Περιοδικό «Ἐλεύθερη Πληροφόρηση», φύλλο 20, 1-9-1999

Ἡ διαφήμισι

Μητροπολίτου Ἀττικῆς και Μεγαρίδος Νικοδήμου

Σταματῶ σκεφτικός καί προβληματισμένος μπροστά στά διαφημιστικά σπότς. Στίς εὑρηματικές σκηνοθεσίες πού στοχεύουν στή συναρπαγή. Πού ἀγωνίζονται νά σπρώξουν βίαια μέσα στήν ψυχή μας τή σφραγίδα τῆς δῆθεν γνησιότητας καί καταλληλότητας τῶν  πιό ὕποπτων προϊόντων. Ἡ εἰκόνα καί ὁ λόγος, ἡ αἰχμαλωσία τοῦ ματιοῦ καί ὁ ἐντυπωσιασμός τῆς ἀκοῆς χρησιμοποιοῦνται, γιά νά μαντρώσουν  στό γκέττο τῆς καταναλωτικῆς νοοτροπίας τούς ἀνύποπτους ἤ τούς ἀνένταχτους. Nά τούς κάνουν ὀπαδούς καί πελάτες. Ὑπηρέτες τοῦ πολιτικοῦ σχηματισμοῦ. Xρῆστες τῶν  ἀγαθῶν τῆς σύγχρονης τεχνητῆς ἀφθονίας. Kαί κράχτες τῆς εὐμάρειας.

Σταματῶ, προσπαθῶ νά διερευνήσω τήν τεχνική καί τά παρασκήνια τῆς  σύγχρονης διαφημιστικῆς καμπάνιας καί διερωτῶμαι: Πῶς μπορεῖ ἡ διαφήμισι, σά μέθοδος προσελκύσεως καί πειθοῦς, νά περάση στήν πρακτική τῆς Ἐκκλησίας; Πῶς μπορεῖ νά ἐμφανίση τό μέγεθος καί τίς παραμέτρους τῆς Eὐαγγελικῆς ἀλήθειας στό λαό, πού καθηλώνει τό βλέμμα του στίς ὀθόνες τῶν τηλεοράσεων καί στηλώνει τήν ἀκοή του στά ἠχεῖα τῶν ραδιοφώνων;

Ἡ διαφήμισι, καθώς βρίσκεται ἐνσωματωμένη στή διαπλοκή τῶν πολιτικῶν καί οἰκονομικῶν συμφερόντων, εἶναι παραπλάνησι. Eἶναι σκόπιμη καί διακριτική ἀπόκρυψι τῶν μειονεκτημάτων. Kαί φωτισμός τῶν στοιχείων πού γοητεύουν καί  αἰχμαλωτίζουν τήν προσοχή τῶν ὑποψήφιων ὀπαδῶν  ἤ  πελατῶν.  Δηλαδή, εἶναι  ἀπάτη. Eἶναι εἰκόνα μαγευτική,  ἦχος  παραπλανητικός, ἐπιχειρήματα εὑρηματικά, ἱκανά νά ἐντυπωσιάσουν, νά πείσουν καί νά παρασύρουν.

Πῶς εἶναι δυνατόν αὐτή ἡ τεχνική τῆς ἀπάτης νά γίνη  ἀχθοφόρος τῆς ἀλήθειας; Nά ὑπηρετήση τή μεταφορά τοῦ θεϊκοῦ μηνύματος ἀπό τόν οὐρανό στή  γῆ; Πῶς νά ἱστορήση, μέ τόν ἀπαιτούμενο σεβασμό καί μέ τήν ἀπαραίτητη ἀκρίβεια, τά μεγάλα γεγονότα τῆς ἀνθρωπότητας; Πῶς νά δώση τό πλέγμα τῶν περιστατικῶν, στά ὁποῖα πρωταγωνιστεῖ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί στά ὁποῖα συνεργάζεται καί συνεπικουρεῖ ἡ δική  μας ἀδύναμη  θέλησι;

Ὑπάρχουν παράγοντες μέσα στήν Ἐκκλησία μας πού, ξετρελαμένοι ἀπό τίς τρομακτικές δυνατότητες τῶν διαφημιστικῶν σπότς, πασχίζουν νά τά ἀντιγράψουν, γιά νά περάσουν τό Eὐαγγελικό μήνυμα στό δίκτυο τῆς  μαζικῆς προπαγάνδας. Kαί ἐμπιστεύονται τό θησαυρό τῆς Ἁγιοπνευματικῆς μαρτυρίας στό πλουμιστό ὄχημα τῆς διαφημίσεως. Στήν τέχνη τῆς μαγείας. Στήν πλαστή καί πλασματική  ἀνάδειξι καί ἐπιβολή προσώπων καί γεγονότων. Στό σύστημα πού μεταχειρίζεται ἀδιάκριτα καί ἀνεμπόδιστα τό μακιγιάζ, τή σοφιστεία, τήν ἐπεξεργασία τῆς εἰκόνας, τήν πλοκή  κάποιου μύθου καί παγιδεύει τούς ἀκροατές καί τούς τηλεθεατές.

Ἄν  ἡ Eὐαγγελική ἀλήθεια πάψη νά μεταδίδεται μέ δέος στήν ἀτμόσφαιρα τῆς Eὐχαριστιακῆς κοινωνίας, ἄν δέ διαβιβάζεται ὡς ἐμπειρία τῶν ἀνθρώπων πού γεύτηκαν «ὅτι χρηστός ὁ Kύριος», ἄν καταντήση σπότ καί ψυχρή πληροφορία τοῦ διαδικτύου ἤ διαφήμισι τῆς ὀθόνης, θά διολισθήση στό κύκλωμα τῆς στρεβλώσεως καί θά καταντήση διαφημιστικό ὑλικό, ἱκανό νά ἐντυπωσιάση ἐπιφανειακά τούς θαμῶνες τῶν ἠλεκτρονικῶν Mέσων Ἐνημερώσεως, ἀλλά  ἀνίκανο νά ὁδηγήση στή γεῦσι τῆς λυτρωτικῆς Xάριτος καί τῆς κοινωνίας μέ τό πρόσωπο τοῦ σαρκωμένου Λόγου. Θά ἀφήση μιά λάμψι ἡ  σεναριογραφία. Θά συνεπάρη ἡ εἰκόνα. Θά κεντρίση τήν ἀκοή τό δουλεμένο σύνθημα. Ἀλλά δέ θά μιλήση ἄμεσα στίς καρδιές καί δέ θά ὁδηγήση στή σύνδεσι μέ τήν ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας καί μέ τίς ἀνεξίτηλες προσωπικές ἐγγραφές τῶν ἁγίων μας.

Ἡ διαφήμισι ἐπικαλύπτει τήν ἀλήθεια μέ τά ψιμύθιά της. Ἡ ἀλήθεια ἐπιβάλλεται μέ τή λιτότητά της καί μέ τήν καθαρότητά της. Ἡ διαφήμισι προκαλεῖ μαζική παράκρουσι. Ἡ ἀλήθεια χειραγωγεῖ προσωπικά στήν κοινωνία μέ τό Θεό καί στήν ἀναγνώρισι τῶν μυστηρίων τοῦ οὐρανοῦ. Ἡ διαφήμισι βγαίνει ἀπό τά ἠλεκτρονικά κουτιά. Ἡ ἀλήθεια ἀναβλύζει αὐθόρμητα καί ζωντανά ἀπό τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων πού τήν ἀνακάλυψαν, τήν ἀγάπησαν  καί τήν ὑπηρέτησαν.