† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ», 2-9-1994
Η αιχμαλωσία της ψήφου
Στο παρακάτω κείμενο (Ορθόδοξος Τύπος 2-9-1994) του μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου (υπογράφεται με το όνομα ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΣ) περιγράφεται με απλό τρόπο πως κατόρθωσε ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ να πετύχει την αιχμαλωσία της ψήφου των συνοδικών Αρχιερέων. Εξωτερικά να φαίνεται ότι λειτουργεί η Σύνοδος στην πράξη όμως να είναι δεσμευμένοι οι συνοδικοί (για ποικίλους λόγους που αναφέρονται) ώστε να μην ψηφίζουν κατά συνείδηση.
Τα εκκλησιαστικά διοικητικά σώματα, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος και η Σύνοδος της Ιεραρχίας, βρίσκονται υπό συνεχή αιχμαλωσία. Δεν λειτουργούν ελεύθερα. Δεν ψηφίζουν δημοκρατικά.
Το Συνοδικό σύστημα διοικήσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας θεμελιώνεται πάνω στην αρχή της ισότητας, της ελευθερίας και της υπευθυνότητας όλων των επισκόπων. Δεν αναγνωρίζεται η υπεροχή του ενός. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία κλίματος εξαρτήσεως και υποτέλειας των πολλών. Ο πρόεδρος του Σώματος είναι πρώτος μεταξύ ίσων. Έχει το δικαίωμα να προεδρεύει. Όχι, όμως, και να εξουσιάζει.
Το παπικό πρωτείο εξουσίας είναι άγνωστο κι απόβλητο στην αυλή της Ορθοδόξου ελευθερίας και κοινωνίας. Η γνώμη όλων είναι ισότιμα σεβαστή, γιατί είναι καρπός προσευχής και αυτοπαραδόσεως στην οδηγία του Αγίου Πνεύματος. Και η ψήφος κατατίθεται με την ευλάβεια της Μυστηριακής λειτουργίας και με την ευθύνη της διαποιμάνσεως του λογικού ποιμνίου.
* * *
Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ με μια σειρά πανούργων μεθοδεύσεων κατάφερε να αφαιρέσει από τους Συνοδικούς συνέδρους την ελευθερία της γνώμης και την ελευθερία της ψήφου. Κατέλυσε το Ορθόδοξο πολίτευμα. Κι εγκατέστησε παπική απολυταρχία.
Η Σύνοδος συνέρχεται τυπικά και λειτουργεί σαν λόχος εξαρτημένος απ’ τη διαταγή του λοχαγού. Πριν ακόμα συνεδριάσει, η πορεία της συζητήσεως έχει προδιαγραφεί και οι αποφάσεις έχουν αποκρυσταλλωθεί. Δεν εισάγεται το θέμα, για να αναζητηθεί από το Άγιο Πνεύμα η λύσι. Δεν υπολογίζονται οι γνώμες, αν είναι σωστές ή πολλές. Απλώς μεθοδεύεται η παροχή της ψήφου, η αναφώνησι του «ναι» και του «σύμφωνος» στην αρχιεπισκοπική εντολή.
Και η άσκησι βίας είναι περισσότερο μεθοδευμένη και περισσότερο αισθητή στις περιπτώσεις, που θέμα της ημερησίας διατάξεως είναι η εκλογή Μητροπολιτών. Γιατί κατά τις παραμονές των εκλογών ο προκαθήμενος δραστηριοποιείται. Βγαίνει από το καβούκι της αδρανείας του. Και κινείται με έντασι και μαεστρία συνωμότη, προκειμένου να πιέσει και να αναγκάσει τους εξαρτημένους Μητροπολίτες να αναδείξουν με την ψήφο τους άτομο της δικής του προτιμήσεως. Στόχος του είναι και το νέο μέλος της ιεραρχίας να εξαρτάται από αυτόν, να συμμορφώνεται με την προσταγή του και να ψηφίζει πάντοτε το δικό του σχέδιο.
Για να γίνει περισσότερο κατανοητή η αιχμαλωσία της ψήφου, αναγκαζόμαστε να παρουσιάσουμε και να αναλύσουμε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα. Είναι τυπικό και επαναλαμβάνεται. Αποτελεί μέθοδο εξανδραποδισμού. Σύστημα βιασμού της συνειδήσεως και προθέσεως στο άρμα της απόλυτης εξαρτήσεως.
Ο Μητροπολίτης Ζακύνθου Παντελεήμων ικέτευε την ανάδειξί του σε Μητροπολίτη. Προωθήθηκε πριν δεκαεπτά χρόνια στη Μητρόπολι Ζακύνθου. Σε μια Μητρόπολη που δεν εχήρευε. Ο ποιμενάρχης της κ. Απόστολος είχε απομακρυνθεί με βίαιο τρόπο και με όργανο τις Συντακτικές Πράξεις του δικτάτορα Ιωαννίδη.
Ο νέος Ζακύνθου Παντελεήμων αισθάνθηκε υποχρεωμένος για την εκλογή του σε Μητροπολίτη. Αλλά και εξαρτημένος, γιατί κρεμόταν πάνω απ’ το κεφάλι του η δαμόκλειος σπάθη της επιστροφής του κ. Αποστόλου. Επέζευσε, λοιπόν στο άρμα του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ και προσπαθούσε να συμμορφώνεται πάντοτε με την θέλησι του αμαξηλάτη, για να μπορεί να διατηρεί την εύνοιά του και την προστασία του.
Αργότερα, σαν πέρασε λίγο ο χρόνος και ξεθάρρεψε, τότε άρχισε να νοιώθει στενόχωρα στο νησί του αγίου Διονυσίου. Κι άπλωσε τις φιλοδοξίες του σε κάποια Μητρόπολι, που θα διάθετε περισσότερο πλούτο και μεγαλύτερη δέσμη προβολής. Το μάτι του στηλώθηκε στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Σε μια απ' τις μητροπόλεις, που δορυφορούν την πρωτεύουσα. Κι ο νέος του αυτός προσανατολισμός τον έφερε ξανά ικέτη στα πόδια του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ.
Άρχισε να παρακαλεί. Να ζητάει τη χάρι της μεταθέσεως. Και να εκφράζει τα αισθήματα της απόλυτης υποταγής του στον ευεργέτη του.
Ο αρχιεπίσκοπος όχι μόνο δεν τον αποθάρρυνε, αλλά προσπάθησε να τροφοδοτήσει αυτή του την φιλοδοξία. Εκείνος εκλιπαρούσε. Και ο προκαθήμενος τού υποσχόταν. Τον καθυσήχαζε, ότι θα καταβάλει κάθε προσπάθεια, για να υλοποιηθεί η επιθυμία του.
Αλλ’ όταν το σύνδρομο της φιλοδοξίας περνούσε απ’ τη διαδικασία των εκλογών, ή της ψηφοφορίας, τότε ο «Ζακύνθου» Παντελεήμων δεν διενοείτο να λυπήσει τον αρχιεπίσκοπο και να αρνηθεί την ψήφο του. Ψήφιζε και με τα δυο του τα χέρια, έτσι, που να το δει ο ευεργέτης του και να συνεχίσει την προστασία του και να ανταποκριθεί στα καινούρια αιτήματά του.
Έτσι, σπρώξε-σπρώξε, μετάνοια στη μετάνοια, υποταγή στην υποταγή, κατάφερε να απαγκιστρωθεί απ’ τη μικρή Ζάκυνθο και να ακούσει (έστω και παράνομα και αντικανονικά) τη φήμη του Μητροπολίτη Αττικής.
Η υποτέλεια καρποφόρησε. Η συμπορεία έφερε αποτέλεσμα. Και ο Σεραφείμ έκανε τη δουλειά του, μια και δεκαεπτά ολόκληρα χρόνια είχε εξασφαλισμένη την ψήφο του Παντελεήμονος. Κι ο Παντελεήμων αμείφθηκε γι’ αυτή του τη δουλικότητα.
* * *
Στον Παντελεήμονα πρέπει να προστεθούν και όλοι εκείνοι, που ποιμαίνουν μικρές Μητροπόλεις και λαχταρούν να φτερουγίσουν σε ευρύτερα ποιμαντικά σκάμματα. Γιατί και όλοι αυτοί σύρονται αιχμάλωτοι στην αρχιεπισκοπική αυθαιρεσία και υποτάσσονται αδιαμαρτύρητα στις αρχιεπισκοπικές εντολές.
Δεν είναι, όμως, οι μόνοι δέσμιοι. Ο Σεραφείμ έχει βρει και άλλους τρόπους βίας και προσδέσεως στο άρμα της εξαρτήσεως.
Για μερικούς είναι το γήρας, που δημιουργεί τον φόβο της επιβουλής ορίου ηλικίας στην άσκησι των Μητροπολιτικών καθηκόντων. Κι ο Σεραφείμ παρέχει την υπόσχεσι, πως θα αγωνιστεί να μη ψηφιστεί Νόμος «περί ορίου ηλικίας», αρκεί οι γέροντες Μητροπολίτες να βοηθήσουν με την ψήφο τους κάθε φορά, που κάποιο θέμα εισάγεται προς συζήτησι στην Ιερά Σύνοδο.
Και υπάρχουν και οι φάκελλοι των Μητροπολιτών. Οι φάκελλοι οι φουσκωμένοι με τις διάφορες καταγγελίες. Τους «ηρωισμούς» και τις «αναθυμιάσεις». 0 Σεραφείμ εξαγγέλλει την ύπαρξί τους. Κραδαίνει το μαχαίρι. Απειλεί. Αλλά, ταυτόχρονα, χαμηλώνει τον τόνο και υπόσχεται να τους κρατήσει μυστικούς. Και με την τακτική του υποχρεώνει τους φοβισμένους συλλειτουργούς του να προσφέρουν γην και ύδωρ. Να αποποιηθούν τα ιεροκανονικά τους δικαιώματα. Και να γίνουν εξαρτήματα και θύματα της αρχιεπισκοπικής αυθαιρεσίας.
Έτσι χάνουν την ελευθερία της προσωπικότητας. Καταντούν αιχμάλωτοι και δουλικοί. Αιχμάλωτοι σαν μέλη της Ιεράς Συνόδου. Αιχμάλωτοι σαν ελεύθεροι εκφραστές της εκκλησιαστικής δεοντολογίας. Με μια ψήφο στο χέρι, που τη χρησιμοποιούν κατά παραγγελία. Με μια αρχιερατική αξιοπρέπεια, που έχει πουληθεί. Αυτό είναι παπωσύνη στη χειρότερη έκφρασί της. Και μάλιστα με μανδύα Ορθοδόξου συνοδικότητας.
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΣ
† ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΑΘΗΝΩΝ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ (ΚΟΤΣΩΝΗΣ)
Ἡμερολόγιο Ἄρθρων