κοσμικῶν συμπεριφορῶν.  Τῆς ἕλξης ἀπό τή μαγεία τῆς χλιδῆς. Τῆς ἀκύρωσης τοῦ σχήματος διακονίας, πού προσδιόρισε μέ σαφήνεια ὁ ᾿Εσταυρωμένος καί ᾿Αναστημένος ᾿Αρχηγός τῆς ᾿Εκκλησίας μας, ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός καί τῆς υἱοθέτησης τῆς, “ἀπό καθέδρας”, ἐξαπόλυσης διαταγῶν καί διδαχῶν, πού προτρέπουν τήν ἐκκλησιαστική οἰκογένεια σέ πλήρη καί ἀδιαμαρτύρητη καθυπόταξη στή “δεσποτική” αὐθεντία.

᾿Αγαπημένοι μας νέοι. Τό θησαύρισμα τῆς ᾿Ορθόδοξης ᾿Εκκλησίας μας, τά γεγονότα, πού ἐκπροσωπεῖ καί τά ἀγαπητικά ἀνοίγματα τῶν ἁγίων Της, ἐκπέμπουν ἀέναο φῶς καί κληροδοτοῦν μέ ἀνεκτίμητες ἐμπειρίες τήν “ἐν συνεχῇ ἐξελίξει καί δραματικῇ ἐμπλοκῇ” ἀνθρώπινη γενιά μας.

᾿Εμεῖς, ὡστόσο, οἱ τιμημένοι μέ τήν εὐθύνη τοῦ δασκάλου καί ποιμένα, ἔχουμε λοξοδρομήσει ἀπό τήν ἀποστολή μας, υἱοθετώντας ἤ ἀντιγράφοντας τά σαθρά, κοσμικά διοικητικά μορφώματα.

᾿Αναπτύξαμε τή γραφειοκρατία καί ἀκυρώσαμε τή χαρισματική διαποίμανση.

Στήσαμε ἕνα “συμβατικό” καί “κακέκτυπο” ὑπουργεῖο πνευματικῆς παιδείας, δίχως “παιδεία”.

Διακηρύξαμε στό λαό τήν πρόθεσή μας νά ἀνεγείρουμε ἕνα ὑπουργεῖο προνοίας καί μέριμνας καί περιορίσαμε στό “μηδέν” καί τήν πρόνοια καί τήν, κατ᾿ ἄτομο, μέριμνα.

᾿Αναγγείλαμε τό φιλόδοξο σχέδιο, νά ἐγκαινίσουμε ἕνα ὑπουργεῖο οὐσιαστικῆς πνευματικῆς ἀνάπτυξης, πάνω στά πρότυπα τῶν ἀκοίμητων Πατέρων μας καί ἀπορροφηθήκαμε στή διαδικασία τῆς ραστώνης καί τοῦ προσωπικοῦ πλουτισμοῦ.

Τολμήσαμε νά ἐμφανίσουμε, ὡς δεσμευτική παράδοση, τό μόχθο τῶν ἁγίων Πατέρων μας καί μείναμε στίς διαδικασίες, πού ἀποδομοῦν τό μεγάλο μας χρέος.

Βγήκαμε στήν κοινωνική δημοσιά φορώντας “ἐν κομπασμῷ” τά διάσημα τοῦ σταυρώσιμου λειτουργήματός μας καί περπατήσαμε σάν αὐτοκρατορικοί ἡγεμόνες, προβάλλοντας, μέ ἀρρωστημένη ἔπαρση, “τό μεγαλεῖο μας” καί ἀφανίζοντας τίς ἐπιταγές τοῦ χρέους μας.

Μιλήσαμε τήν ξύλινη γλώσσα τῆς ἐποχῆς, τή διάλεκτο, πού χρησιμοποιοῦν οἱ κατά καιρούς λαοπλάνοι καί ἀποξενωθήκαμε ἀπό τήν ἀμεσότητα τοῦ ζωντανοῦ, ὑπαρξιακοῦ διαλόγου, πού ἀνοίγει ὁρίζοντες καί θερμαίνει καρδιές.

῞Ολες αὐτές οἱ ἐκτροπές, ναί, βαρύνουν τήν ἐκκλησιαστική ἡγεσία τῆς γενιᾶς μας καί -κατά προέκταση- τῆς γενιᾶς σας. Καί ἐγείρουν ἀνάχωμα στήν πρόσβασή μας σέ κοινό χῶρο ὁραματισμῶν καί σέ κοινό στάδιο δράσης.                       

᾿Αλλά, σᾶς ἱκετεύω, μή μείνετε στήν τομογραφία τῶν δικῶν μας ἀτοπημάτων. ᾿Ανοιχτεῖτε, ἐλεύθεροι, στούς ὁρίζοντες, πού φωτίζει ἡ ᾿Εκκλησία. Καί κάνετε δικά σας τά μεγάλα μηνύματα καί τά ἀνεκτίμητα θησαυρίσματα, πού καταυγάζουν τήν ἱστορία μας.

Μέ βάση τήν καινούργια σας ἐμπειρία θά ἐμπλουτίσετε, ἀλλά καί θά καθάρετε τόν καταλογισμό, πού συντάξατε καί ἀρχειοθετεῖτε σέ βάρος τῆς ἀπερχόμενης γενιᾶς. Παράλληλα, θά ἀνακαλύψετε καί θησαυρίσματα ἀναξιοποίητα, ἱκανά νά διαλύσουν τή σκοτεινιά τοῦ νέου αἰώνα μας καί νά καταυγάσουν τό μονοπάτι τῆς πορείας σας. Νά σᾶς μιλήσουν καί νά σας ποῦν “τί ἐστιν ἄνθρωπος καί ὅση τοῦ ἡμετέρου γένους ἡ εὐπρέπεια...”. Νά σᾶς χειραγωγήσουν στήν κοινωνία τῆς ἀγάπης. Νά φωτίσουν τόν πίνακα τῆς προσωπικῆς σας καταξίωσης. 

Προσπεράστε, φίλοι νέοι, τή δική μας μικρότητα καί τή δική μας ἀδράνεια. 

᾿Ανοῖξτε σεῖς, μέ τόν ἐνθουσιασμό σας καί τήν ὁρμή σας, τίς πύλες τῆς ᾿Εκκλησίας μας. Καί μπῆτε νά ἀπολαύσετε τήν “ἄλλη” ποιότητα τῆς ζωῆς καί τόν ἄλλο, ἀτέρμονα, πλοῦτο τῶν ὁραμάτων Της καί τῶν βιωμάτων Της.