Τό ἄρθρο αὐτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 148, 1-1-2005

Ἡ διαβάθμιση τῶν προτεραιοτήτων στήν Ἐκκλησία (α)-4

 

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Τά ὅρια τῆς αὐθεντίας

1. Ἡ Ἐκκλησία Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι φορέας τῆς ἀλήθειας. Κεφαλή Της εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Τά πρόσωπα, ὅμως, πού διακινοῦνται στό χῶρο Της, δέν εἶναι ἀλάθητα. Μήτε οἱ ποιμένες. Μήτε τό ποίμνιο. Τό χρέος τῆς μετάνοιας καί τῆς συντριβῆς εἶναι καθολικό. Εἶναι ὁ μόνος συνοδός, ἀκριβέστερα, ὁ μόνος προπομπός, κατά τήν πρόσβασή μας στό μυστήριο τῆς θείας Ἀγάπης.

Τό πνεῦμα αὐτό τό βλέπουμε νά διαχέεται στά ἱερά κείμενα τῆς λατρείας μας καί τῶν ἀτομικῶν προσευχῶν μας. Ἀπουσιάζει, ὅμως, ἀπό τήν καθημερινή ἀναστροφή μας μέ τίς πλατειές μάζες τῶν συνανθρώπων μας. Καί ἔχει διαγραφεῖ ὁριστικά ἀπό τή δημόσια ἐμφάνιση καί προβολή τῶν ἡγετικῶν στελεχῶν τῆς Ἐκκλησίας, πού αὐτοδιαφημίζονται ὡς ἀλάθητοι καί ὡς οἱ μόνοι καί οἱ, προνομιακά, αὐθεντικοί ἑρμηνευτές τοῦ πνεύματος τῆς Καινῆς Διαθήκης καί ὁλόκληρης τῆς Ἐκκλησίας.  

Χρέος τῆς Ἐκκλησίας νά μεταφέρει τό μήνυμα τῆς ἐνανθρώπησης τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ στό σύγχρονο κόσμο. Ἀλλά πρώτιστο χρέος, δεσμευτική προτεραιότητα εἶναι νά προσέλθουμε στό διάλογο μέ βαθειά συντριβή. Μέ φανερή τήν πρόθεση νά ξαναβροῦμε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι καί νά δείξουμε τό προφίλ τῆς Ὀρθοδοξίας, πού ἰχνογράφησαν μέ τή ζωή τους οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καί οἱ μεγάλοι Πατέρες μας.

Αὐθεντία κατά τήν ἀποστολική Παράδοση εἶναι ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης. Δέν εἶναι οἱ Νικολαΐτες.

Αὐθεντία εἶναι οἱ ἀπόστολοι Πέτρος καί Ἰωάννης. Δέν εἶναι ὁ Σίμων ὁ μάγος.

Αὐθεντία κατά τήν Πατερική Παράδοση εἶναι ὁ Μέγας Ἀθανάσιος. Δέν εἶναι ὁ Ἄρειος.

Αὐθεντία εἶναι ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Δέν εἶναι ὁ Ἀλεξανδρείας Θεόφιλος.      

Αὐθεντία εἶναι ὁ ἀσκητής Ἰσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης. Δέν εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος τοῦ Πηλουσίου ὄρους.

Αὐτός ὁ διαφορισμός εἶναι μιά πραγματικότητα. Εἶναι ἡ πιστή ἀπεικόνιση τοῦ ρεύματος τῆς Παράδοσης. Ἡ δόξα καί ἡ περιπέτεια τῆς Ἐκκλησίας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καί δέν ἔχουμε δικαίωμα μήτε νά τή διαγράφουμε, μήτε νά τήν καλύπτουμε.

Ὅ,τι ἐξαγγέλλει ὁ συγκεκριμένος ἐποχιακός λειτουργός, πού μπορεῖ νά τρύπωσε “ἀλλαχόθεν εἰς τήν αὐλήν τῶν προβάτων” (Ἰωάν. ι΄ 1) δέν ἀποτελεῖ ἀπόσταγμα αὐθεντίας. Σέ κάποιες φάσεις μπορεῖ νά ἀποτελεῖ καί βεβήλωση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐμπειρίας. Ἡ αὐθεντία ἀποτελεῖ δῶρο, χάρισμα σ᾿ ὁλόκληρο τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ἔλλαμψη στίς ψυχές, πού ἐξαγιάζονται καί μεταμορφώνονται μέσα στό φῶς τοῦ Παναγίου Πνεύματος.  

Καί ἡ Ἐκκλησία ἔχει τή δύναμη νά ἀπορρίπτει τήν ἐπηρμένη φαρισαϊκή αὐθεντία καί νά κρατάει τήν ταπεινή μαρτυρία τῶν Ἀποστόλων, τῶν μαρτύρων καί τῶν φωτισμένων Πατέρων.

2. Ἴσως αὐτή ἡ διαπίστωση ἐνοχλεῖ τή σύγχρονη ἐκκλησιαστική ἡγεσία. Δέ θέλουμε νά παραδεχτοῦμε τά λάθη μας καί τίς ἐνοχές μας. Μιλᾶμε μέ ἔπαρση. Μέ Παπικό φρόνημα καί μέ Παπική πρακτική. Ρίχνουμε τόν προβολέα τῆς προσοχῆς μας στά μεγάλα ἀναστήματα τῆς καταξιωμένης ἁγιότητας. Καί ἀποτολμοῦμε μιά βέβηλη πράξη σφετερισμοῦ τῶν Ἁγιοπνευματικῶν χαρισμάτων τους. Αὐτή τήν ἔπαρση πρέπει νά τήν ξεπεράσουμε. Νά μιλήσουμε μέ συντριβή καί μετάνοια. Νά ἐπισημάνουμε, ἐμεῖς πρῶτοι, μέ ἔμπονη εἰλικρίνεια, τά μελανά σημάδια τῆς παλιᾶς καί τῆς πρόσφατης ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας. Καί, καταθέτοντας τή συντριβή μας, νά ἀνοίξουμε δρόμο πορείας “ἐν καινότητι πνεύματος καί οὐ παλαιότητι γράμματος” (Ρωμ. ζ΄ 6).

Δέ θά περιμένουμε ἀπό τούς ἄλλους νά μᾶς ὑποδείξουν καί νά στιγματίσουν τίς ἀνθρώπινες παρεκκλίσεις μας ἀπό τήν ἐκκλησιαστική μας παράδοση. Θά κλάψουμε ἐμεῖς, γιατί στόν ἀγρό τοῦ Θεοῦ φύτρωσαν κατά καιρούς καί ἰσχυροποιήθηκαν τά ζιζάνια. Καί τό δάκρυ μας θά εἶναι ἡ δρόσος, πού θά ποτίσει τό μήνυμά μας.