Εἰς ἑαυτόν

(Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Ἔπη ἱστορικά: ΞΖ’, Migne XXXVII, 1408)

Μελετάει ἰδιαίτερα τόν ἑαυτόν του, τό περιεχόμενο τῆς καρδιᾶς του καί τό κάθε τι, πού βρίσκει μέσα του, τό ἐξαγνίζει καί τό τοποθετεῖ μπροστά στό λατρευτό του Κύριο.

Ἐξαπατήθηκα, Χριστέ μου,

            θαρρεύοντας πολύ γιά τή δική σου Χάρι.

Ὑπερηφανεύθηκα

            καί ταπεινώθηκα πολύ.

Ἀλλά ὕψωσέ με πάλι.

            Γιατί κατάλαβα

πώς ἐμπαίζω τόν ἑαυτό μου.

            Κι’ ἄν ξανά ὑπερηφανευτῶ,

ἄς πέσω ξανά

            πτῶμα καί συντρίμμια.

Ἄν θά μέ δεχτῇς, θἆναι γιά μένα εὐλογία,

            ἄν ὅμως δέν μέ δεχτῇς, θἆμαι πιά πεθαμένος.

Μονάχα γιά μένα

            ἔχεις ἐξαντλήσει τή χρηστότητά σου;

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου, «Ἡ ἱκεσία ἑνός Ἁγίου», β΄ ἔκδ. (Ἀθήνα: Ἐκδόσεις «ΣΠΟΡΑ», 1994), σελ. 239

Ποιό βάζουμε πρῶτο;

Υλικά αγαθά; Επιτυχία; Εξουσία;
Αξίζει να τα θεωρούμε ως τα ανώτερα πράγματα σε αυτήν τη ζωή, θυσιάζοντας κάθε άλλο ιδανικό; αναρωτιέται ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος Α', συνεχίζοντας τις παραινέσεις του προς τους νέους.

Για να διαβάσετε τις σκέψεις του, πατήστε το παρακάτω εικονίδιο:

Ἀναδημοσιεύουμε τό ἄρθρο αὐτό γιατί διασαφηνίζει μέ τρόπο συστηματικό κάποιες ἀλήθειες γιά τίς σχέσεις Ἐκκλησίας καί Κράτους ὅπως λειτουργοῦν στήν πατρίδα μας ἀπό τήν ἀπελευθέρωση ἀπό τούς Τούρκους καί μετά. Στέκεται πιό συγκεκριμένα στίς σημερινές σχέσεις Ἐκκλησίας-Πολιτείας ὅπως προβλέπονται ἀπό τό Σύνταγμα καί τούς Νόμους. Τονίζει λοιπόν πειστικά τά παρακάτω:

-Γνωρίζουν οἱ μητροπολίτες καί ἀποδέχονται τόν τρόπο πού διοικεῖται ἡ Ἐκκλησία μέ βάση τό Σύνταγμα, τόν Καταστατικό Χάρτη τῆς Ἐκκλησίας καί τόν Νόμο περί Ἐκκλησιαστικῶν Δικαστηρίων

-Τό Σύνταγμα τονίζει τήν τήρηση τῶν Ἱερῶν Κανόνων ἀπό τήν Ἐκκλησία καί ὁ Νομοθέτης δεσμεύεται νά μήν νομοθετεῖ ἀντίθετα σ’ αὐτούς

-Στά διάφορα νομοθετήματα γιά τήν Ἐκκλησία μετεῖχε στίς νομοπαρασκευαστικές ἐπιτροπές ὁμάδα μητροπολιτῶν πού τήν εἶχε ὁρίσει ἡ Σύνοδος καί ἡ ὁποία συμφώνησε μέ τούς κρατικούς παράγοντες στή διατύπωση τῶν Νόμων

-Οἱ μητροπολίτες δίνουν διπλό ὅρκο. Καί κατά τή διάρκεια τῆς χειροτονίας τους ὁρκίζονται ἐνώπιον Θεοῦ καί Ἐκκλησίας ὅτι θά τηροῦν τούς Ἱερούς Κανόνες. Καί κατά τή διάρκεια τῆς διαβεβαίωσής τους ἐνώπιον τοῦ Ἀνωτάτου Ἄρχοντος ὁρκίζονται νά τηροῦν τό Σύνταγμα καί τούς Νόμους

-Ἀπό κεῖ καί πέρα οἱ ἐπίσκοποι τῆς ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας μεταπίπτουν στίς ἀπόψεις τους μεταξύ δύο ἄκρων: Οἱ πιό πολλοί θεωροῦν ἀδιανόητη ὁποιαδήποτε ἀλλαγή στίς σχέσεις Ἐκκλησίας-Πολιτείας γιατί δέν θά σέβεται τήν ὀρθόδοξη ἰδιοπροσωποία τοῦ λαοῦ μας. Ἀπό τήν ἄλλη γιά ἐξυπηρέτηση ἰδιοτελῶν σκοπῶν αὐτῶν πού διοικοῦν τήν Ἐκκλησία πολλές φορές σηκώνουν τό φλάμπουρο τῶν Ἱερῶν Κανόνων καί ἰσχυρίζονται πώς αὐτοί προκρίνουν τούς Ἱερούς Κανόνες (;) καί ὄχι τούς Νόμους τοῦ Κράτους.

-Ἀναφέρει μάλιστα ἕνα τραγικό παράδειγμα γιά τά παρά πάνω, τόν χειρισμό τοῦ σκανδάλου Παντελεήμονος Μπεζενίτη ἀπό τήν ἐκκλησιαστική διοίκηση.

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 261, 16-9-2009

῎Ελλειμμα κρίσης

ἤ ἔλλειμμα συνέπειας;

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Καταθέτω στό τραπέζι τῶν συζητήσεων καί ἐμπιστεύομαι στίς εὐαίσθητες -ὅσο καί ἀνήσυχες- συνειδήσεις τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος τό καυτό ἐρώτημα:  Οἱ σημερινοί Ποιμένες, μέλη τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, παραμένουν πιστοί στό σχῆμα τῆς “Νόμῳ κρατούσης Πολιτείας”, στό σύστημα, πού θεσπίστηκε μετά τόν ἀπελευθερωτικό ἀγώνα τοῦ 1821 καί ἰσχύει ἴσαμε σήμερα; ῎Η ψηφίζουν τήν ἀπεξάρτηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς Διοίκησης ἀπό τόν κρατικό ἔλεγχο καί τή στήριξή της, ἀποκλειστικά καί μόνο, στούς ῾Ιερούς Κανόνες καί στήν ἐξαγιασμένη, μακρότατη Παράδοση, πού φέρνει τή σφραγίδα τῆς σοφίας καί τοῦ μόχθου τῶν ἁγίων ᾿Αποστόλων καί τῶν μεγάλων Πατέρων μας;  

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου, «Ἡ ἐλπίδα μου», α΄ ἔκδ. (Ἀθήνα: Ἐκδόσεις «ΣΠΟΡΑ», 1996), σελ. 8, 25-32

Η ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥ

...Δέν εἶναι ἀρκετό νά χύνουμε μόνο δάκρυα, γι' αὐτά, πού ζήσαμε. Γιά τήν περιπέτεια τῆς ἀγαπημένης μας Ἐκκλησίας. Γιά τίς πληγές, πού ἀποτέθηκαν στό σῶμα τῆς ἀτίμητης μάνας μας, τῆς Νύμφης Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὑποχρέωσί μας νά κυττάξουμε μπροστά. Νά ὁραματιστοῦμε καί νά μοχθήσουμε. Νά ἐπισημάνουμε τίς πληγές, ἀλλά καί νά τίς θεραπεύσουμε. Νά μετρήσουμε τά ἐρείπια, ἀλλά καί νά ἀνορθώσουμε τήν οἰκοδομή. Νά ξαναχτίσουμε λαμπρότερο τόν ἀχειροποίητο Ναό τῆς λατρείας καί τῆς ἀγάπης. Τῆς καθαρότητας καί τῆς ἁγιότητας...

«Ἀργύρια ἱκανά ἔδωκαν...»

«...Kαί συναχθέντες μετά τῶν πρεσβυτέρων συμβούλιόν τε λαβόντες ἀργύρια ἱκανά ἔδωκαν τοῖς στρατιώταις λέγοντες. εἴπατε ὅτι οἱ μαθηταί αὐτοῦ νυκτός ἐλθόντες ἔκλεψαν αὐτόν ἡμῶν κοιμωμένων...» (Mατθ. κη΄ 12-13).

Ἡ ἀλήθεια καί τό δίκαιο δέν ὑποστηλώνονται μέ βρώμικο χρῆμα. Ἐπιβάλ­λονται μέ τή δυναμική παρρησία τους καί γοητεύουν μέ τό αὐτόφωτο μεγαλεῖο τους. Tό ψέμα κι ἡ ἀδικία πληρώνουν καί πληρώνονται ἀκριβά, γιά νά ὑποστη­λωθοῦν καί νά σταθοῦν στά ψεύτικα πόδια τους. Γίνονται ἀντικείμενα ρυπαρῆς συναλλαγῆς. Δίνουν καί παίρνουν ἀργύρια. Πουλιῶνται κι ἀγοράζονται στά σκοτει­νά παρασκήνια.

Δημοσιεύουμε τό παρακάτω κείμενο ὄχι γιά νά ξήσουμε παλιές πληγές στό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Σκοπός τῆς δημοσιεύσεως εἶναι νά θυμίσουμε στό λαό τοῦ Θεοῦ, δύο, χρήσιμα καί γιά τόν ἱστορικό τοῦ μέλλοντος, ἀπό τά πλέον μελανά σημεῖα τῆς θητείας τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστόδουλου:

• τό πραγματικό τσουνάμι τῶν ἐκκλησιαστικῶν σκανδάλων πού ξέσπασε τούς πρώτους μῆνες τοῦ 2005. Δέν εἶχε προηγούμενο τόσο τό πλῆθος ὅσο καί τό μέγεθος τῶν ἀρχιερατικῶν σκανδάλων πού ξέσπασε τήν περίοδο αὐτή
• τήν ἀνακολουθία μεταξύ λόγων καί ἔργων τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, πού ἐνῶ ἀποδέχθηκε καί ὁμολόγησε τήν ὕπαρξη σκανδάλων καί ἐγγυήθηκε ὡς ὑπεύθυνος τήν κάθαρση, μερικούς μῆνες μετά, ἀφοῦ ὑποχώρησε ὁ κουρνιαχτός τῶν σκαδάλων, ἀποδεικνύεται ὅτι δέν ἔχει κάνει τό παραμικρό γιά νά ἀντιμετωπίσει μέ τήν κανονική καί νόμιμη διαδικασία ἔστω καί ἕνα ἀπό αὐτά τά τραγικά γεγονότα πού ξεχύθηκαν σάν χείμαρος μέσα ἀπό τά ΜΜΕ καί διέσυραν σέ μεγάλο βαθμό τό ἱερό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 157, 16-5-2005

Ἐπικοινωνιακή ἀπάτη (2)

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Ανοιχτοί, ὀρθάνοιχτοι οἱ ἐκκλησιαστικοί βόθροι. Χυμένα στά πεζοδρόμια τά ἀπαίσια ἀρχιερατικά σκάνδαλα. ῾Η “φιλοχρηματία” καί ἡ “φιληδονία”, τά δυό ἀπαίσια πάθη (πού τά προσδιόρισε, σέ διάσκεψη τῆς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας καί σέ κλίμα  αἰφνιδιασμοῦ, ὁ Χριστόδουλος) σέ ἀπρόσμενη ἔκταση καί σέ ἐπικίνδυνη ἔνταση. ᾿Ανάγνωσμα καθημερινό, σκανδαλιστικό. Καί σήριαλ τηλεοπτικό, μέ θεατές τά ἑκατομμύρια τῶν θαμώνων τοῦ ἀνοικτοῦ καί φωτισμένου παράθυρου.

῾Ο λαός, πού ζεῖ τό Μυστήριο τῆς ᾿Εκκλησίας, βλέπει τό πανάγιο Θυσιαστήριο νά βεβηλώνεται, ἀπό τούς ἴδιους τούς λειτουργούς του, μέ πράξεις ντροπῆς καί κλονίζεται. Βιώνει κοφτερό τόν πόνο. Καί ἀφήνει νά κυλήσει στή γῆ τό καυτό του δάκρυ. Οἱ παραέξω, οἱ ντελάληδες τοῦ ἀθεϊσμοῦ ἤ οἱ μεταπράτες τῶν ὑποπροϊόντων τῆς ὀργανωμένης ἐκμετάλλευσης, φωτογραφίζουν, προφίλ καί ἀνφάς, τούς σκανδαλοποιούς ρασοφόρους καί διαλαλοῦν τήν ἀρχιερατική καί τήν ἱερατική διαφθορά, ὡς, δῆθεν, πειστήριο τῆς ἀμετάκλητης παρακμῆς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Σώματος.

Ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», τεῦχος 238, 1 Ὀκτωβρίου 2008

Τά δυό μοτίβα

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Τά δυό μοτίβα τῶν ὁραμάτων καί τῶν ἐμπειριῶν, πού διακινοῦνται, τούτη τήν ἐποχή, στό στίβο τῆς ἀντιπαλότητας, θέλω νά τά ἰχνογραφήσω μέ τήν ἀνήσυχη γραφίδα μου καί νά τά καταθέσω στήν τράπεζα τῶν καθολικῶν, ἐπίκαιρων προβληματισμῶν μας. Ἐκπορεύονται καί τά δυό, ἀπό τήν ἴδια πηγή. Ἀπό τήν ὑπαρξιακή, ἐναγώνια στόχευση, γιά σταθερή, γόνιμη κοινωνία “ἀγάπης” καί “ἀφοσίωσης” μέσα στό ὀνειρικό ἀνάκτορο τοῦ γάμου. Ἀπό τή λαχτάρα γιά ἀποκλειστικότητα καί πληρότητα τῆς “σχέσης” τῶν δυό προσώπων, πού ἀποφασίζουν νά συνοδοιπορήσουν, νά συμπονέσουν καί νά συνευφρανθοῦν κατά τό μεγάλο καί ἀποφασιστικό ταξίδι τῆς ἔγγαμης περιπέτειας.

Τά δυό μοτίβα πόθων καί στόχων ἐκπηγάζουν ἀπό τά ἴδια, ἀπύθμενα βάθη τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς. Προβάλλονται, ὡστόσο, στήν ἐπικαιρότητα, μέ διαφορετικές ἐτικέτες χρονολόγησης καί μέ διαφορετικό look πολιτιστικῆς ἀξιολόγησης. Τό ἕνα στιγματίζεται ὡς παλιᾶς κοπῆς. Ὡς συντηρητικό, ἀσύμβατο μέ τά προοδευτικά μοντέλα τῆς ἐποχῆς μας. Καί -κατά συνέπεια- ξεπερασμένο καί ἀδόκιμο. Τό ἄλλο χρωματίζεται ὡς ἀεράτο, προοδευτικό ἀπόκτημα τῆς ἐποχῆς μας. Ἐγγύηση τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀτόμου. Καί καταξίωση τοῦ δικαιώματός του νά μή δεσμεύεται σέ ἐποχιακά σχήματα, ἀλλά νά ἐπιλέγει τή συμφερότερη πρόταση καί νά γεύεται, ἴσαμε καί τήν τελευταία γουλιά, τό ποτήρι τῆς εὐτυχίας του.

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 156, 1-5-2005

Τό πραξικόπημα

Μητροπολίτου Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Απαρατήρητο, ἀπό τά Μέσα ᾿Ενημέρωσης καί, κατά προέκταση, ἀπό  τήν κοινή γνώμη, πέρασε ἕνα χοντροειδέστατο πραξικόπημα, πού ἀποτόλμησε ὁ πρόεδρος τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας ᾿Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, κατά τήν ἔκτακτη Συνέλευσή της τοῦ περασμένου Φεβρουαρίου. ᾿Αλλά τό πιό ἀποκαρδιωτικό γεγονός εἶναι, ὅτι τό σῶμα τῆς ῾Ιεραρχίας, οἱ θεσμικά ὑπεύθυνοι Σύνεδροι προσπέρασαν καί αὐτοί, ἀνυποψίαστοι, τήν πονηρή, ἀρχιεπισκοπική δολοπλοκία καί, δίχως τήν ἀπαραίτητη ἐπεξεργασία τῶν καταγγελιῶν, τίμησαν μέ τήν ψῆφο τῆς ἐμπιστοσύνης τους τόν κεντρικό μοχλό τοῦ σημερινοῦ ἐκκλησιαστικοῦ χάους.

᾿Αναφέρομαι στή σκηνοθεσία τῆς ψηφοφορίας, γιά τήν παροχή ἐμπιστοσύνης στόν ᾿Αρχιεπίσκοπο, μετά τή δέσμη τῶν καταγγελιῶν, πού κατέθεσε, εἰς βάρος του, ὁ Μητροπολίτης ᾿Ηλείας Γερμανός. Στή δημόσια ἐνημέρωση ἐμφανίστηκε ἡ διαδικασία αὐτή ὡς θρίαμβος  τοῦ κ. Χριστόδουλου. ῾Ως καθολική ἀπόρριψη τῆς μομφῆς, μέ την ὁποία σπίλωσε (δῆθεν) τό πρόσωπό του ὁ συνιεράρχης του Γερμανός καί ὡς, ταυτόχρονη, ἀνανέωση τῆς ἐντολῆς νά συνεχίσει τό ἀρχιεπισκοπικό λειτούργημα καί τήν προεδρική ὑπευθυνότητα στά δυό ἀνώτατα διοικητικά Σώματα τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, στή Σύνοδο τῆς ῾Ιεραρχίας καί στή Διαρκή ῾Ιερά Σύνοδο.

Αὐτές εἶναι οἱ ἐκτιμήσεις καί οἱ ἐντυπώσεις, πού διαμορφώθηκαν στά χαλκεῖα τῶν μυστικῶν, ἐπικοινωνιακῶν σχεδιασμῶν καί διεσπάρησαν σέ ἐφημερίδες καί τηλεοπτικά κανάλια, ὡς μηνύματα ἐπανατοποθέτησης τοῦ ἀρχιεπισκοπικοῦ προσώπου στό βάθρο τῆς ἀκέραιης καί ἀλέκιαστης τιμῆς. Γιά κεῖνον, ὅμως, πού ψάχνει, πίσω καί πέρα ἀπό τίς γιγαντοαφίσες τῆς τεχνητῆς προβολῆς, τήν ἐκκλησιολογική ἐντιμότητα καί τίς ἐγγυήσεις τοῦ ὀφειλόμενου σεβασμοῦ στήν Κανονικότητα καί στή Νομιμότητα, ὁ χειρισμός τοῦ θέματος ἀποδεικνύεται τραγικό πραξικόπημα.

***

Σύντομο ἱστορικό

Θά ξεκινήσω τήν ἐκδίπλωση τοῦ προβληματισμοῦ μέ ἕνα μικρό, συνοπτικό, ἱστορικό.

Βαδίζοντας με τον Χριστό

Παίρνοντας αφορμή από τη συνοδοιπορία του αναστημένου Ιησού με τους δύο μαθητές προς Εμμαούς, ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος Α' μάς επισημαίνει ότι "...ο Κύριός μας είναι έτοιμος να έλθη και κοντά μας, αν οι συνομιλίες μας είναι καλές και καθαρές, αν οι κουβέντες μας είναι γεμάτες αγάπη και ανωτερότητα...".

Για να διαβάσετε τις σκέψεις του μακαριστού αρχιεπισκόπου, πατήστε το παρακάτω εικονίδιο:

Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 152, 1-3-2005

Τό βαθύ τραῦμα (2)

Μητροπολίτου Ἀττικής καί Μεγαρίδος Νικοδήμου

Βαθύ τό τραῦμα στό σῶμα τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. Μέ φανερές καί ἀνησυχητικές τίς περιπλοκές. Καί μέ φοβερά ἐπικίνδυνες τίς ἐπιπτώσεις. Πρόκειται γιά τήν ὁμηρία τοῦ Συνοδικοῦ Σχήματος στίς ἀσυγκράτητες, φιλόδοξες παρορμήσεις τοῦ κ. Χριστόδουλου. ῾Υπεύθυνος γιά τό τραῦμα καί γιά ὅ,τι προκύψει, εἶναι ὁ “τρώσας” ᾿Αρχιεπίσκοπος. ῾Ο ἄνθρωπος, πού θεώρησε τήν ᾿Εκκλησία προσωπικό του τιμάριο καί ἐφαλτήριο κοσμικῆς ἀνάδειξης. Κινήθηκε, ἑπτά χρόνια τώρα, μέ ἀποκλειστικό ὅραμα νά πνίξει τή Συνοδική πολυφωνία. Τήν ἀγωνία καί τόν πόνο καί τήν ἐλεύθερη, ἀλλά ὑπεύθυνη, εἰσφορά γνώμης τῶν συλλειτουργῶν του. Στόχος του καί ἐπιδίωξή του, νά ἀναδειχθεῖ καί νά προβληθεῖ μόνος, σέ ἑλληνική καί σέ παγκόσμια κλίμακα, ὡς χαρισματικός ἡγέτης καί ὡς ἀποκλειστικός διαχειριστής τῶν θεμάτων τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. 

῾Η συνείδηση τῆς ᾿Εκκλησίας, πού ἐκφράζεται, τούτη τήν ὥρα, μέ τίς πυκνές καί τίς δυναμικές -σχεδόν παλλαϊκές- ἀντιδράσεις, ἔχει ἐπισημάνει καί ἔχει στιγματίσει πολλές ἀπό τίς ἀνορθόδοξες μεθοδεύσεις του. Καί ἔχει καταθέσει, στό ἀδέκαστο κριτήριο τῆς ἱστορίας, τήν προσήλωσή της στήν κρυστάλλινη Πατερική Παράδοση καί τήν ἀγωνία της γιά τις συνέπειες τῶν ἀπανωτῶν ἀρχιεπισκοπικῶν ἐκτροπῶν. ῾Ωστόσο, τό φαινόμενο τῆς Συνοδικῆς ὁμηρίας καί ἀποδιοργάνωσης, δέ φαίνεται νά προβλημάτισε, ὅσο θά ἔπρεπε, τό ἐκκλησιαστικό πλήρωμα. ῾Η ἐπικινδυνότητα τοῦ τραύματος δέν ἐπισημαίνεται καί δέν προβάλλεται μέ ἐπάρκεια ἀπό τίς θεολογικές γραφίδες καί ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἐπικαιρότητα. ῎Ισως γιατί, μέσα στήν καταιγίδα τῶν γεγονότων καί στή συρροή τῶν θλιβερῶν πληροφοριῶν, δέν ἔγινε ἀντιληπτή ἡ ἀγχώδης ἐπιδίωξη τοῦ Χριστόδουλου, πού ἀποβλέπει στήν ἀπονεύρωση καί στήν καθυπόταξη τῆς ἐκκλησιαστικῆς Συνοδικότητας. ῎Ισως καί γιατί, ἡ ὑποκριτική του προσπάθεια νά ἐμφανίζεται στό δημόσιο φόρουμ καλυμμένος μέ τό μανδύα τοῦ νομιμόφρονα καί οἱ πολλές του, ψευδεπίγραφες, ἀναφορές σεβασμοῦ στούς ῾Ιερούς Κανόνες, παραπλάνησαν τήν κοινή γνώμη καί δημιούργησαν τήν ἐντύπωση, πώς δέ σχεδιάζει καί δέν τροχιοδρομεῖ τέτοιες τυφωνικές μεταρρυθμίσεις. ῎Ετσι, ὁ πολύς κόσμος, ἀνυποψίαστος καί ἀπληροφόρητος, ἀναπαύεται στήν ψευδαίσθηση, ὅτι ὁ σημερινός ᾿Αρχιεπίσκοπος ἐμμένει στήν τιμημένη ἀρχή τῆς Συνοδικότητας καί, ὅτι δέν αὐθαιρετεῖ, στρεβλώνοντας τό θεσμό καί ἐπιβάλλοντας παντοῦ καί πάντοτε τίς δικές του ἐπιλογές.